[da1uhate]

Chương 9

Nhờ đi học làm thợ nhà in báo trong giờ rảnh, thằng Dũng trở thành cây tin tức cho cả lớp. Lúc đầu, chẳng thằng nào tin vào những “tuy dô” cúa nó. Nhưng có lần, vừa vào lớp, nó nói ngay và hết sức hào hứng:

- “Tụi bây biết không, năm nay sẽ bỏ thi lấy bằng trung học đệ nhất cấp.”

Thằng Thạch thắc mắc:

- “Như vậy làm sao lên lớp đệ tam?”

- “Tụi mình chi cần đủ điểm trung bình hai kỳ lục cá nguyệt là lên thẳng đệ tam luôn.”

Thằng Hoàng không tin:

- “Mầy chỉ xạo ke. Tao không tin. cần phải có thi lấy bằng mới biết ai học dở, ai học giỏi chớ.”

Thằng Khải chọc quê thằng Hoàng:

- “Mầy làm như mầy ngon lắm vậy. Tối ngày cứ Cậu Chó không thì mầy làm sao mà đậu trung học đệ nhất cấp được mà nói ngon.”

Thằng Ngầu mừng lắm nhưng không biết có thật không nên hỏi một cách hoài nghi:

- “Có thiệt không mậy, Dũng. Ai nói mày nghe vậy?”

Thằng Thạch bênh thằng Dũng vì nó biết thằng Dũng không phải là thằng hay bịa chuyện... như nó:

- “Tụi bây không biết ba nó là nhà báo mà...”

Thằng Dũng đỏ mặt, định chữa lại nhưng nghĩ sao nó lại thôi.

Thằng Thịnh kẹ, chuyên gia mách lẻo, “mét moi” chêm vào: “Ba nó là Bộ trưởng Bộ Quốc gia Giáo dục tao mới tin. Nhà báo nói láo ăn tiền, toàn nói xạo không?”

Thằng Dũng nổi khùng lên khi nó nghe thằng Thịnh kẹo khi dễ nghề nhà báo, mặc dù ba nó chỉ là thợ nhà in:

- “Chỉ có mấy thằng cha thương gia buôn lậu lúa gạo mới xạo. Coi chừng có ngày như Tạ Vinh ra pháp trường cát nghe con.”

Bị thằng Dũng moi móc ba nó là chủ mấy chành gạo lớn trong Chợ Lớn, đến phiên thằng Thịnh kẹo sửng cồ:

- “Đ. M... mầy chì hả, muốn “bặc-co” tay đôi không...”

- “Bặc-co thì bặc-co, tao đâu có sợ mày, đồ ghẻ Tàu.”

Thằng Thịnh kẹo nhào đến, dợm đánh thằng Dũng thì tụi nó tách hai thằng này ra. Thấy mòi có chuyện, thằng Tuấn trưởng lớp can:

- “Muốn biết có bỏ thi không, vài hôm là biết liền. Có thằng nào dám cá không? Ai theo phe thằng Dũng nói bỏ thi?”

Thằng Thạch hỏi:

- “Cá cái gì?”

- “Bánh dừa, bánh su kem.”

Thằng Thạch thấy chắc mẫm là thắng nên tố mạnh:

- “Năm cái bánh dừa, tao theo thằng Dũng.”

Thằng Khải:

- “Tao theo thằng Dũng hai cái, đứa nào bắt?”

Cả lớp bắt đầu chia hai phe để đánh cá. Thắng bại, đúng sai với tụi nó chỉ là trò vui. Mặc dù những thằng bắt cá với thằng Thạch, thâm tâm tụi nó vẫn muốn thua. Là học trò, tụi nó ngán thi cử vô cùng, ngay cả thi đệ nhất và đệ nhị lục cá nguyệt ngay tại lớp. Thi cử là nỗi khổ của học sinh. Tụi nó ước gì học mà không phải thi. Cứ hết năm là lên lớp cho nó khỏe. “Đời học sinh là đời thi cử. Thi thì nhiều mà học chẳng bao nhiêu. Học cho siêu thì cũng phải đi thi, mà học ít càng thi nhiều thêm nữa...” Chẳng biết chàng thi sĩ học trò nào sợ thi đã từng chép những câu thơ chữ thật to trên bảng thông báo của nhà trường.

