Những điều nên biết !!!

[AiTinh]

Lòng Tự Trọng

Trong cuộc sống hằng ngày có những lúc chúng ta thường hay nghe người ta nói đến ba chữ "lòng tự trọng" hay hai chữ "tự trọng". Nào là: "con nhỏ đó không biết tự trọng là cái gì?", "bà đó thiệt là không có lòng tự trọng", "lòng tự trọng của ổng đi đâu mất rồi?"..v...v...!

Như vậy Tự Trọng là gì??? Khi nghe đến hai chữ "tự trọng" người ta thường nghĩ ngay đến là tự mình coi trọng bản thân mình. Điều này đúng hay sai??? ĐÚNG !!!

"Tự" ở trong trường hợp này là tự con người mình, tự bản thân mình, tự mình. "Trọng" là coi trọng, là quan trọng, là trọng đại. Nên hai chữ này ghép lại thành ra tự coi trọng bản thân mình. Điều này có nghĩa là: tự mình phải biết trọng bản thân của mình trước.

Vậy một người có "lòng tự trọng" chính là người phải có lòng tự coi trọng bản thân của mình. Nhưng..., tự coi trọng bản thân mình ở đây là ý gì??? Không phải sai lệch như một số người nghĩ thật đơn giản và hiểu chưa hết nghĩa, chưa đúng nghĩa. Chính vì họ hiểu không hết nghĩa, không đúng nghĩa của hai chữ "tự trọng nên họ mới áp dụng sai cho bản thân của mình.

Có một số người họ nghĩ rằng "tự trọng" chính là tự coi trọng bản thân mình. Đối với họ "tự trọng" đồng nghĩa với coi trọng bản thân họ mà xem thường người khác. Đối với họ, họ chỉ biết nghĩ họ là quan trọng nhất còn người khác chẳng đáng một trăm gram nào hết. Họ nghĩ cho quyền lợi họ trước tiên bởi vì với họ chính bản thân họ mới là quan trọng. Họ nghĩ họ là số một, còn người khác chỉ là vô danh tiểu tốt. Họ nghĩ tại sao phải tôn trọng người khác, mà trước tiên họ tôn trọng bản thân họ trước (*). Tự tôn trọng bản thân mình trước là điều tốt. Nhưng tự tôn trọng mình mà xem thường người khác là điều xấu, điều sai.

Người hiểu "lòng tự trọng" theo kiểu này luôn cho mình là nhân vật quan trọng, luôn nghĩ mình ở trên cao, tôn vinh bản thân mình lên, xem thường người khác hay đôi lúc còn chà đạp người khác để cho thiên hạ sẽ nghĩ theo, nói theo, hùa theo họ vì họ mới là người quan trọng. Người hiểu "lòng tự trọng" theo chiều hướng này lúc nào cũng ngông cuồng, tự đại, tự cao. Lúc nào cũng cho mình là người thông đạt mọi thứ, lúc nào cũng tự cho mình là người thông minh.

Bởi họ coi trọng bản thân họ nên họ cho rằng chẳng ai bằng họ cả. Ngông cuồng là tự con người họ đã không có kiểm soát được chính bản thân mình, không biết "trời cao đất dầy", "coi trời bằng vung", họ sẵng sàng hành động một cách cuồng loạn vô ý thức miễn sao thỏa cái tâm của họ thôi. Tự đại là tự cho mình quá vĩ đại, lớn lao. Tự phong mình là một con người vĩ đại to tác. Tự cao là tự tôn vinh mình lên, tự mình kiêu căng phách lối cho rằng chỉ có mình mới có thể làm được điều này, điều khác. Nhưng họ luôn quên một điều "núi cao còn có núi cao hơn" !

