[vui_la_chinh]

Bỗng ông kêu líng đem ra tấm vải trắng thấy trong phòng Thục Ngọc.
Tú Trung nhìn nhận đúng là tấm vải Thục Ngọc luồn vào bánh xe gang treo trên lầu để rút chàng lên. Bao Công bèn hỏi lại Tiêu Phụ Hớn, ông này nhận trên lầu có bánh xe gang còn việc Thục Ngọc kéo Tú Trung lên lầu thì ông không tin.
Bao Công suy nghĩ hồi lâu thấy có điểm nghi ngờ trong vụ này vả lại ông nhận thấy Tú Trung tính tình hòa nhã, không phải là đứa hung bạo, giết người trong cơn giận dữ.
Ông bèn hỏi Tú Trung:
- Nhà ngươi nói đêm nàng Thục Ngọc bị giết ngươi say rượu nằm nhà suốt đêm. Chớ chủ trọ có hay biết không?
Tú Trung đáp:
- Tô say rượu đi không vững bạn tôi phải dìu về nhà. Chủ trọ cò biết. Tiêu Phụ Hớn vội xen vào:
- Nó thường đêm đêm lẻn ra khỏi nhà chủ trọ không hay biết. Xin Thượng quan đừng tin lời nó.
Bao Công ra hiệu bảo Tiêu Phụ Hớn hãy yên lặng rồi hỏi tiếp Tú Trung:
Những lúc ngươi tới lui lầu Thục Ngọc có ai đi ngang qua trông thấy không?
Tú Trung đáp:
- Dạ không có ai thấy. Nếu có, dễ thường là Minh Tu đêm đêm đi gõ mõ ngoài đường.
Nghe đoạn, Bao Công giả bộ giận dữ vỗ án la:
- Chính người đã giết Thục Ngọc chớ còn ai? Tội ngươi phải xử tử, ngươi đa 4nhận chịu chưa?
Rồi ông hô lính vật Tú Trung ra đánh. Tú Trung tuổi còn nhỏ thấy vậy sợ quá, líu cả lưỡi, lắp bắp xin nhận tội.
Bao Công truyền lính đánh Tú Trung 20 roi rồi đem tống giam vào ngục. Đoạn ông bảo Tiêu Phụ Hớn ra về.
Sau đó, Bao Công bí mật gọi hai người lính tâm phúc là Vương Trung và Lý Nghĩa vào và bảo:
- Ta thấy trong vụ án Thục Ngọc này, có nhiều điều nghi ngờ. Vậy các ngươi khá chia nhau điều tra thêm về hai nguyên bị, về các nhơn chứng và về Minh Tu. Ta chắc rằng thủ phạm là đứa nào khác chớ không thể là Tú Trung. Không có lý do gì Tú Trung lại giết Thục Ngọc, nhất là nếu đêm đó quả có say rượu thật thì làm sao nó leo được xuống lầu? Vậy hai ngươi khá xét kỹ lại điều này. Cũng phải điều tra cho rõ tính tình hạnh kiểm của hai nhơn chứng và Minh Tu.
Trưa hôm sau, bọn Vương Trung và Lý Nghĩa đã phúc trình đầy đủ về các người kể trên.
Suốt buổi chiều, Bao Công ngồi nghiên cứu hồ sơ vụ án Thục Ngọc. Đôi ba lần ông kêu hai thám tử Vương Trung và Lý Nghĩa vô hải thêm vài chi tiết. Khi trời đã xế chiều Bao Công truyền dẫn Tú Trung lên hỏi một lúc rồi lại sai lính giải về ngục.
Lát sau, Bao Công đuổi hết tả hữu ra ngoài rồi kêu riêng Vương Trung và Lý Nghĩa vào phòng ông thì thầm hồi lâu với hai thám tử. Đoạn ông mở tủ lấy chút bạc trao cho hai người và dặn:
- Các ngươi cứ y kế mà thi hành, cấm không được để lộ cho ai hay. Xong việc ta sẽ thưởng công cho. Thôi các ngươi đi sửa soạn cho kịp.
Hai thám tử thưa xin tuân lệnh rồi đi ra.
Nói về Minh Tu đêm đó, như thường lệ hết canh một, sang canh hai mới trở về cầu nghỉ ngơi.
Bỗng Minh Tu nghe tiếng oan hồn khóc lóc, kêu than nổi lên từ hai đầu. Chút sau lại nghe tiếng đàn bà kêu than ở ngay sau lưng.
