|
#41
|
||||
|
||||
|
Lòng Tự Trọng Trong cuộc sống hằng ngày có những lúc chúng ta thường hay nghe người ta nói đến ba chữ "lòng tự trọng" hay hai chữ "tự trọng". Nào là: "con nhỏ đó không biết tự trọng là cái gì?", "bà đó thiệt là không có lòng tự trọng", "lòng tự trọng của ổng đi đâu mất rồi?"..v...v...! Như vậy Tự Trọng là gì??? Khi nghe đến hai chữ "tự trọng" người ta thường nghĩ ngay đến là tự mình coi trọng bản thân mình. Điều này đúng hay sai??? ĐÚNG !!! "Tự" ở trong trường hợp này là tự con người mình, tự bản thân mình, tự mình. "Trọng" là coi trọng, là quan trọng, là trọng đại. Nên hai chữ này ghép lại thành ra tự coi trọng bản thân mình. Điều này có nghĩa là: tự mình phải biết trọng bản thân của mình trước. Vậy một người có "lòng tự trọng" chính là người phải có lòng tự coi trọng bản thân của mình. Nhưng..., tự coi trọng bản thân mình ở đây là ý gì??? Không phải sai lệch như một số người nghĩ thật đơn giản và hiểu chưa hết nghĩa, chưa đúng nghĩa. Chính vì họ hiểu không hết nghĩa, không đúng nghĩa của hai chữ "tự trọng nên họ mới áp dụng sai cho bản thân của mình. Có một số người họ nghĩ rằng "tự trọng" chính là tự coi trọng bản thân mình. Đối với họ "tự trọng" đồng nghĩa với coi trọng bản thân họ mà xem thường người khác. Đối với họ, họ chỉ biết nghĩ họ là quan trọng nhất còn người khác chẳng đáng một trăm gram nào hết. Họ nghĩ cho quyền lợi họ trước tiên bởi vì với họ chính bản thân họ mới là quan trọng. Họ nghĩ họ là số một, còn người khác chỉ là vô danh tiểu tốt. Họ nghĩ tại sao phải tôn trọng người khác, mà trước tiên họ tôn trọng bản thân họ trước (*). Tự tôn trọng bản thân mình trước là điều tốt. Nhưng tự tôn trọng mình mà xem thường người khác là điều xấu, điều sai. Người hiểu "lòng tự trọng" theo kiểu này luôn cho mình là nhân vật quan trọng, luôn nghĩ mình ở trên cao, tôn vinh bản thân mình lên, xem thường người khác hay đôi lúc còn chà đạp người khác để cho thiên hạ sẽ nghĩ theo, nói theo, hùa theo họ vì họ mới là người quan trọng. Người hiểu "lòng tự trọng" theo chiều hướng này lúc nào cũng ngông cuồng, tự đại, tự cao. Lúc nào cũng cho mình là người thông đạt mọi thứ, lúc nào cũng tự cho mình là người thông minh. Bởi họ coi trọng bản thân họ nên họ cho rằng chẳng ai bằng họ cả. Ngông cuồng là tự con người họ đã không có kiểm soát được chính bản thân mình, không biết "trời cao đất dầy", "coi trời bằng vung", họ sẵng sàng hành động một cách cuồng loạn vô ý thức miễn sao thỏa cái tâm của họ thôi. Tự đại là tự cho mình quá vĩ đại, lớn lao. Tự phong mình là một con người vĩ đại to tác. Tự cao là tự tôn vinh mình lên, tự mình kiêu căng phách lối cho rằng chỉ có mình mới có thể làm được điều này, điều khác. Nhưng họ luôn quên một điều "núi cao còn có núi cao hơn" ! Lúc nào họ cũng cho mình là người thông đạt mọi thứ?? Không đâu bạn ạ ! Trên thế gian này con người được sinh ra không ai giống ai hoàn toàn. Mỗi người một sở trường, sở đoản. Người giỏi dang về địa lý, người khôn khéo về văn chương. Người tài năng về toán số, người thông suốt về lịch sử...v...v. Rất hiếm có người nào mà thông hiểu, am tường sâu sắc hết những bộ môn, những tinh hoa của thế giới. Vì vậy tự mình coi mình quá quan trọng đến mức mình nghĩ rằng chuyện gì mình cũng hơn người khác là mình đã đi sai một nước cờ. Một nước cờ sai là đã mất cả một bàn cờ, một ván cờ. Giống như điều binh khiển tướng chỉ cần xuống sai một lệnh là có thể chiến bại rõ ràng, mất nước như chơi. Một con người bình thường chỉ cần tính sai một ly là đi một dặm rồi. Vì vậy mình giỏi vẫn có người giỏi hơn và ngược lại mình ngu còn có kẻ ngu hơn ! Lúc nào cũng tự cho mình là người thông minh. Như vậy họ chưa hiểu được thông suốt cái ý nghĩa của hai chữ "thông minh". Hai chữ "thông minh" không có đơn giản như họ nghĩ đâu. Đại khái: Thông là thông suốt, thông đạt, thông hiểu Minh là minh bạch, minh mẫn, minh tâm Vậy thì người "thông minh" là một người sáng dạ, là người có đầu óc học mau hiểu, mau am tường, mau thông suốt. Nói chung đại khái có người học là hiểu liền, đôi khi học một mà hiểu tới mười. Người thông minh cũng là người hay có óc sáng tạo, tìm tòi ra, khám phá ra những điều mới mẻ. Thông thường người ta ví những người thông minh là như vậy đó. Nhưng muốn đạt đượt cái thông minh thật sự, muốn biết chính xác mình có được thông minh hay không thì không phải do mình "tự phong" mà là do cái nhìn và quan điểm của những người xung quanh. Hai chữ "thông minh" nên xuất phát từ lời nói của người dành cho mình chứ không phải từ cửa miệng của mình tuôn ra một cách ngông cuồng là: tôi mới là người thông minh, tôi vốn thông minh mà. Cái gì mà làm không được !!! Như vậy thế nào là người thông minh thật sự??? Người thông minh thật sự không chỉ có sự thông suốt, am tường, học mau hiểu lẹ mà thôi. Mà người thông minh thật sự chính là người:
Biết lúc nào mình nên nói (hay làm). Tại sao?? Người thông minh phải biết tự lượng sức mình. Chỉ nên nói những gì mình thông suốt. Nói những điều mình không thông suốt chỉ làm trò cười cho người khác. Ví dụ: nếu như trong một cuộc họp mọi người không hiểu một vấn đề gì đó. Lúc đó không ai đứng ra để giải thích. Nếu mình biết được tiêu đề đó một cách thông suốt mình nên nói lúc người ta cần và lúc này mình mới thật sự là người hiểu biết nhiều hơn. Mình thông minh đúng chỗ và chẳng sợ ai chê cười ! Biết tự lượng sức mình thì sẽ biết khi nào mình nên nói để nói đúng chuyện, đúng đề tài, đúng sở trường, đúng tài năng của mình. Nếu không biết tự lượng sức mình thì càng nói sẽ càng sai, mà càng sai thì chẳng thể nào quay về lúc bắt đầu được bởi vì đã đi quá đà, quá xa ! Biết lúc nào mình nên lắng nghe: Cho dù mình thông minh đến mức nào cũng có lúc trở thành một người ngu. Không phải mọi chuyện trên thế gian này mình đều am tường hết. Vì vậy muốn được càng trở nên thông minh hơn thì mình nên biết lắng nghe những điều mà mình chưa thông đạt. Những lúc như thế này mình lắng nghe sẽ giúp được cho mình nhiều hơn. Mình sẽ học thêm những điều mới mẻ khác. Khi mình im lặng lắng nghe chẳng ai dám bảo là mình ngu. Nhưng phát ngôn không đúng chỗ và lạc đề thì thiên hạ sẽ cười là chẳng làm nên trò trống gì mà chỉ là "khua môi múa mép". Không tự cho mình là người thông minh: Những người thông minh thật sự họ sẽ ít khi nào tự cho họ là thông minh. Họ chỉ chứng minh