Buổi đánh cá của tụi nó tạm ngưng vì tiếng chuông báo giờ vào học đã reo. Tụi nó tự động sắp thành hai hàng đứng trước cửa lớp, chờ thầy Dương Ngọc Sum - giáo sư sử địa vào rồi mới được vào. Sau khi vào lớp, đợi cho thầy Sum ngồi xong, thằng Hoàng lên lau bảng cho thật sạch. Thầy Sum nói: “Hôm nay tôi cho các em làm bài kiểm tra trong lớp. Tôi đọc đề bài cho các em chép. “So sánh những điểm khác nhau của phong trào Cần Vương và Duy Tân.” Sau khi thầy Sum đọc xong đề bài là có tiếng xé tập lấy giấy nháp nghe soàn soạt. Tụi nó cắm đầu cắm cổ làm. Không khí im lặng, chỉ nghe tiếng viết chạy trên giấy nghe rào rào. Thi thoảng có tiếng một vài đứa đọc nhẩm lại đề bài. Thằng Ngầu hỏi thằng Khải “Tao lộn ông Phan Chu Trinh với ông Phan Bội Châu hoài. Ông nào Cần ông nào Đông mậy?” Thằng Khải nói nhỏ: “Ông Trinh, Duy Tân.”

Trong lúc đó thì thằng Hòe ngồi cắm cổ viết. Thằng Dũng thì rigồi chia giấy nháp ra làm hai phần bằng một nét gạch chính giữa, một bên là Đông Du, một bên là Duy Tân. Nó lẩm nhẩm: khác về... khác về nguồn gốc, về phương pháp tranh đấu... Lúc đó, thằng Thạch thảy cho nó một tờ giấy viết vài dòng: “tao chưa ôn bài này, làm bài xong mầy cho tao chép với.” Còn thằng Mai thì vẫn ngồi... ngáp dài, ngáp vắn.

Đến phân nửa thời gian làm bài không khí chộn rộn không còn như lúc bắt đầu. Đầu óc tụi nó đã định hình lại được tất cả những gì cần phải viết tử bài học mà thầy đã giảng và tử các sách Việt sử mà tụi nó đã học. Chủ yếu vẫn là dàn bài toát yếu của thầy Sum đã giảng trong lớp. Những điều thầy Sum đã giảng đang trở ỉại trong đầu óc tụi nó và trở thành những con chữ trên trang giấy. Những thằng giỏi như thằng Hòe, Tuấn trưởng lớp làm bài hết sức chi tiết, chữ viết tuôn ra như có sẵn trong đầu mà lại rất sạch sẽ còn những thằng khác thì rị mọ mà viết, nhưng cũng xong. Không thằng nào là không làm bài được. Chỉ riêng thằng Mai, trong lúc làm bài, nó lén lấy sách giáo khoa ra để chép bài thì bị thầy Sum bắt được. Thầy Sum tịch thu sách giáo khoa và đánh dấu vào bài làm của nó. Nhưng nhờ đọc được một đoạn gợi ý, có tính cách gạch đầu giòng trong dàn bài toát yếu nên từ đó thằng Mai đã triển khai sơ lược được những điểm khác nhau cơ bản của hai phong trào. Nó thầm cầu mong thầy Sum chỉ cho nó 10 điểm để tháng này nó khỏi tụt hạng.

Sau khi thằng Tuấn trưởng lớp thu hết bài làm của tụi nó, thầy Sum mới nói:

- “Các em có biết vừa rồi các em đã làm bài mà đề là kỳ thi trung học đệ nhất cấp năm 60. Nếu em nào làm được thì xem như em đó sẽ làm được bài thi trung học...”