Minh Tu thất kinh luôn miệng niệm kinh Di Đà. Minh Tu liếc mắt ra phía sau lưng thấy một bóng ma đàn bà trắng toát, đầu tóc rã rượi đang ngồi bưng mặt khóc lóc kể lể. Minh Tu càng niệm mau kinh Di Đà. Bỗng ma đàn bà nhích dần lại sau lưng Minh Tu, lớn tiếng kóc than rằng:
- Bớ Minh Tu, ngươi là kẻ sát nhân phải đền mạng. Hãy ngưng đọc kinh Di Đà bởi lẽ mi tránh sap khỏi tội. Bởi ngươi muốn hãm hiếp ta nhưng ta chẳng chịu, người bèn sát hại ta. Ngươi lại nhẫn tâm lột hết cả trâm, bông tai và cà rá vàng của ta. Ta chết oan, chưa tới số nên hồn ta đầu cáo nơi Diêm Vương. Ngài cho ta hai sứ giả dẫn ta về để bắt hồn ngươi. Hãy ngưng niệm kinh đi, bớ Minh Tu, bớ Minh Tu! Oan hồn, hồn hiện về đây, người đã thấy chưa?
Trong khi con ma đàn bà kể tội Minh Tu thì hai con quỷ mặt mày dữ tợn, một con mặt xanh lè, một con mặt đỏ rực, ranh nanh chìa ra ngoài miệng, hình thù quái dị, lảo đảo từ hai đầu cầu xáp gần lại giữa cầu.
Hai con quỷ vừa đi vừa gầm gừ nghe rợn người, một con múa cây giáo dài một con vung gươm sáng quắc.
Khi hai con quỷ còn cách Minh Tu lối vài bước, nó dừng lại hoa tay múa chân như chờ giờ bắt Minh Tu.
Con ma đàn bà thấy thế khóc rống lên, réo tên Minh Tu hỏi tội rồi nói tiếp:
- Mi phải trả lại nữ trang cho ta ngay, còn như mi không chịu ta sẽ kêu oan tới Thiên Đình, tất ngươi phải chết không ai cứu đặng.
Minh Tu nghe vậy đáp:
- Thôi ma nàng ơi. Ta đã hối hận nhiều rồi. Bữa đó ta tính chuyện ô dâm mà chẳng đặng, ngặt vì nàng la to, ta sợ bị bắt nên quá hoảng sợ lỡ tay giết nàng. Xin nàng tha tội cho ta. trâm và bông tai cà rá còn đây ta xin trả lại nàng. Để ta xin tụng kinh siêu độ cho, nàng hãy rũ lòng thương chớ tâu Thiên Tào.
Con ma đàn bà nghe nói lại khóc rống lên một hồi và đòi Minh Tu phải trả nữ trang ngay để nó về âm phủ cho kịp. Minh Tu vội đáp:
- Nữ trang ta giấu trong bọc đây. Ta xin trả lại ngay.
Nói đoạn Minh Tu thò tay vào bọc tìm. Vừa lúc ấy hai con quỷ nhào tới, con phía trước chĩa giáo vào ngực Minh Tu, con phía sau kề gươm vào cổ Minh Tu, hô ngồi im, không được chống cự.
Vẫn hai con quỷ này chính là thám tử hành động theo kế của Bao Công. Còn người đàn bà là một gái điếm do hai người mướn giả làm oan hồn Thục Ngọc đặng nhát Minh Tu cho y tự khai tội.
Thám tử Vương Trung lấy mũi giáo ngửa mặt Minh Tu lên và bảo:
- Hai ta vâng lệnh Bao đại nhơn đến bắt người về tội giết hại nàng Thục Ngọc chớ chẳng phải là quỷ sứ gì đâu.
Minh Tu sợ tái mặt, chắp tay năn nỉ xin tha.
Vương Trung lắc đầu nói:
- Người tàn ác quá còn xin gì nữa? Thôi mau đứng lên cho ta làm phận sự.
Minh Tu ríu ríu vâng lời. Lý Nghĩa đứng sau lưng tra gươm vào vỏ rồi rút dây trói chặt Minh Tu lại, đoạn cúi xuống lượm túi đồ của Minh Tu rồi phụ với Vương Trung áp giải Minh Tu về Nha trình Bao Công. Người đàn bà cũng đã quấn lại tóc, buông tấm vải trắng phủ ngoài ra lanh lẹ đi về nhà sau khi nghe Vương Trung dặn sớm mai đến Nha mà lãnh thưởng.
Hai thám tử áp giải Minh Tu tới Nha thấy khuya rồi bèn đem thẳng xuống giao cho lính coi ngục giam lại. đoạn hai người trở lên nạp tang vật vào phòng thơ lại rồi đi nghỉ.
Sáng sau, Vương Trung, Lý Nghĩa dẫn người đàn bà đêm qua và Minh Tu đến trước mặt Bao Công.
Hai thám tử và người đàn bà thuật lời Minh Tu đã nói hồi đêm. Minh Tu hết đường chối cãi đành nhận tội.
Bao Công lấy bạc thưởng cho cả ba người rồi cho mở gói nữ trang bày ra trên bàn đoạn cho gọi Tiêu Phụ Hớn đến. Ông ta nhận đúng là đồ nữ trang của con gái mình, nên được Bao Công cho lãnh đem về.
Sau đó ông lên án chém đầu Minh Tu và truyền tống giam vào ngục chờ ngày hành quyết.
Đoạn Bao Công cho dẫn Tú tài Hứa Hiến Trung đến mà bảo rằng:
- Kẻ giết Thục Ngọc là Minh Tu. Y đã bị tống giam chờ ngày đền tội. Về phần nhà ngươi đã đậu Tú tài mà còn làm chuyện gian dâm với con gái người ta, lẽ ra phải lột áo bâu xanh, mất chứa Tú tài. Tuy nhiên, xét vì nhà ngươi chưa vợ mà Thục Ngọc cũng chưa chồng, hai bên có làm chuyện bậy bạ, ngoài vòng lễ giáo, âu cũng là tiền duyên. Phần nàng Thục Ngọc thả cầu rút người lên chẳng dè rút lầm Minh Tu mới sanh chuyện. Nhưng nàng đã biết thủ tiết cùng nhà ngươi đến nỗi phải chết vì lưỡi dao của Minh Tu. Như thế nàng cũng xứng đáng làm vợ nhà ngươi.
Bao Công ngưng một lát như để dò xét phản ứng của Tú Trung, đoạn ông ôn tồn nói tiếp:
- Nay ta ra hai điều cho ngươi chọn: Một là lấy vợ khác thì mất chức Tú tài; hai là biết nghĩ đến tình cũ, nghĩa xưa, lấy Thục Ngọc làm vợ chánh thì phải giữ lễ, lo ma chay, thờ phượng cho nàng và không được lấy vợ khác nữa. Trong hai điều ấy, ngươi muốn điều nào?
Tú Trung chắp tay thưa rằng:
- Tôi biết Thục Ngọc thà chết chứ không chịu thất tiết. Lúc còn sống nàng vẫn bảo tôi thế nào cũng phải cưới nàng làm vợ. Tôi cũng đã hứa lấy nàng và đang tính dịp thuận tiện để gia đình cưới hỏi đàng hoàng. Ai ngờ nửa đường đứt gánh nàng bị hại vì muốn thủ tiết cùng tôi. Như vậy tôi lấy vợ khác sao đành. Để khỏi phụ lòng nàng, tôi xin nhận nàng làm vợ chánh, xin thờ phượng cúng quẩy tử tế và xin nhất định không lấy vợ khác từ nay.
Nghe nói vậy, Bao Công có ý vui lòng, bèn dạy rằng:
- Lòng ngươi như vậy là hợp lẽ Trời. Ta sẽ giúp đỡ nhà ngươi. Thôi để lát nữa ta viết thơ cho quan Đốc học xin cho nhà ngươi khỏi mất khoa Tú tài. Bây giờ người có thể thong thả ra về, ráng học hành chăm chỉ nghe. Người khá đến thuật lại lời ta dạy cho ông bà Tiêu Phụ Hớn rõ và đôi bên bên thu xếp cho xong việc ấy đi.
Tú Trung vòng tay tạ ơn Bao Công rồi buồn rầu ra về.
Tú Trung đi khỏi, Bao Công bèn lấy giấy bút ra viết cho quan Đốc học một bức công văn đại ý như sau:
“Thưa quan Đốc học,
“Bổn chức, chiếu theo đơn kiện của Tiêu Phụ Hớn có bắt giữ Tú tài Hứa Hiến Trung để điều tra về cái chết của Thục Ngọc.
“Nay xét ra y vô can vì thủ phạm là Minh Tu đã thú nhận hết tội lỗi. Tên này lên lầu toan chuyện ô dâm, chẳng ngờ việc không êm, y bèn rút dao giết Thục Ngọc rồi thừa dịp đoạt trâm, cà rà, bông tai nạn nhân. Y bị án tử hình và chờ ngày đền tội.
“Về phần Tú Trung, nó còn trẻ tuổi, chưa vợ đối diện với nhà có Tiêu Thục Ngọc cũng chưa chồng. Hai trẻ thuận tình, đêm khuya vắng vẻ thông gian cùng nhau, thấm thoát đã hơn nửa năm mà gia đình đôi bên không ai hay biết. Hai trẻ cũng đã cùng nhau giao kết việc trăm năm. Nếu không có Minh Tu gây ra tai họa thì đâu có cảnh rẽ thúy chia uyên, kẻ khuất người còn.