sự thông minh của họ qua sự đánh giá của người khác. Vì lời thốt ra từ miệng của những người chung quanh mới có giá trị hơn là tự mình ca tụng khoe khoang quá nhiều về bản thân mình. Luôn là người khiêm tốn: Những người thông minh thật sự luôn có sự khiêm tốn đi đầu. Có nghĩa là họ luôn khiêm nhường trước lời tán thưởng của người khác. Khi được người ta khen là mình thông minh thì họ không tỏ vẻ như là: "dĩ nhiên, tôi là phải giỏi rồi. Còn phải nói..." Nhưng thay vào câu nói đó người thông minh sẽ chỉ tỏ lòng cảm ơn người đã khen mình bằng một câu thật sự khiêm tốn: "dạ, cảm ơn anh/chị tôi chỉ cố gắng giúp anh chị trong khả năng hiểu biết của tôi thôi" Biết mình đang làm gì: Người thông minh phải là người biết được mình đang làm gì. Đã là thông minh thì phải biết được mình đang làm điều gì và điều đó có lợi gì cho mình và có hại gì cho người khác hay không? Mình biết được mình đang làm gì thì mới kịp thời dừng cương có nghĩa là mình điều khiển được lý trí hành vi của mình thì mới gọi là người thông minh. Mình phải biết "nhập gia tùy tục", "luật vua thua lệ làng", "ăn cây nào rào cây đó"..v...v. Ví dụ: mình phải biết "nhập gia tùy tục". Khi mình ở nhà mình muốn ngang tàng, phách lối thế nào không cần biết. Khi bước chân vô nhà người ta mà người ta bắt mình cởi giày bỏ ở bên ngoài là mình phải làm theo nếu như mình muốn bước chân vào nhà người ta. Mình vẫn có quyền không bước vào và quay trở về nhà mình để mà mang giày đạp cả lên ghế sofa rồi chờ người ở hay người hầu đi lau chùi sofa cho sạch sẽ. Nhưng một khi muốn bước vào nhà người khác thì phải hiểu và thực hành theo cái phong tục của tư gia mà mình định bước vào ! Nếu mình bất cần thì đại khái theo kiểu vui là: "that's fine, I don't care"....còn lúc mà mình đang cần nhờ vả người đó thì phải nên biết mình cần gì và đang làm gì: "yes sir. I will take my shoes off and put outside". Nếu mình vẫn lì lợm mang giày vào nhà coi chừng sẽ bị nghe: " anh có nghe tôi vừa nói gì không? bộ anh điếc à sao lôi cả giày bẩn vào nhà tôi?". Hoặc là sẽ nghe được câu: "thôi anh đi về nhé, hôm nay tôi không rảnh để tiếp anh đâu, người gì mà lì lợm". Trong câu này người gì mà lì lợm có nghĩa là biểu cởi giày mà không chịu cởi lại lôi vào nhà. Nhưng nếu mình đã bất cần nghe theo lời người ta, người ta đã không thích thì sẽ dùng thái độ đó đối xử lại với mình. Mà có đúng không??? Mình lì lợm thiệt mà trách được ai chứ??? Mình phải biết "ăn cây nào rào cây đó". Ở đây không phải chỉ nói về cái cây mà chỉ đem hình ảnh đó để mà nói chung. Đại khái như là đang sống ở Mỹ mà cứ đi nói xấu Mỹ thế này, Mỹ thế kia, không thích nếp sống này....thế thì thôi về lại VN mà định cư đi nhé ! Nghĩ tới hậu quả trước khi nói hoặc làm: Người thông minh là người luôn nghĩ tới hậu quả trước khi làm. Vì sao?? Vì có nghĩ tới hậu quả trước khi làm thì mình mới biết là cái gì nên làm, cái gì không nên làm. Bởi vì làm mà không suy nghĩ, nói mà không suy nghĩ thì làm sao hiểu được cái hậu quả sẽ đi về đâu??? Trước khi nói hay làm biết suy nghĩ cẩn thận xem những gì mình sắp làm, sắp nói có thể kết quả nó sẽ là thế này, thế kia. Biết suy nghĩ là để tránh đi nhiều phiền phức vô duyên. Đừng để cái thông minh của mình hại chính bản thân mình. Biết cách chinh phục người: Người thông minh là người ngoài sự thông minh sáng suốt của mình còn phải biết khôn khéo, tinh tế, lịch thiệp trong cách tiếp xúc, xã giao nữa. Biết cách lấy lòng người khác không phải bằng đầu môi chót lưỡi mà bằng cách đối xử đúng mực, đúng cách, đúng điệu. Biết cách làm cho người ta thừa nhận sự thông minh của mình và mến phục mình. Khi thông minh thì từ lời lẽ đến hành động đều phải khác với người ngu. Họ nói năng tử tế, lịch sự hơn và người thông minh cũng dễ nhận ra người đối diện là ai? Tầng lớp nào, giai cấp nào trong xã hội để mà xử sự, xử việc cho đúng. (*) Đúng họ tôn trọng họ trước điều này luôn đúng nhưng theo một chiều hướng khác mà sự thắc mắc sẽ được giải đáp dưới đây: Đúng ! Hai chữ "tự trọng" chính là tự mình tôn trọng bản thân mình trước. Bởi vì nếu ngay cả bản thân mình, mình không tôn trọng thì nói làm sao được người khác có tôn trọng mình hay không??? Nhưng....tự tôn trọng bản thân mình có nghĩa là sao?? Là thế nào mới đúng nghĩa với "lòng tự trọng" đây??? Một người có "lòng tự trọng" chính là người phải biết coi trọng bản thân mình trước thì mới mong được người khác tôn trọng mình . Điều này có nghĩa là khi một người muốn được người khác tôn trọng mình thì mình phải làm sao để có tư cách cho người khác tôn trọng mình. Lòng tự trọng của mình có nghĩa là được biểu hiện qua trong lời nói, việc làm, cách cư xử của mình với người khác. Mình phải biết cách phát ngôn, xử sự như thế nào để người ta không chê cười mình. Chỉ có mình mới tự mình tạo ra cho người ta cái cảm giác xem thường mình hay tôn trọng mình mà thôi. Tất cả đều do mình mà ra ! Muốn người ta tôn trọng mình thì mình phải tự tôn trọng mình trước. Tự tôn trọng mình bằng cách biểu hiện qua tác phong, tư cách của mình để cho người khác nhận xét, đánh giá về con người mình. Khi mình không coi trọng mình cũng đồng nghĩa là mình làm những điều thiếu ý thức, thiếu suy nghĩ mà tự gây tổn hại thanh danh của chính mình. Hai chữ "tự trọng" chính là ý này đó và người có "lòng tự trọng" chính là người phải biết hành xử như thế đấy. Chứ không phải là tự mình cho mình là người quan trọng để rồi xem thường người khác ! AT 2:00 AM, May 30, 2013
__________________
![]() Thương yêu trải hoa từ bi nở rộ Khắp gian trần mừng rỡ giữa hoan ca Yêu thật nhiều yêu say đắm thiết tha Yêu nhân loại thiện lành ...tâm bác ái ! ![]() |
|
#42
|
||||
|
||||
|
omg ! Sis Ái awesome ! Lỳ totally agreed !
__________________
|
|
#43
|
||||
|
||||
|
Yes Lỳ. Lỳ biết không đã nhiều lần ái nghe qua nhiều người đùa cợt với mấy chữ lòng tự trọng và dường như họ chẳng hiểu rõ. Cứ đem nói cà rỡn rồi làm cho mấy em nhỏ hiểu sai về điều đó. Cho dù mình có đùa giỡn khi người lớn nói chuyện đùa với nhau nhưng với trẻ con nhất là những em tuổi mới lớn mình phải giải thích cặn kẽ cho các em hiểu khi các em đã lên tiếng hỏi. Họ vẫn cười hì hì và giải thích bậy bạ theo cái lối cà rỡn của họ. Nếu như vậy thì làm sao dạy con được? Chắc bởi cái tính nết của họ vậy rồi nên con cháu cũng không khác gì hơn nếu cứ học theo cái đà của gia đình !