Tụi nó reo lên sung sướng vì tưởng tượng bài thi trung học đệ nhứt cấp như thế này thì quả là ngon như ăn cơm sườn.

- “Có em nào làm bài không được không, kể cả mấy em chuyên cọp dê bài của bạn và giở sách ra chép.” Thầy Sum hỏi vui.

- “Không thầy ơi... tụi em là học sinh là người giỏi nhất khi ăn canh chua mà thầy...”

- “Như vậy thì thầy không cho các em thi trung học đệ nhất cấp nữa. Các em đủ đậu rồi!”

Nhao nhao, tụi nó hỏi dồn dập:

- “Sao vậy thầy? Không thi làm sao lên đệ tam được thầy?” “Không thi mà lên đệ tam được mới hay. Tiện đây thầy thông báo cho các em một tin mừng là từ năm nay Bộ Quốc gia giáo dục sẽ bỏ kỳ thi trung học đệ nhất cấp. Các em nào đủ điểm hai kỳ thi lục cá nguyệt trong lớp sẽ được lên thẳng đệ tam...”

- “Hoan hô... thầy. Hoan hô bộ Cuốc Ra Ráo Rục.." Tụi nó vỗ tay. Tụi nó đập bàn. Tụi nó nhảy cà lưng tưng. Khỏi phải nói những học sinh như thằng Mai, Thạch, Hoàng nói chung là xóm nhà lá mừng biết cỡ nào. Thằng Thuật thì cũng mừng vi dầu sao nó cũng đã tới tuổi phải đi lính, nhưng nhờ tốt nghiệp xong trung học đệ nhất cấp thì nó được ra Đồng Đế, đeo lon trung sĩ. Còn bọn học sinh giỏi như thằng Hòe, thằng Tuấn trưởng lớp cũng mừng vì thoát được một kỳ thi. Dù học giỏi cỡ nào đi chăng nữa, không phải thi cử là tụi nó mừng rồi. “Lên đệ tam tụi em được học sử với thầy không thầy?” Thầy Sum cười:

- “Các em chạy trời không khỏi nắng đâu.” Cặp chân mày rậm đen của thầy nhướng nhướng. Tụi nó luôn nhớ thầy Sum qua cặp chân mày này.

Chuông báo hiệu giờ ra chơi. Khi thầy Sum vừa ra khỏi lớp thì thằng Thạch dế nhủi la lên:

- “Ê mấy thằng bắt cá hồi nãy đâu, mua bánh dừa, su su chung đi chớ tụi bây. Thằng Thịnh kẹo bỏ tiền ra mầy. Hồi nãy mầy bắt cá với thằng Dũng mà nhớ hôn...”

Thằng Thịnh kẹo chối:

- “Ê, ai làm chứng, tụi bây."

Thằng Tuấn trưởng lớp lên tiếng:

- “Tao làm chứng. Thôi chung đi mầy. Có bao nhiêu tiền đâu, chừng 10 đồng chớ có bao nhiêu.”

- “10 đồng cũng là tiền chớ mậy. Không có 10 đồng làm sao có 100 đồng.”

Nói xong, thằng Thịnh kẹo bỏ đi ra ngoài một nước. Nó đi một lúc rồi bỗng dưng quay lại:

- “Ê, nhưng ăn mừng tin vui, tao bỏ tiền ra đãi tụi bây ăn bánh dừa, bánh su sê thả giàn. Chị Lan còn bao nhiêu bánh tao mua hết đãi tụi bây.”

- “Thằng Thịnh kẹo bao tụi bây ơi. Đi xuống chị Lan đi tụi bây.”

Cả bọn nó, khoảng chục đứa, dẫn đầu là thằng Thạch. Nó nói: "Ít khi ăn được tiền của thằng Thịnh kẹo lắm, bữa nay nó chơi sộp chắc trời bão quá. Đi tụi bây.”

Bên cạnh thằng Thạch là thằng Mai. Tội nghiệp thằng này, nhà nghèo, đi học không có tiền ăn quà nên ít khi được thưởng thức vị bánh dửa của khay bánh chị Lan.