“Nàng Thục Ngọc thác oan nhưng còn giữ được trọn niềm tiết nghĩa. Thương vậy thay! Còn Tú tài Hứa Hiến Trung nguyện không lấy vợ khác. Khá vậy thay!
“Bổn chức nghĩ rằng: Kẻ sát nhân đã bị khép vào tội tử hình. Còn Hứa Hiến Trung vì ăn ở có nghĩa nên đề nghị không bị mất chức Tú tài.
Xin chờ ngài phân xử.
Nay kính
Ký tên Bao Công
Quan Đốc học xem công văn xong bèn trả lời chấp thuận đề nghị của Bao Công.
Sách có chép rằng từ ngày nhờ tài minh xét của Bao Công, mà được trả lại tự do, Tú Trung chăm lo học tập ngày đêm đến sau thi đậu Cử nhân. Buổi vinh quy bái tổ, Hứa Hiến Trung nay thành Cử Trung đến Nha của Bao Công để tạ ơn cứu tử ngày trước.
Bao Công mời ngồi ghế, dùng nước trà rồi thủng thẳng hỏi Cử Trung:
- Chớ bây giờ có muốn lấy vợ không?
Cử Trung nghiêm trang đáp:
- Tôi dù có chết cũng không dám.
Bao Công vuốt râu cười nói:
- Người ra có ba điều bất hiếu, nặng nhất là không con cái nối dõi tông đường. Ta tưởng nên nghĩ lại.
Cử Trung thưa:
- Cám ơn đại quan song tôi xét đã giữ chữ “nghĩa” tất không tròn chữ “hiếu” được. Nay Thục Ngọc chịu chết vì thủ tiết với tôi và đã lấy nàng làm vợ chánh, đành chịu mang tiếng là bất hiếu chớ không thể làm phường phi nghĩa.
Bao Công gật đầu nói:
- Anh ăn ở thủy chung, đúng mực, rất đáng khen. Nhưng ta nghĩ ngươi nay công thành danh toại, hồn Thục Ngọc tất cũng ngậm cười nơi suối vàng. Nếu như nàng còn sống chắc cũng bằng lòng cho anh lấy vợ lẽ, nàng hầu. Vậy cứ để nàng Thục Ngọc làm vợ chánh mà cưới vợ thứ nhì thì cũng chẳng sao. Chẳng hay ý kiến anh ra thế nào?
Cử Trung một mực không chịu.
Bao Công bèn nói sang chuyện khác.
Hai người đàm đạo hồi lâu về văn chương thi phú rồi Cử Trung đứng dậy cáo biệt ra về.
Ít bữa sau Bao Công mời một Cử nhân tân khoa, đậu cùng một lượt với Cử Trung đến và nhờ dỗ khéo Cử Trung lấy con gái họ Hoạt làm vợ thứ. Nói mãi Cử Trung mới miễn cưỡng ưng thuận. Người bạn bèn đứng ra làm mai, thế rồi Cử Trung và con gái họ Hoạt làm lễ thành hôn ít lâu sau.
Thục Ngọc giữ được chữ “tiết” còn Cử Trung giữ được chữ “nghĩa” mà không phạm chữ “hiếu”. Cả hai đều vẹn đạo cương thường.
Thiên hạ ai biết chuyện cũng ca tụng tài đức Bao Công.



LỜI BÀN
Trong chuyện trên đây, Minh Tu ép liễu nài hoa mà chẳng được, y toan làm càn thì Thục Ngọc la làng :Di lói. Sợ đổ bể câu chuyện y cắt cổ nạn nhân, lột nữ trang rồi leo xuống lầu bườm êm ru. Minh Tu bị Bao Công lên án tử hình.
Ngày nay nếu xảy ra trường hợp tương tự, tên Minh Tu tân thời cũng bị Tòa khép vào tội cố sát với trường hợp gia trọng và phải chịu tử hình, chiếu điều 304 Hình Luật Canh Cải. Vì lẽ trước và sau tội cố sát, y đã phạm 2 tội khác: xâm phạm tiết hạnh trước rồi cắt cổ nạn nhân chết, sau lại phạm tội trộm.
Về tội cố sát với trường hợp gia trọng, Bao Tử đã có lời bàn sau truyện “Con nhện đoán án” (PLBNS số 1-15 9-62 trang 32) xin miễn nhắc lại nơi đây.