__________________
![]() Thương yêu trải hoa từ bi nở rộ Khắp gian trần mừng rỡ giữa hoan ca Yêu thật nhiều yêu say đắm thiết tha Yêu nhân loại thiện lành ...tâm bác ái ! ![]() |
|
#44
|
||||
|
||||
|
Có... Không...! Trong cuộc sống đạo và đời mỗi người đều có một đức tin khác nhau để mà hướng tâm hồn mình về một tôn giáo mà mình cho đó là ánh sáng tâm linh của riêng mình. Ai cũng có lý lẽ riêng để đi theo ánh sáng chân lý tôn giáo của mình. Nhưng mình cũng nên biết rằng khi mình muốn thuyết phục được mọi người chung quanh hay muốn đi rao giảng đức tin tôn giáo của mình thì mình phải có đủ lý lẽ để mà thảo luận và làm cho người khác tâm phục khẩu phục. Chứ đừng bao giờ đem cái lý sự "cùn" ra mà cãi bướng sẽ chẳng giúp ích gì được cho bản thân mình và cả tôn giáo mà mình đang tín ngưỡng ! Mình phải biết ứng dụng kiến thức của mình đúng lúc, đúng chỗ thì mới có thể truyền đạt đúng và hợp lý để thuyết phục được người khác. Trong bài viết ngày hôm nay, ái chỉ muốn chia xẻ đôi điều về những kinh nghiệm mà ái học được từ những bậc huynh, đệ, tỷ muội = đạo hữu của Phật Giáo. Dù cho mức tinh tấn của mình có cao hơn, có siêu đẳng hơn những huynh, đệ, tỷ, muội khác nhưng nếu mà mình không biết cách truyền đạt ngôn ngữ bình dân, thông thường và thiếu sức thuyết phục thì không thể làm cho người ta hiểu rõ hơn về điều mình đang muốn nói. Có rất nhiều người mức tinh tấn của họ rất cao nhưng lại không thể chia xẻ hết những gì họ hiểu biết với mọi người. Và cũng có những người họ nghĩ là họ đã quá "giỏi" để có thể nói ra những ngôn ngữ cao siêu, xa vời với những lý lẽ mập mờ khó hiểu và họ luôn cho khi họ nói ra làm cho người khác khó hiểu là họ đã THẮNG và giỏi hơn các huynh, đệ, tỷ, muội khác ! Rồi những người khác cũng thấy là vô lý nhưng vì chỉ muốn dung hòa nên cứ lặng thinh và chấp nhận cho qua chuyện. Điều này cũng tốt nhưng lại gây hoang mang cho nhiều người khác, những người cùng tôn giáo chưa thông đạt và cả những người không cùng tôn giáo càng hiểu sai biệt thêm về tôn giáo của mình! Xin nhắc lại một lần nữa trong bài viết này ái chỉ muốn chia xẻ và giải thích những điều chúng ta nên làm hay không nên làm mà thôi. Hoàn toàn không có ý chỉ trích hay phê phán cá nhân ai. ái luôn muốn chia xẻ những gì mình học được từ kinh nghiệm bản thân hay từ những người chung quanh mình. Từ ngàn xưa theo những gì được ghi chép lại từ kinh điển thì khi Đức Phật đi giảng Pháp hoàn toàn không có nơi nào Ngài giảng giống nơi nào. Vì tùy theo tầng lớp hiểu biết của chúng sanh mà Ngài ứng dụng một cách thuyết Pháp khác nhau để cho chúng sanh dễ dàng thông suốt và ngộ đạo. Và ngày nay các Sư Thầy cũng vậy mỗi khi đi giảng ở một nơi nào thì các Thầy đều có một bài giảng khác nhau cho từng nơi. Thầy nào biết tùy cơ ứng biến, xử dụng ngôn ngữ bình dân, biết ứng dụng Phật Pháp đúng thời điểm, ứng dụng cả đạo và đời trong lúc thuyết giảng thì sẽ dễ dàng gieo vào lòng chúng sanh chân lý của Đạo Phật ! Những điều ái nói ở trên, nói như vậy không có nghĩa là ái thông hiểu bằng các huynh, đệ, tỷ, muội khác; cũng không có ý phê phán những người khác nhưng chỉ muốn chia xẻ những điều mà chúng ta nên làm và không nên làm. Bởi vì có một huynh đã từng thảo luận trên một diễn đàn Phật Giáo cách đây đã lâu từ trong những bài viết luôn bảo cái gì cũng là "không", tất cả cái gì trên thế gian này cũng là "không" và huynh ấy nghĩ rằng huynh ấy am hiểu sâu sắc hơn các người khác. Mặc cho những huynh, đệ, tỷ, muội khác đưa ra những ý kiến và chứng minh lời lẽ của huynh ấy không sát với đời và yêu cầu huynh ấy giải thích nhưng huynh ấy cho là mọi người không thông hiểu như mình nên mới đặt một bài thơ tự do. Vì ái không nhớ rõ nguyên văn nên không thể ghi lại nơi đây nhưng đại khái ý của huynh ấy là "vạn vật đều là không", "nhân sinh mênh mông đều là không", "tất cả đều là không", "mặt trời mọc và lặn đều là không", "hoang dã đều là không", huynh ấy nói nhiều lắm và bài thơ "Có...Không...!" ái đã đáp lại chỉ lấy vài câu trong lời thơ của huynh ấy để huynh ấy tự nghiền ngẫm và hiểu rõ ý nghĩa của chữ "không" đơn giản như thế nào giữa đạo và đời. Bởi vì huynh ấy nói tất cả đều là "không" nhưng huynh ấy lại KHÔNG thể giải thích và chứng minh được khi đạo hữu khác đem "có" ra nói với huynh ấy. Ai hỏi gì thì huynh ấy chỉ bảo là trên đời này không có cái gì là "có" hết mà tất cả đều là "không". Chữ "không" trong đạo Phật rất là uyên thâm sâu sắc, tùy theo sự ngộ đạo của mình như thế nào thì mình có duyên hiểu được bao nhiêu vì vậy ái không có đủ khả năng để mà nói hết về tất cả những ý nghĩa của chữ "không" trong sự uyên thâm của Đạo Phật. Nhưng ở một góc độ giới hạn nào đó (trong đề tài này) chúng ta phải hiểu ý nghĩa của chữ "không" một cách đơn giản hơn trong lời Phật dạy ! Khi con người ta đuối lý thường chống chế và phăng ngang. Những huynh, đệ, tỷ, muội khác họ cũng am hiểu có lẽ không thua gì huynh ấy nhưng họ thảo luận rất dung hòa giữa đời và đạo. Riêng huynh này thì có lẽ chỉ học thuộc quá nhiều lý thuyết mà thôi. Nói ra thì rất hay nhưng khi bị các vị khác hỏi thì bí và không trả lời được rồi muốn gây sự và làm tổn thương hòa khí của đạo hữu ! Theo ái nhìn thấy có một số các huynh, đệ, tỷ muội sau khi học đạo tinh tấn hay dùng ngôn ngữ xa vời và luôn đem những hiểu biết của họ để truyền đạt nhưng lại quá vắn tắt, cắt ngang giống như một bài văn không có đủ 3 yếu tố quan trọng: mở đề + thân bài + kết luận ! Mình hiểu nhiều là một chuyện, mà khi mình muốn truyền đạt cho người khác hiểu lại là một chuyện khác nữa. Vì vậy nói làm sao để có thể giúp người ta ngộ hay hiểu tường tận một điều nhỏ mà lại giá trị hơn là nói quá nhiều điều lớn mà không ai hiểu hết ! Có ... Không...! ** Nếu như vạn vật chỉ là không ! Ta chẳng cần tu, chẳng nhọc lòng Chẳng hướng tâm hồn theo Đức Phật Phải tin là có, nếu tâm thông ! Nếu như vạn vật không hình tướng Con mắt trần gian có làm gì ? Tất cả phải là không với có Để còn phân biệt cái tâm "di" * Chữ không ... ý Phật là: vật chất, Tham muốn lợi, danh, sắc, dục, tà ... Tất cả trở về cùng cát bụi ! Tro tàn ... còn lại cái "tâm ta"!! "Thân ai nấy lo Hồn ai nấy giữ" Thân rồi sẽ rã Hồn nào ra tro ??? "Nhân sinh mênh mông" thì phải có Mọc - lặn ... vì ai ... chẳng thể không ! Sống mới là không, chết sẽ có Hoang dã ... nào ai dám nói không ?? Chữ không vật chất tục phàm ... Nghĩa là mất trắng ... lòng tham ... chẳng còn ! Chữ không thoát tục ... tâm hồn Nghĩa là giác ngộ ... lưu tồn ... kiếp sau ! Đường về ... cõi Phật chẳng mau ... Trải qua một kiếp ... làm sao ... tựu thành ? Tu nhân, tích đức để dành Thiện tâm .... bao kiếp ... an lành ... thảnh thơi ! Có ... Không ... là cái sự đời Hiểu ra, tất cả ... theo lời Phật răn Tâm thành ... con nguyện ăn năn Theo lời Phật dạy ... tu thân ... kiếp này !!!! * di = di chuyển, chuyển đổi từ hướng này sang hướng khác ! ** Bài thơ ra đời cách đây gần 6 năm trên một diễn đàn Phật Giáo, sau khi một "huynh" đã tranh cãi với các huynh đệ tỷ muội khác và cứ khăng khăng bảo tất cả đều là "không" trên thế giới này ! Lý luận này không sai theo mặt đạo = Đạo Phật nhưng mà lời lẽ của huynh ấy không đủ sức thuyết phục và lý giải cho những chữ "không" của mình ! Rất tiếc vì lúc đó đã không lưu lại bài thơ do huynh ấy sáng tác cũng như những bài viết của các huynh đệ tỷ muội khác nên không thể chia xẻ nguyên văn được ! AT December 28, 2007 Khi chúng ta nói chuyện với người đời mà cứ luôn bảo vạn vật là không, vậy chúng ta cũng là không, mà chính chúng ta là không và mọi người là không luôn thì làm gì có chuyện ngồi để mà bàn cãi, hay thảo luận. Nếu như vạn vật chỉ là không ! Ta chẳng cần tu, chẳng nhọc lòng Chẳng hướng tâm hồn theo Đức Phật Phải tin là có, nếu tâm thông ! ái chỉ lý luận thật đơn giản: nếu huynh ấy cứ khăng khăng bảo thế gian này không có cái gì là tồn tại, tất cả đều là không???? Thì suy luận cuối cùng --->> không có Đức Phật luôn !!!!! Vì vậy thì khỏi cần ngồi mà cãi bướng làm gì cho thêm mệt ! Có phải huynh ấy muốn đưa đến kết luận này chăng??? Ngay cả ái là người còn ngu muội chưa hiểu nhiều về sự uyên thâm của Phật Pháp mà còn thấy cái lý của huynh ấy không thuyết phục được thì nói gì đến các huynh, đệ, tỷ, muội khác ! Nhưng để mà giúp huynh ấy chiêm nghiệm ra một điều đáng ghi nhớ và giải thích được cái chữ "không" để không bị bắt bẻ đó thì......: Niềm tin hay đức tin tôn giáo luôn xuất phát từ một điều rất khó giải thích liên quan đến tâm linh. Ai ai trong chúng ta ở cái thời điểm này, ái chỉ nhấn mạnh là thời điểm này thôi có phải có đức tin tôn giáo xuyên qua những điều mình chưa từng thấy tận mắt mà chỉ qua lý thuyết và do cái tâm của mình mà mình có đức tin. Vì thế nói mở rộng một chút....Chúa đã dạy "phúc cho những ai không thấy mà tin". Quá chính xác và rõ ràng chứ gì ! Tất cả đều tóm gọn lại ở một chữ "TÂM" mà ra ! Và những gì mình đang nói ở đây liên quan đến lời Phật dạy: "tự mình thắp đuốc mà đi". Câu này giải thích đơn giản và rõ ràng hơn là tự tìm chân lý Phật Pháp qua cái "tâm" của mình. Tôn kính "Tam Bảo" nhưng không để cái tâm ngu muội. Nghĩa là sao??? Một trong những điều làm cho cái tâm ngu muội đó chính là: chúng ta phải tin nhưng phải sáng suốt nhận ra nếu "Tăng" = người truyền đạt rao giảng Pháp của Phật mà không thật sự là "Tăng" đúng nghĩa thì không nên hướng theo. Pháp......là những lời Phật dạy, Phật giảng ngày xưa thật ra chỉ là "vô tự" ! Nghĩa là sao??? Nghĩa là Đức Phật thuyết giảng chứ không có đặt bút ghi lại, mà chỉ qua các đệ tử của Ngài đã từng đi theo Đức Phật suốt cuộc đời của họ ghi chép lại thành kinh sách sau này. Ý Đức Phật là Pháp của Ngài được sao chép và lưu truyền từ đời này sang đời khác thì làm sao mà khỏi có chuyện "tam sao, thất bản". Kinh sách vẫn có lúc in ấn sai sót như thường ! Ví dụ cụ thể: giống như một chuyện xảy ra giữa hai người. Người thứ ba nhìn và nghe thấy đi kể lại với người khác, người khác đi kể lại người khác nữa. Mỗi người chỉ cần sai lệch đi một chút thì câu chuyện đến tai người thứ 10 sẽ không còn chính xác nữa. Vì vậy người nghe lại câu chuyện phải dùng cái tâm của mình để nhận xét câu chuyện chứ chẳng nên cả tin hết vào lời lẽ của một người !!! Vì vậy ý Đức Phật là khi nghe các "Tăng" giảng hay đọc các sách kinh phải dùng cái "tâm" của mình để mà nhận xét và phân biệt giả chân, đúng sai. Cái khó ở chỗ là mức độ kiến thức và sự ngộ đạo của mỗi người đều khác nhau. Và đôi khi mình hiểu theo một góc độ giới hạn nào đó thì vấn đề lại chuyển biến khác đi. Bởi chính Đức Phật Ngài cũng đã tự mình tìm ra chân lý ! Cho nên suy cho cùng thì Đức Phật cũng dạy tất cả đều do chữ "TÂM" mà ra !!! Dùng cái "tâm" của mình để mà cố gắng tu tập ! Nếu như mà vạn vật không có hình tướng thì làm sao con mắt người trần phàm phu tục tử như chúng ta nhìn ra để mà phân biệt??? Nếu như vạn vật không hình tướng Con mắt trần gian có làm gì ? Tất cả phải là không với có Để còn phân biệt cái tâm "di" * Chữ "không" trong đề tài mà trước đây các huynh, đệ, tỷ, muội thảo luận đại khái là liên quan đến cái ý của đạo chính là làm sao để từ bỏ những cái "có" phàm tục để đạt đến cái "không" của người đang tu tập và hành đạo ! Nghĩa là mỗi một người sau một thời gian tu tập mà có thể diệt được những cái "có" ích kỷ, những cái có "vật chất", những cái "có" đố kỵ, những cái "có" tham, sân, si...v...v... trong tâm nghĩa là coi những điều ấy như là "không" để mà "không" lưu tâm, "không" phiền não, và càng ngày càng cảm thấy "không" động tà tâm trước những cám dỗ của "đời" ! Chữ không ... ý Phật là: vật chất, Tham muốn lợi, danh, sắc, dục, tà ... Tất cả trở về cùng cát bụi ! Tro tàn ... còn lại cái "tâm ta"!! "Thân ai nấy lo Hồn ai nấy giữ" Thân rồi sẽ rã Hồn nào ra tro ??? Khi ta lìa trần thì thân xác ra tro, tất cả trở thành "không", nhưng mà cái "hồn" thì sẽ ra sao??? Có thành tro bụi chăng??? Một trong những lý thuyết căn bản của nhà Phật chính là nhân - quả, tin ở kiếp trước và liên quan đến kiếp sau. Khi con người ta chết đi cái thân thì ra tro bụi nhưng cái hồn vẫn còn tồn tại thì sao lại gọi là "không". Nếu mà không biết tu tâm, dưỡng tính, tu nhân, tích đức thì sẽ không thoát khỏi cái luật nhân quả ! "Nhân sinh mênh mông" thì phải có Mọc - lặn ... vì ai ... chẳng thể không ! Sống mới là không, chết sẽ có Hoang dã ... nào ai dám nói không ?? Có phải mấy câu thơ trên nghe qua rất khó hiểu không??? Nhưng nếu mà hiểu theo đạo lý đơn giản nhất thì nó rất bình thường. Theo lý thuyết của Đạo Phật thì tất cả đều do "duyên" mà thành. Nếu không hợp đủ các duyên thì vạn vật chỉ là "không" ! Điều này cũng giải thích một phần cho cái ý "vạn vật là không" ! Khi đề cập đến nhân sinh.......... thì tất nhiên là phải "có" ! Tại sao?? Đơn giản thôi mà. Đại khái nhân là người, sinh là sống. Đã có sự sống của con người thì dĩ nhiên là phải có sự chết ! Bởi có sinh là sẽ có tử ! Và nếu giải thích theo ý này: nhân là nguyên nhân, gieo nhân; và sinh là khởi, nảy sinh... nghĩa là có nhân thì sẽ có quả........mà có khởi thì sẽ có diệt !!! Điều này quá rõ ràng ! Mặt trời mọc hay lặn phải là có chứ làm sao là không được??? Bởi vì do tập hợp đủ các duyên mà thành nên nó có hình tướng và trong con mắt của trần gian thì đơn giản: mặt trời mọc thì cả bầu trời sáng, còn khi mặt trời lặn thì làm cho bầu trời tối thui ! Mà mặt trời mọc tượng trưng cho ánh sáng Phật Pháp xuyên qua tâm của mình = tâm sáng. Còn mặt trời lặn = cái tâm mình còn u minh, mê muội nên không khai sáng được ! Sống mới là không, chết sẽ có Hoang dã ... nào ai dám nói không ?? Nhưng hai câu trước thì ái bảo là nhân sinh mênh mông thì phải "có" ! Còn hai câu tiếp theo thì lại bảo "sống mới là không, chết sẽ có" nghĩa là làm sao??? Mâu thuẫn lắm không??? Xin thưa: không !!! Hai câu đầu là nói về ý nghĩa của chữ "không và có" của phàm tục, con mắt trần. Nhưng hai câu sau lại mang một ý nghĩa khác. Bởi đời là cõi tạm cho nên khi các duyên đã rã, đã tan, đã tận, thì sự sống sẽ không còn. Sự sống ở đây là hình tướng và thân xác. Chết sẽ có...