Hình như số thằng nào giàu cũng hên. Khi tụi nó bu lại khay bánh của chị Lan ngồi ngay hành lang cổng vào thì chỉ còn có bảy cái bánh dừa, hai cái bánh bông lan. Thằng Thịnh kẹo cười khì khì: “Đỡ quá, đỡ quá. Còn bao nhiêu bánh chị bán hết cho em.” Chị Lan ngạc nhiên: “Sao bữa nay mày sang quá vậy, hàng ngày mày kẹo lắm mà, chẳng thấy bao cho ai cái bánh nào. Lựa ngày tao còn mấy cái bánh lèo tèo thì mầy mua mão hả?” “Hôm nay có chuyện vui.” Đâu có thằng nào biết hồi nãy nó đã đi thám thính trước và biết chị Lan đã bán bánh gần hết.

Mỗi đứa cầm một cái bánh, vừa ăn vừa nói chuyện rôm rả. Việc không phải thi tốt nghiệp trung học đệ nhứt cấp như hàng năm làm tụi nó đỡ lo âu phần nào. Dầu biết rằng, học trò Petrus Ký rất tự tin khi đi thỉ. Có nhửng năm học sinh cả trường thi đậu 100 phần trăm. Nhưng tụi nó cũng lo câu học tài thi phận. Biết đâu...

Tụi nó những chú chim non của tuổi thơ Petrus đã hết lo lắng cho kỳ thi đệ nhất cấp rồi. Bây giờ tụi nó chỉ nghĩ đến kỳ thi Tú tài 1, rồi lên lớp đệ nhất, “anh lớn” của trường, oai vô cùng. Nghĩ thế mà vui. Thằng Mai nói:

- “Tao khoái lên lớp đệ nhất có học môn dạy đánh bài.”


- “Xạo mày. Làm sao mà chương trình học lại có chuyện dạy học sinh đánh bài được.”

- “Mầy không biết thì đừng có cãi. Có môn học gọi là môn xác suất thống kê, dạy cách mình tính xác suất của các con xí ngầu hoặc bộ bài 52 lá. Học cái này, mai mốt đi quánh phé là chắc ăn nhất.”

- “Còn tao nghe nói lớp 12 môn vạn vật có dạy “ấp chiến lược” của nam và nữ nữa..”

- “Thiệt hôn mậy?”

- “Sao không thiệt. Không tin mai tao lấy sách Vạn vật của anh tao vô cho tụi bay coi. Vẽ hình nguyên con nghe.”

- “Có vẽ mấy cọng ngò không?”

- “Ngò là học bài khác, gọi là bài mọc lông.”

- “Ê, có cách nào để thằng nhỏ mọc “ngò” không? Mầy chỉ cho thằng Thịnh kẹo với. Nó mậu ngò.”

- “Dễ òm, ra tiệm thuốc Tây mua thuốc mọc lông, thoa đâu mọc đó...”

- “Thằng này xức 10 chai cũng không mọc nổi một cọng, nó kẹo quá nên “ngò” không thèm mọc.”

Thằng Mai giả giọng người Tàu:

- “Hà, cái lầy mầy ăn bánh của tao mà mày lại hại tui hả?” Tụi nó cười cái rần, trong khi thằng Thịnh kẹo biết tụi nó đang chọc quê cái bản tính hà tiện của mình.

- “Mấy thằng không biết gì về tiền đẻ ra tiền hết, còn bày đặt”, nó nghĩ thầm vi không muốn giải thích cho mấy thằng phá tiền này biết về luật của mấy người làm ăn. Ba nó thường nói với nó trong lúc gảy bàn tính “Ăn cho, buôn so.” “Ba có thể cho tiền con nhưng khi ba buôn bán với con thì một cắc ba cũng không bớt. Con nghĩ coi, bớt năm cắc một ký gạo thì mười ký mình đã mất năm đồng, một tạ mất 50 đồng rồi...”