Lúc nào họ cũng cho mình là người thông đạt mọi thứ?? Không đâu bạn ạ ! Trên thế gian này con người được sinh ra không ai giống ai hoàn toàn. Mỗi người một sở trường, sở đoản. Người giỏi dang về địa lý, người khôn khéo về văn chương. Người tài năng về toán số, người thông suốt về lịch sử...v...v. Rất hiếm có người nào mà thông hiểu, am tường sâu sắc hết những bộ môn, những tinh hoa của thế giới. Vì vậy tự mình coi mình quá quan trọng đến mức mình nghĩ rằng chuyện gì mình cũng hơn người khác là mình đã đi sai một nước cờ. Một nước cờ sai là đã mất cả một bàn cờ, một ván cờ. Giống như điều binh khiển tướng chỉ cần xuống sai một lệnh là có thể chiến bại rõ ràng, mất nước như chơi. Một con người bình thường chỉ cần tính sai một ly là đi một dặm rồi. Vì vậy mình giỏi vẫn có người giỏi hơn và ngược lại mình ngu còn có kẻ ngu hơn !

Lúc nào cũng tự cho mình là người thông minh. Như vậy họ chưa hiểu được thông suốt cái ý nghĩa của hai chữ "thông minh". Hai chữ "thông minh" không có đơn giản như họ nghĩ đâu. Đại khái:

Thông là thông suốt, thông đạt, thông hiểu
Minh là minh bạch, minh mẫn, minh tâm

Vậy thì người "thông minh" là một người sáng dạ, là người có đầu óc học mau hiểu, mau am tường, mau thông suốt. Nói chung đại khái có người học là hiểu liền, đôi khi học một mà hiểu tới mười. Người thông minh cũng là người hay có óc sáng tạo, tìm tòi ra, khám phá ra những điều mới mẻ.

Thông thường người ta ví những người thông minh là như vậy đó. Nhưng muốn đạt đượt cái thông minh thật sự, muốn biết chính xác mình có được thông minh hay không thì không phải do mình "tự phong" mà là do cái nhìn và quan điểm của những người xung quanh. Hai chữ "thông minh" nên xuất phát từ lời nói của người dành cho mình chứ không phải từ cửa miệng của mình tuôn ra một cách ngông cuồng là: tôi mới là người thông minh, tôi vốn thông minh mà. Cái gì mà làm không được !!!

Như vậy thế nào là người thông minh thật sự??? Người thông minh thật sự không chỉ có sự thông suốt, am tường, học mau hiểu lẹ mà thôi. Mà người thông minh thật sự chính là người:

• Biết lúc nào mình nên nói
• Biết lúc nào mình nên lắng nghe
• Không tự cho mình là người thông minh
• Luôn là người khiêm tốn
• Biết mình đang làm gì
• Nghĩ tới hậu quả trước khi nói hoặc làm
• Biết cách chinh phục người

Biết lúc nào mình nên nói (hay làm). Tại sao??

Người thông minh phải biết tự lượng sức mình. Chỉ nên nói những gì mình thông suốt. Nói những điều mình không thông suốt chỉ làm trò cười cho người khác.

Ví dụ: nếu như trong một cuộc họp mọi người không hiểu một vấn đề gì đó. Lúc đó không ai đứng ra để giải thích. Nếu mình biết được tiêu đề đó một cách thông suốt mình nên nói lúc người ta cần và lúc này mình mới thật sự là người hiểu biết nhiều hơn. Mình thông minh đúng chỗ và chẳng sợ ai chê cười !

Biết tự lượng sức mình thì sẽ biết khi nào mình nên nói để nói đúng chuyện, đúng đề tài, đúng sở trường, đúng tài năng của mình. Nếu không biết tự lượng sức mình thì càng nói sẽ càng sai, mà càng sai thì chẳng thể nào quay về lúc bắt đầu được bởi vì đã đi quá đà, quá xa !