ý nói có một số người thường nghĩ rằng: ôi chết là hết, chẳng còn gì cho nên chẳng "care", mà chẳng "care" thì sao?? Thì dĩ nhiên là khi còn sống họ nghĩ là "có", là tồn tại bởi những gì nhìn bằng mắt chứ không nhìn bằng "tâm". Mà hễ "có" tồn tại mãi trong tâm thì trước sau gì cũng có gây nên "nghiệp". Coi nặng phần thân xác hay nói liên quan hơn nữa là vật chất hơn là phần hồn = tâm linh. Nhưng họ quên một điều cái thân xác lúc sống họ nghĩ rằng "có" nhưng nó chỉ là "không". Và cái sự chết họ nghĩ là hết = "không" còn gì nữa nhưng lại là "có" bởi cái linh hồn mình còn tồn tại mà bởi vì nó có cháy thành tro đâu ?! Hoang dã là nơi đối với người đời....thường không có sự sống, hay tồn tại của các sinh vật ! Không ai dám chắc là những nơi hoang dã không có sự sống của vạn vật cả ! Mà nếu như cái "không" mình thấy bằng con mắt trần gian mà không phân biệt được cái "có" = hình tướng = do tập hợp đủ các duyên mà tạo thành thì mình thật sự đã hiểu được bao nhiêu về ý nghĩa của chữ "không" trong những lời Phật dạy???? Chữ không vật chất tục phàm ... Nghĩa là mất trắng ... lòng tham ... chẳng còn ! Chữ không thoát tục ... tâm hồn Nghĩa là giác ngộ ... lưu tồn ... kiếp sau ! Bốn câu thơ trên giải thích quá rõ ràng về một trong những ý nghĩa đơn giản của chữ "không". Lời Phật dạy rất uyên thâm nhưng nếu dùng cái tâm của mình mà ngộ ra cũng rất là đơn giản. Những gì ái nhìn thấy rất là đơn giản nhưng phải luôn cố gắng hằng ngày để làm sao mà chuyển "có" thành "không" và để hiểu rõ "không" thành "có" ! Đơn giản sống làm sao để ngày càng "mất trắng" đi lòng tham vật chất tục phàm = biến "có hình tướng" thành "không". Và chữ "không" theo ý nghĩa của tâm linh = phần hồn chính là khi "không" còn bị phiền não vây quanh thì nghĩa là mình tu tập có tiến bộ. Nói đơn giản là "tu tâm, dưỡng tính". Biết và cố gắng giữ trọn các "đạo" = bổn phận và trách nhiệm của mình trong vị trí của mình ! Rồi ráng học cách đối nhân xử thế sao cho không làm điều gì có hại đến ai. Làm được những điều này trước mới thật sự quan trọng bởi vì nó liên quan đến lời Phật dạy ! Đường về ... cõi Phật chẳng mau ... Trải qua một kiếp ... làm sao ... tựu thành ? Tu nhân, tích đức để dành Thiện tâm .... bao kiếp ... an lành ... thảnh thơi ! Sự tu tập hằng ngày không phải một bước là được "lên tới trời". Nói cho vui thôi chứ ý nói không phải muốn được lên Niết Bàn là chuyện dễ dàng đâu. Chúng ta không những phải tu ở kiếp này mà còn phải trải qua bao kiếp bằng thiện tâm của mình thì mới mong phần hồn được thảnh thơi ! Chắc có lẽ một số huynh, đệ, tỷ, muội sẽ bảo rằng: "tu vạn kiếp ngộ nhất thời". Điều này đúng và có nhưng thử hỏi trên thế gian này có được bao nhiêu trường hợp như vậy?? Có phải không?? Khi tu tập và trong quá trình tu tập không phải ai nhập Đạo trước là sẽ giỏi hơn người sau, mà tất cả mức độ thành tựu của một người đều do căn - duyên, trí - huệ của họ mà ra ! Có ... Không ... là cái sự đời Hiểu ra, tất cả ... theo lời Phật răn Tâm thành ... con nguyện ăn năn Theo lời Phật dạy ... tu thân ... kiếp này !!!! Vì vậy cuối cùng "Có... Không..." chính là cái sự đời và nó liên quan đến Đạo. Khi mình dùng cái "tâm" của mình để hiểu đúng nghĩa của chữ "có" và "không" thì mình càng thấy mình đã có quá nhiều khiếm khuyết, lỗi lầm nên nguyện ăn năn với tất cả tâm thành. Câu cuối hai chữ "tu thân".............có mâu thuẫn không??? Khi mà từ đầu ái nói cái thân xác chính là hình tướng do các duyên hợp thành và sẽ tan rã ra tro??? Mà câu cuối cùng lại không dùng "tu tâm" mà dùng "tu thân" ! Đây chính là sự nhắc nhở bản thân mình và cũng như lời khuyên đến tất cả những người có duyên với Đạo Phật rằng: Tất cả đều do cái "tâm" mà ra, thân làm điều gì tốt hay xấu đều qua cái "tâm" trước. Bởi người đời thường chỉ quan tâm cái hình tướng = cái thân xác nhiều hơn cái tâm linh, nên tu cái thân là diệt bớt đi lòng tham "phàm tục", "vật chất". Mà cái thân không thể sống = "có" mà thiếu cái "tâm". Vì vậy "tu thân" cũng chính là "tu tâm". Bởi theo người đời khi nhìn thấy bằng con mắt = hình tướng thì sẽ hay bảo nhau: "thôi cô nương ơi đừng có màu mè", "đừng có khoe của", "đừng có kênh kiệu", "đừng có khua môi múa mép", "nhìn thấy ghét", "nhìn thật dễ thương" ....v....v....bởi từ nhãn quan...chúng ta thường nhìn vào cái thân trước. Mà dĩ nhiên cái thân thế nào đều phát sinh từ cái tâm "không hình tướng" bên trong ! Thấy không mà có đó à nha. Bởi vì nó không hình tướng nên nó không rã theo khi các duyên đã rã. Duyên khởi - duyên diệt. Duyên hợp - duyên tan. Duyên đã tận rồi thì coi như xong phải không ta??? Hai chữ "tu thân" còn mang một ý nghĩa rất đơn giản nhưng khó làm được đó chính là: khi đã ngộ ra thân sẽ rã khi các duyên không còn hợp nhất nữa, nhưng không vì ngộ ra điều này mà mình không cần hay nói cách khác là xao lãng đi cái "thân hình tướng" này ! Bởi "cái thân" hành theo cái "ý" từ cái "tâm" = những gì được thể hiện qua thân của mình sẽ ảnh hưởng đến "khẩu, ý, thân, tâm" của người khác !!! *** ái chỉ chia xẻ trong khả năng giới hạn của mình để có sự dung hòa hợp lý giữa Đạo và đời (trong phạm vi đề tài đó), và để chia xẻ đạo lý đơn giản bằng ngôn ngữ bình thường trong cuộc sống nên bài viết này không có tính cách rao giảng điều gì hết mà chỉ là ở quan điểm cá nhân !!! Người mà ái cảm ơn nhiều nhất trong cái đề tài này chính là vị sư huynh đã đưa ra cái lý luận "không" ở trên. Nhờ huynh ấy mà ái mới có cơ hội chia xẻ tâm ý mà cũng chính là một trong những tâm nguyện lớn nhất của đời mình !!! AT 3:30 AM, June 26, 2013
__________________
![]() Thương yêu trải hoa từ bi nở rộ Khắp gian trần mừng rỡ giữa hoan ca Yêu thật nhiều yêu say đắm thiết tha Yêu nhân loại thiện lành ...tâm bác ái ! ![]() |
|
#45
|
||||
|
||||
|
Sis Ái ơi , khi rảnh phân tích giùm em câu " nói với người khôn không lại, nói với người dại không cùng " nha, please ! Em nghe mom hay nói câu này nhưng em muốn uống thêm thuốc tiên cụa sis Ái àh hihihi
__________________
|
|
#46
|
||||
|
||||
|
Trích:
![]()
__________________
![]() Thương yêu trải hoa từ bi nở rộ Khắp gian trần mừng rỡ giữa hoan ca Yêu thật nhiều yêu say đắm thiết tha Yêu nhân loại thiện lành ...tâm bác ái ! ![]() |
|
#47
|
||||
|
||||
|
Trích:
Em lót dép ngay góc VIP ngồi chờ đọc. Bởi dzị em mí nói em thương sis Ái nhất nhà !!! hihihihihihi Nói nhỏ hoy, hông có người ganh tỵ ah ![]()
__________________
|
|
#48
|
||||
|
||||
|
Khôn, Dại...Dại, Khôn...! Ông bà ta có câu "nói với người khôn không lại, nói với người dại không cùng". Và câu ca dao tục ngữ này liên quan đến rất nhiều câu ca dao tục ngữ khác luôn mang một ý nghĩa thâm thuý vô cùng. Thế nào là người khôn ? Thế nào là người dại ? Tại sao nói không lại và tại sao nói không cùng ? Vậy chúng ta hãy cùng nhau phân tích và tìm hiểu xem khôn dại ra sao và làm thế nào để hiểu được mình là người khôn hay người dại, để ứng xử với người khôn, người dại trong cuộc sống đầy phức tạp này. Thế nào là người khôn ? Là người biết cẩn thận trong ý nghĩ, lời nói, việc làm. Cẩn thận trong ý nghĩ để nói lời ái ngữ, lời không làm mất lòng người khác bởi vì: "Lời nói không mất tiền mua Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau" Lời nói xuất phát từ đâu??? Lời nói xuất phát từ trong ý nghĩ mà ra. Cho dù là trong cơn nóng giận khi mình suy nghĩ chính chắn thì ngôn từ mình thốt ra sẽ có sự kiểm soát của ý nghĩ trước vì vậy mình có kiểm soát được ý nghĩ của mình thì mới nói ra được những lời tế nhị hơn. Bởi vì khi chúng ta biết suy nghĩ chính chắn nghĩa là chúng ta có nghĩ tới hậu quả sau khi mình phát ngôn, thì lời lẽ của mình nó dẫn tới một kết quả như thế nào ? Có suy nghĩ trước thì mới lựa lời mà nói ra để cho vừa lòng nhau. Nếu mà ai cũng hiểu được điều này thì làm gì có chuyện mất lòng nhau. Ai ai cũng hiểu và làm được điều đó thì cuộc sống sẽ bớt đi hận thù và tràn ngập niềm vui ! Người khôn khi nói chuyện nghe dịu dàng, êm tai cũng giống tiếng chim hót vậy: "Chim khôn kêu tiếng rảnh rang Người khôn nói tiếng dịu dàng dễ nghe" Khi chúng ta nghe tiếng chim hót, chim kêu nếu con nào giọng thánh thót, giọng ríu rít và hót trong trẻo chúng ta thích nghe. Con nào giọng éc éc, quạc quạc nghe rùng rợn thì chúng ta thấy sợ. Bởi vì chim chỉ là loài chim muông = là con vật nên người ta mới thưởng thức bằng thính giác của mình để cảm thấy dễ chịu hay cảm thấy bị quấy nhiễu. Bởi vì chúng ta không hiểu được tiếng chim nên không biết nó đang nói gì nhưng chúng ta đôi lúc cũng đang đoán được là chúng nó đang bình yên, hạnh phúc hay đang cãi cọ gây gỗ với nhau. Còn đối với con người "người khôn nói tiếng dịu dàng dễ nghe" không chỉ có nghĩa là người đó phải nói thiệt nhẹ nhàng như hơi thở. Vì có người giọng thanh thao, có người giọng trầm ấm, có người giọng ồm ồm, có người giọng cao vút.....v...v...! Không phải những người nói giọng ồm ồm là người ngu, và ngược lại không phải người nào nói giọng thanh thao cũng là người khôn. Nhưng thông thường ông bà chúng ta ví những người nói chuyện dịu dàng dễ nghe là những người khôn. Bởi hai chữ dễ nghe nó bổ sung cho hai chữ dịu dàng. Dễ nghe là làm êm cái lỗ tai người nghe, không có bị chõi tai, không bị chướng tai. Dịu dàng là biết khéo léo dùng từ ngữ xử sự đúng cương vị của mình và tùy vào từng sự việc. Tại sao ? Cương vị là gì ?? Cương là kỷ cương Vị là vị trí Cương vị của mình chính là mình biết mình đang ở vị trí nào và mình phải giữ đúng kỷ cương trong vị trí ấy ! Ví dụ: Mình đang ở vị trí người con thì phải hiếu thảo với cha mẹ, không được ngỗ nghịch, không được trả treo. Mình đang làm cha mẹ thì phải biết dạy dỗ con cái đúng cách nhưng ngọt ngào, dịu dàng, vỗ về mà không nên chửi mắng, lớn tiếng, đánh đập cho hả tức khi nó làm điều gì sai. Vì điều này sẽ làm cho con cái hoảng sợ và vì là con nít nên nó nghĩ cha mẹ không thương nó. Vì nếu thương nó sao lại nạt nộ lớn tiếng. Mình đang làm người vợ hay người chồng thì mình phải hiểu nhau, phải nhẫn nhịn hy sinh, phải chịu đựng thói hư tật xấu của nhau và luôn tôn trọng nhau. Có hiểu được những điều ấy trong cương vị của mình thì tự nhiên mình sẽ phải tìm lời lẽ, ngôn từ nào cho hợp lý, dễ nghe, vừa nhắc nhở, vừa xoa dịu để biểu lộ sự quan tâm và tư cách của mình qua từng sự việc mà mình đã và đang trải qua . Nếu mình đang ở vị trí của cấp dưới thì mình không thể lớn tiếng mắng cấp trên hay là nghỉ phép không cần xin phép mà mình phải giữ đúng cái lễ, cái luật trong vị trí của mình. Trừ khi mình muốn bị mất việc ! Đây là trường hợp từng xảy ra trong thực tế. Nếu mình là người lái xe thì sao ?? Thì phải giữ đúng luật đi đường ! Không giữ đúng luật giao thông thì sẽ bị phạt. Đã lái xe, biết được hai đường lanes đôi vàng dính liền và không đứt khúc = có nghĩa là không được vượt qua, đó là một ranh giới thường vạch rõ cho xe chạy ngược chiều nhau. Và cấm không cho quẹo trái vượt sang cái lines đó để vào bên kia đường hay building hoặc business. Thế mà cái thói quen xấu luôn luôn quẹo trái như vậy. Một lần thoát, hai lần thoát....và lần thứ ba xảy ra: 3 chiếc xe quẹo trước tiên không bị bắt, tới phiên mình cảnh sát hỏi thăm. Đứng mà cãi bướng và hỏi lại cảnh sát: tại sao 3 chiếc kia không bị phạt mà mình bị phạt??? Lý do là sao ??? 3 chiếc kia không bị bắt không có nghĩa là họ chạy đúng luật mà có nghĩa họ may mắn thoát khỏi. Tại vì 3 chiếc kia quẹo...cảnh sát không nhìn thấy. Hai lần trước mình quẹo cảnh sát không chạy ngang. Và lần này mình xui xẻo nên bị bắt ??? Sự thật ở đây không phải là xui xẻo mà chính là mình không tuân thủ luật giao thông. Nếu mình giữ đúng luật giao thông thì chẳng có ông cảnh sát nào dám bắt cả. 3 chiếc xe kia là may mắn, nhưng chiếc xe mình không phải là xui xẻo, mình phải hiểu vậy !! Bởi vì 3 chiếc kia chỉ may mắn lần này nhưng biết đâu lần sau họ cũng sẽ bị phạt giống như mình !!! Người khôn cũng chính là người dại chẳng qua họ đã hiểu và nhận ra được cái dại của mình nên họ biết khôn ra mà thôi. Vì người khôn cũng chưa hẳn là người hoàn hảo, họ cũng đã từng là người dại trong đời bởi vì: "Ai nên khôn mà chẳng dại đôi lần" Không ai mà không từng trải qua lỗi lầm, không từng trải qua những lần dại dột. Điều quan trọng là sau khi mình đã lỡ dại rồi mình có nhận ra được cái dại của mình để làm bài học và được khôn ra hơn sau lần dại dột ấy. Giống ông bà ta cũng có câu "thất bại là mẹ thành công". Vậy thì cái dại nó đem lại cái khôn chứ ! Có đúng không ? Ví dụ: một đứa bé không biết là đùa với lửa sẽ bị phỏng, vì thế nó mới đưa tay rờ vào lửa cho dù cha mẹ có rày nó cũng lì lợm không nghe . Nhưng khi nó bị phỏng đau rồi lần sau nó thấy lửa nó sẽ sợ không dám đút tay vô. Bây giờ nó đã biết khôn ra ! Nhưng đây chỉ là một đứa bé nên nó chưa ý thức được và chưa hiểu chuyện mà nó vẫn biết từ cái dại nó học được cái khôn. Vậy thì là người lớn đủ trí khôn để nhận xét thì chúng ta phải ý thức được lời nói và việc làm của mình thì mình sẽ có thể nói ra được lời dễ nghe, và làm được điều dễ cảm. Có người trải qua ý nghĩ, lời nói, xong mới dẫn tới hành động. Nhưng cũng có người chẳng nói chẳng rằng mà chỉ hành động lập tức. Bởi vậy người khôn là người phải biết cẩn thận, biết suy nghĩ chính chắn trong lời nói, việc làm của mình ! Người khôn không những là người có trí tuệ hơn người mà còn là người biết lắng nghe, biết tìm hiểu nguyên nhân, biết nhận xét, biết dừng lại đúng lúc, biết người - biết ta ! Người khôn chính là người thông minh biết sử xự khéo léo đúng thời cơ ! Tại sao ? Bởi biết lắng nghe nên hiểu được nhiều chuyện đời của người khác vì vậy họ học được cái dại, cái khôn từ trong lợi ích của lắng nghe. Bởi biết tìm hiểu nguyên nhân nên sẽ giải quyết vấn đề đúng chỗ, hợp lý, thỏa đáng. Mọi việc êm đẹp, vui vẻ cả làng ! Bởi biết dừng lại đúng lúc có nghĩa là ý thức được khả năng của bản thân mình tới đâu. Mình là người khôn nhưng phải biết ai khôn hơn mình thì mình đừng nên tranh cãi hơn thua vì dĩ nhiên mình sẽ chuốc cái thiệt thòi là người thua