Biết lúc nào mình nên lắng nghe:

Cho dù mình thông minh đến mức nào cũng có lúc trở thành một người ngu. Không phải mọi chuyện trên thế gian này mình đều am tường hết. Vì vậy muốn được càng trở nên thông minh hơn thì mình nên biết lắng nghe những điều mà mình chưa thông đạt. Những lúc như thế này mình lắng nghe sẽ giúp được cho mình nhiều hơn. Mình sẽ học thêm những điều mới mẻ khác.

Khi mình im lặng lắng nghe chẳng ai dám bảo là mình ngu. Nhưng phát ngôn không đúng chỗ và lạc đề thì thiên hạ sẽ cười là chẳng làm nên trò trống gì mà chỉ là "khua môi múa mép".

Không tự cho mình là người thông minh:

Những người thông minh thật sự họ sẽ ít khi nào tự cho họ là thông minh. Họ chỉ chứng minh sự thông minh của họ qua sự đánh giá của người khác. Vì lời thốt ra từ miệng của những người chung quanh mới có giá trị hơn là tự mình ca tụng khoe khoang quá nhiều về bản thân mình.

Luôn là người khiêm tốn:

Những người thông minh thật sự luôn có sự khiêm tốn đi đầu. Có nghĩa là họ luôn khiêm nhường trước lời tán thưởng của người khác. Khi được người ta khen là mình thông minh thì họ không tỏ vẻ như là:

"dĩ nhiên, tôi là phải giỏi rồi. Còn phải nói..."

Nhưng thay vào câu nói đó người thông minh sẽ chỉ tỏ lòng cảm ơn người đã khen mình bằng một câu thật sự khiêm tốn:

"dạ, cảm ơn anh/chị tôi chỉ cố gắng giúp anh chị trong khả năng hiểu biết của tôi thôi"

Biết mình đang làm gì:

Người thông minh phải là người biết được mình đang làm gì. Đã là thông minh thì phải biết được mình đang làm điều gì và điều đó có lợi gì cho mình và có hại gì cho người khác hay không? Mình biết được mình đang làm gì thì mới kịp thời dừng cương có nghĩa là mình điều khiển được lý trí hành vi của mình thì mới gọi là người thông minh. Mình phải biết "nhập gia tùy tục", "luật vua thua lệ làng", "ăn cây nào rào cây đó"..v...v.

Ví dụ: mình phải biết "nhập gia tùy tục". Khi mình ở nhà mình muốn ngang tàng, phách lối thế nào không cần biết. Khi bước chân vô nhà người ta mà người ta bắt mình cởi giày bỏ ở bên ngoài là mình phải làm theo nếu như mình muốn bước chân vào nhà người ta. Mình vẫn có quyền không bước vào và quay trở về nhà mình để mà mang giày đạp cả lên ghế sofa rồi chờ người ở hay người hầu đi lau chùi sofa cho sạch sẽ. Nhưng một khi muốn bước vào nhà người khác thì phải hiểu và thực hành theo cái phong tục của tư gia mà mình định bước vào ! Nếu mình bất cần thì đại khái theo kiểu vui là: "that's fine, I don't care"....còn lúc mà mình đang cần nhờ vả người đó thì phải nên biết mình cần gì và đang làm gì: "yes sir. I will take my shoes off and put outside". Nếu mình vẫn lì lợm mang giày vào nhà coi chừng sẽ bị nghe: " anh có nghe tôi vừa nói gì không? bộ anh điếc à sao lôi cả giày bẩn vào nhà tôi?". Hoặc là sẽ nghe được câu: "thôi anh đi về nhé, hôm nay tôi không rảnh để tiếp anh đâu, người gì mà lì lợm". Trong câu này người gì mà lì lợm có nghĩa là biểu cởi giày mà không chịu cởi lại lôi vào nhà. Nhưng nếu mình đã bất cần nghe theo lời người ta, người ta đã không thích thì sẽ dùng thái độ đó đối xử lại với mình. Mà có đúng không??? Mình lì lợm thiệt mà trách được ai chứ???