cuộc. Khi nhận ra điều này mình sẽ biết dừng lại đúng lúc. Và qua đó học thêm một bài học mới từ cái khôn hơn của họ, cái mà mình chưa được có ! Bởi biết người - biết ta ! Biết người biết ta là sao ? Biết cẩn thận dò xét, không khinh thường khả năng, tài trí của người khác. Biết khả năng mình tới đâu và phải ứng xử như thế nào để không phải trăm trận trăm thắng mà là trăm lần được thương mến, cảm thông, được giúp đỡ hay được thứ tha...v...v...! Và biết người - biết ta là cũng để trăm lần không bị thiệt thòi, bị hối tiếc, bị khổ đau. Bởi người khôn là người thông minh biết xử sự khéo léo đúng thời cơ. Tại sao ??? Người thông minh chưa hẳn là người khôn khéo. Đôi khi một người thông minh học nhanh hiểu lẹ nhưng lại không biết khéo léo ứng xử vẫn mang lại phiền phức cho bản thân mình và cho người khác. Vì vậy nếu thông minh mà biết cách xử sự khéo léo đúng thời cơ nữa thì thật sự là người khôn ! Và cuối cùng trải qua quá trình lắng nghe, tìm hiểu, nhận xét, biết dừng lại, biết người - biết ta, biết khéo léo xử sự thì họ sẽ học hỏi được rất nhiều điều trong cuộc sống. Người mà có thể thực hiện được những điều này hoặc là cố gắng thực hiện được một vài điều này thì chính là người khôn. Thế nào là người dại ? Người dại không hẳn là người ngu. Người dại thường là người nóng nảy thiếu suy nghĩ, lỗ mãng, hồ đồ, cố chấp và luôn cho mình đúng. Bởi có nhiều người họ biết rõ, hiểu rõ sự việc chứng tỏ họ không phải là người ngu. Nhưng cũng vì nóng nảy, hồ đồ nên họ không cần phải suy nghĩ trước khi nói hay trước khi hành động . Cứ nổi nóng lên là phát ngôn thiếu ý thức, cứ nổi nóng lên là đánh người. Khi người khác có lòng muốn khuyên giải thì họ cố chấp cho là mình đúng. Bởi sự nóng nảy đã làm lý trí họ lu mờ chỉ cần nói hay làm cho đã nư xong rồi mặc kệ tới đâu thì tới. Bởi họ chưa sửa được những điều này nên họ là người dại. Cho nên: Người khôn đối đáp dịu dàng Chẳng như kẻ dại la làng chửi cha ! Bao giờ mới được khôn ra Từ trong ý nghĩ...nói ra...thực hành !!! Người khôn biết lựa lời lành Còn như kẻ dại tam bành điếc tai Người khôn chơi chữ...mới hay * Còn như kẻ dại đắm say hận thù * Cái tâm giờ đã bị mù ** Bao lời khuyên giải là trò giả tâm ?? ** Người khôn suy nghĩ xa xăm *** Còn như kẻ dại trăm năm vẫn khờ ! *** * chơi chữ mới hay: nghĩa là biết lựa lời nói cho dù có trách móc nhưng vẫn dịu ngọt và tử tế. Chơi chữ ý nói là biết dùng từ tế nhị, không thô tục, không lưu manh nhưng vẫn làm cho đối phương phải suy nghĩ, phải thấm thía, phải bừng tỉnh dậy...! * đắm say hận thù: nghĩa là cái tâm đang bị hận thù che lấp nên không còn sáng suốt để mà nhận định vấn đề được nữa. Cái tâm không bình tĩnh để hành xử thiếu suy nghĩ thì cũng giống như bị mù vậy. ** Bởi cái tâm của người dại đã bị mù nên ai có nói lời gì khuyên giải họ cũng chẳng màng, họ cho là trái tai, theo ý họ thì là đúng là bạn, còn không theo ý họ là sai là thù. *** Người khôn khác người dại ở chỗ là biết suy nghĩ xa một chút, còn người dại vì không chịu bình tĩnh suy nghĩ và luôn cho rằng mình đúng. Nên nếu họ không chịu sửa đổi hay cố gắng khắc phục điều này thì họ sẽ mãi là người khờ dại ! Đôi lúc người dại sau khi làm xong rồi mới thấy hối tiếc, mới thấy mình đã sai. Có nghĩa họ không phải là người ngu, bởi cái nghĩa của ngu nó rất rộng mà đại khái ở đây thôi chúng ta cứ cho là học hoài không hiểu, chậm tiêu, kém thông minh...v...v... ! Không phải là vì ngu mà là vì thiếu suy nghĩ, nóng nảy, hồ đồ rồi hành động nông nổi. Không dằn được cái tâm nóng giận thiếu bình tĩnh chứ không phải là họ không biết ! Một người mà bẩm sinh đã ngu mà còn không được học nhiều thì người ta hay ví chung là "ngu dốt". Còn người mà có học thức nhưng thiếu giáo dục ý chỉ những người đã được đi học ở trường lớp nhưng lại thiếu sự giáo dục của gia đình = mất dạy. Mất là thiếu là không đủ, không có. Dạy là dạy dỗ. Nghĩa là thiếu đi sự dạy dỗ từ nền tảng của một gia đình ! Hay người ông bà ta cũng hay nói hai chữ "vô phép". Nghĩa là không có biết phép tắc lễ nghi gì hết, điều này là gán gép vào sự giáo dục, dạy dỗ của gia đình chứ không phải là từ trường lớp. Có hai dạng người dại thông thường nhất đó chính là: 1. Lý trí bị che lấp bởi tự ái, ích kỷ, bởi hận thù, không còn nhận ra hay ý thức được cái dại của mình để mà biết dừng lại. Không tìm hiểu nguyên nhân, không nghĩ đến hậu quả trước khi nói hoặc làm. Kệ, tới đâu hay tới đó ! Dạng người này như đã nói ở trên thường nóng nảy = thiếu bình tĩnh và không nghĩ đến hậu quả, không biết dừng lại đúng lúc. Bị một điều gì đó vướng ở trong tâm rồi nó điều khiển cái tâm nên nghĩ những điều không nên nghĩ, nói những điều không nên nói và làm những điều không nên làm. Ví dụ: Bị một người lường gạt trong quá khứ thì nghĩ tất cả mọi người ai cũng xấu giống như người đã gạt mình. Nhưng họ quên rằng trong xã hội này có người xấu thì cũng có người tốt. Hoặc là họ không nghĩ sâu xa như vậy mà trong đầu họ bị ám ảnh một lần và rồi cứ nghĩ y chang như vậy. Bị một người khi dễ mình, thì lại nghĩ cả thế giới này dám khinh rẻ mình, thật đáng ghét !!! Vì thế gặp ai họ cũng nghi ngờ, gặp ai họ cũng để lộ cái khuôn mặt không thiện cảm và vì thế chả ai dám tới gần. Điều này làm cho họ càng tưởng rằng ý nghĩ của họ hoàn toàn đúng: ai cũng khi dễ mình hết. Nhưng trên thực tế người ta xa lánh mình chính là do bản thân mình tạo nên. Bị một người hại mình đến nhà tan cửa nát thì lại nghĩ là sẽ trả thù tất cả mọi người làm cho tất cả mọi người phải nhà tan cửa nát để thỏa cái dạ của mình. Người xưa có câu "ai làm nấy chịu". Đại khái ý nói khi ai làm sai thì người đó bị trừng phạt. (Điều này không tính chuyện thời đại của Vua Chúa ngày xưa cứ đòi xử cả ba đời, chín đời gì đó = quá tàn ác. Bất cứ sự việc nào cũng cần được tìm hiểu rõ ràng và xét đoán một cách chuẩn mực để mà phán quyết tùy theo tình thế.) Một người phi thường = có lòng vị tha, bao dung, độ lượng cao thì không cần phải nói nhiều vì người thuộc dạng này không thuộc dạng người dại ! Một người bình thường = không có lòng vị tha, bao dung độ lượng cao....thì có ân báo ân, có thù trả thù. Đúng...