Mình phải biết "ăn cây nào rào cây đó". Ở đây không phải chỉ nói về cái cây mà chỉ đem hình ảnh đó để mà nói chung. Đại khái như là đang sống ở Mỹ mà cứ đi nói xấu Mỹ thế này, Mỹ thế kia, không thích nếp sống này....thế thì thôi về lại VN mà định cư đi nhé !


Nghĩ tới hậu quả trước khi nói hoặc làm:

Người thông minh là người luôn nghĩ tới hậu quả trước khi làm. Vì sao?? Vì có nghĩ tới hậu quả trước khi làm thì mình mới biết là cái gì nên làm, cái gì không nên làm. Bởi vì làm mà không suy nghĩ, nói mà không suy nghĩ thì làm sao hiểu được cái hậu quả sẽ đi về đâu??? Trước khi nói hay làm biết suy nghĩ cẩn thận xem những gì mình sắp làm, sắp nói có thể kết quả nó sẽ là thế này, thế kia. Biết suy nghĩ là để tránh đi nhiều phiền phức vô duyên. Đừng để cái thông minh của mình hại chính bản thân mình.

Biết cách chinh phục người:

Người thông minh là người ngoài sự thông minh sáng suốt của mình còn phải biết khôn khéo, tinh tế, lịch thiệp trong cách tiếp xúc, xã giao nữa. Biết cách lấy lòng người khác không phải bằng đầu môi chót lưỡi mà bằng cách đối xử đúng mực, đúng cách, đúng điệu. Biết cách làm cho người ta thừa nhận sự thông minh của mình và mến phục mình. Khi thông minh thì từ lời lẽ đến hành động đều phải khác với người ngu. Họ nói năng tử tế, lịch sự hơn và người thông minh cũng dễ nhận ra người đối diện là ai? Tầng lớp nào, giai cấp nào trong xã hội để mà xử sự, xử việc cho đúng.

(*) Đúng họ tôn trọng họ trước điều này luôn đúng nhưng theo một chiều hướng khác mà sự thắc mắc sẽ được giải đáp dưới đây:

Đúng ! Hai chữ "tự trọng" chính là tự mình tôn trọng bản thân mình trước. Bởi vì nếu ngay cả bản thân mình, mình không tôn trọng thì nói làm sao được người khác có tôn trọng mình hay không???

Nhưng....tự tôn trọng bản thân mình có nghĩa là sao?? Là thế nào mới đúng nghĩa với "lòng tự trọng" đây???

Một người có "lòng tự trọng" chính là người phải biết coi trọng bản thân mình trước thì mới mong được người khác tôn trọng mình . Điều này có nghĩa là khi một người muốn được người khác tôn trọng mình thì mình phải làm sao để có tư cách cho người khác tôn trọng mình. Lòng tự trọng của mình có nghĩa là được biểu hiện qua trong lời nói, việc làm, cách cư xử của mình với người khác. Mình phải biết cách phát ngôn, xử sự như thế nào để người ta không chê cười mình. Chỉ có mình mới tự mình tạo ra cho người ta cái cảm giác xem thường mình hay tôn trọng mình mà thôi. Tất cả đều do mình mà ra !

Muốn người ta tôn trọng mình thì mình phải tự tôn trọng mình trước. Tự tôn trọng mình bằng cách biểu hiện qua tác phong, tư cách của mình để cho người khác nhận xét, đánh giá về con người mình. Khi mình không coi trọng mình cũng đồng nghĩa là mình làm những điều thiếu ý thức, thiếu suy nghĩ mà tự gây tổn hại thanh danh của chính mình. Hai chữ "tự trọng" chính là ý này đó và người có "lòng tự trọng" chính là người phải biết hành xử như thế đấy. Chứ không phải là tự mình cho mình là người quan trọng để rồi xem thường người khác !

AT
2:00 AM, May 30, 2013