điều này đơn giản, là con người không ai hoàn hảo ! Nhưng người dại là người không chỉ trả thù người đã hại mình, mà còn muốn trả thù đời....sự trả thù của họ làm liên lụy đến bao nhiêu người vô can, nghĩa là không liên quan đến mối thù của họ. Nếu như người đó đánh mình thì mình chỉ đánh lại người đó thôi, đây là trả thù đúng nghĩa, đúng luật. Còn như mình mang cả gia đình dòng họ của người ta ra mà đánh để trả thù cho thỏa cái dạ của mình. Thì đây là sự tàn ác quá đáng ! Mà hậu quả ra sao?? Hậu quả: Lẽ ra "ăn miếng trả miếng" đúng người thì lỡ có bị tội cũng là 1 tội. Còn như vô cớ mà hành hung người khác nữa thì tội sẽ từ 1 mà nhân lên gấp nhiều lần. Vậy cuối cùng có được lợi lộc gì không ?? Hay chỉ chuốc họa vào thân. Không tìm hiểu nguyên nhân, không nghĩ đến hậu quả dẫn đến nói những điều không nên nói và làm những điều không nên làm. Ví dụ: Khi bị mất đồ nhất là đồ quan trọng, trước tiên mình phải nhớ lại xem mình để đâu ? Mình đã tiếp xúc với ai ?? Mình đã từng đi đến nơi nào ??? Mình đang ở nơi nào ??...v...v... Nhớ lại xem mình để đâu là để kiểm soát trí nhớ của mình, mức độ cẩn thận của mình, xét cái lỗi của mình trước. Mình đã tiếp xúc với ai ?? Người lạ hay quen, người tốt hay xấu ??? Những người mình tiếp xúc qua thuộc thành phần nào ?? Thành phần nào đáng nghi ngờ nhất ??? Mình đã từng đi đến nơi nào ??? Có thể đã đánh rơi, có thể đã bị móc túi, có thể đã bị bỏ quên . Mình đang ở nơi nào ??? Nếu như mà sự việc xảy ra ngay cái nơi mình đang hiện diện......thì mình phải suy nghĩ xem tại sao lại bị mất ??? Cái xứ sở đó như thế nào ??? Người dân ở đó ra sao??? Khi đó mình mới tính xem là báo cảnh sát ??? Hay là lặng thinh mà ôm mối hận lòng. Bởi vì có những nơi mình đang đặt chân đến khi mình bước chân vào nghĩa là mình biết trước là mình phải tuân thủ cái luật của họ, hay là phải đề phòng chuyện cướp giựt, phải chấp nhận chuyện thua thiệt vì ở đó không có công lý, vì ở đó mọi sự đều phải có thủ tục "đầu tiên", vì ở đó không phải là rừng luật mà chính là luật rừng !!!....v...v....Trong trường hợp này thì mình cần phải học ở người khôn một điều: "biết người - biết ta"...để không chuốc lấy thêm phiền phức, khổ đau, hối tiếc !!! Vì vậy người mà không bình tĩnh, thiếu suy nghĩ, không tìm hiểu nguyên nhân, không biết nghĩ đến hậu quả trước khi nói hoặc làm điều gì thì chính là người dại . 2. Hoàn toàn nhận ra hay ý thức được cái dại của mình nhưng vẫn cố chấp và luôn cho mình đúng. Dạng người này biết sai mà vẫn làm, hiểu mà vẫn bướng, không thích lắng nghe, không thích học hỏi. Nên sự hiểu biết có khi bị dừng lại ở một giới hạn nào đó vì không được thu thập kinh nghiệm, tinh túy ở đời để mà làm bài học cho bản thân mình. Biết mình sai rồi nhưng vẫn không chịu phục. Vẫn khư khư cứng cổ cho rằng mình đúng. Vì vậy không thích lắng nghe lời khuyên nhủ, lời chỉ dạy, lời chân thành của người khác, cũng không thích học hỏi thêm kiến thức hay.........thì như vậy có phải mình dại dột không ??? Và rồi không nhận ra được lòng tốt của người khác mà thay vào đó là sự nghi ngờ tào lao rồi suy diễn lung tung và tạo thêm sai lầm kế tiếp. Càng cư xử như thế này thì làm sao học hỏi được nhiều điều từ những kinh nghiệm xương máu của người khác để mà làm bài học cho bản thân mình. Để lần sau mình không vướng phải những sai lầm đã cũ và những lỗi lầm tương tự như người khác. Cũng có những người biết việc mình làm là sai, biết được hậu quả sẽ như thế nào mà vẫn cứ làm. Những người như thế này thường không có một lập trường và thường là người ích kỷ chỉ nghĩ cho bản thân mình, dục vọng của riêng mình. Mặc kệ dẫu biết rằng sai nhưng ta cứ làm điều mà ta thích. Chúng ta nên nhớ rằng trong cuộc đời này có những điều mình thích nhưng không thể làm và có những điều mình phải làm nhưng mình không hề thích. Mà con người mình phải biết điều khiển lý trí để kiểm soát lại con tim của mình. Lý trí lúc nào cũng đóng vai trò quan trọng để dẫn đến một kết quả tốt đẹp hay đen tối. Không thể sống mà chỉ đi theo tiếng gọi của con tim mà không "care" gì đến người thân, gia đình, xã hội vì mình luôn phải đối diện với họ ! Nhưng đôi lúc cũng cần phải nghiêng về con tim một chút để cảm thông, tha thứ, để người khác biết được là họ luôn có sự quan tâm ấm áp của mình. Nhưng vẫn không thể vượt ra quá xa ngoài tầm kiểm soát của lý trí . Chỉ làm theo tiếng gọi của con tim mình là mình cũng có thể sẵn sàng chiếm đoạt cái gì vốn thuộc của người khác, sẵn sàng bước vào cuộc mạo hiểm không lối thoát, dễ dàng gây ra nhiều sai lầm bởi vì con tim mình lúc đó là "con tim mù lòa" ! Ví dụ thực tế: Có một cô bé đã từng nghe qua, nhìn thấy lịch sử, thành tích của một cậu thanh niên. Mà lịch sử và thành tích không có gì đáng tuyên dương. Bản thân cô thừa biết hết về con người cậu thanh niên này và còn biết phê phán. Nhưng sau một thời gian lại bắt đầu si mê. Khi cần tham khảo và tư vấn dù đã nghe qua và biết rõ sự thật nhưng vẫn bước chân vào sợi dây oan nghiệt. Xong một lần đau khổ là chạy tới để đòi sống đòi chết. Được khuyên nhủ thì cũng nghe, xong được một thời gian lại tiếp tục. Đau khổ lần thứ hai ! Rồi lại tiếp tục chạy đến đòi sống đòi chết. Nghe những lời khuyên một lần nữa cũng thấm thía tới xương nhưng rồi sự việc lại tiếp tục tái diễn... Cô bé vẫn biết mình không nên làm điều ấy thêm một lần nào nữa nhưng vẫn tiếp tục làm bởi vì không hề nghĩ đến hậu quả. Vì vậy một lần khi được hỏi nếu lỡ cô "khôn ba năm dại một giờ" và lỡ mang thai thì sao??? Nếu như cha mẹ cô biết được thì sẽ ra sao ??? Cô bảo rằng chắc mẹ cô chịu không nổi sẽ nhập viện vì bà có bệnh tim, còn cha cô chắc sẽ tìm cậu ấy mà thanh toán. Còn cô sẽ bỏ xứ mà đi........!!! Cô biết được điều này mà vẫn đâm đầu vào, cô biết được khi hỏi là sẽ bị rày, bị la sẽ bị giảng đạo y chang lần trước......nhưng cô vẫn không chịu học cái tính dứt khoát. Dù mọi người thương mến cô đã cho cô tất cả những lời khuyên và hướng dẫn cô làm thế nào để vượt ra khỏi sự khổ đau này. Thế rồi lần cuối cùng không biết nghe lời ngon ngọt của cậu này cô lại tin tưởng là cậu ta thay đổi và bất chấp lời khuyên của mọi người để bị đau thêm lần thứ tư. Sợ mình mang thai, cô bỏ đi một thời gian...! Và khi trở lại vẫn để cậu ta lợi dụng thân xác của mình cho thú vui xác thịt ! Cô thừa biết là không mang lại kết quả gì mà vẫn không chịu tự bảo vệ cái thiệt thòi của mình là không chịu "ngừa thai". Tại sao??? Cô ta bảo là vẫn còn thương..........! (Cho dù cô có lỡ dại vì còn thương cho cậu ấy lấy thân xác của mình nhưng có nên để cho mang bầu hay không ??? Cô ấy hoàn toàn không muốn...nhưng lại không chịu giữ cái thân của mình có khi còn lỡ mang bệnh vì cậu ta.......đó là cái dại vô cùng. Ở trong trường hợp này không thể gọi cô ta là ngu vì cô ta hiểu hết, biết hết...chứ không phải không hiểu.) Nhưng vấn đề không phải ở hai chữ "còn thương" mà bởi vì con tim đang mù lòa che lấp cả lý trí nên cô không còn nhận ra được cái dại của mình. Có nhiều người chia tay vẫn còn yêu, nhưng họ vẫn không thể sống chung được cho dù họ còn rất yêu nhau. Điều này chứng tỏ họ đã dùng lý trí của mình để mà nhận định sự việc một cách thực tế hơn. Nếu mà cô biết nhận ra giá trị của con người mình thì cô đã dừng hẳn điều ấy. Bởi có lần khi được hỏi cậu ấy đã trả lời nếu như lỡ có con thì cậu ấy sẽ chấp nhận nuôi con......nhưng dứt khoát không lấy cô này làm vợ. Cậu ấy cũng có lý do để của cậu ấy. Một mối quan hệ chưa bao giờ được công khai và chưa bao giờ được gia đình hai bên chấp nhận ! Tất cả những điều này cô đều biết rõ....nhưng vẫn tiếp tục làm !! Vì vậy những người như thế này chỉ có thể cho lời khuyên tạm thời và theo từng thời điểm mà mà thôi. Và chỉ cầu nguyện cho họ được sáng suốt hơn, tỉnh táo hơn để đừng có đi theo cái mà người ta gọi là "tiếng gọi của con tim" nữa ! Lời lẽ này ái đã từng gởi đến, và nhắn nhủ một người không dưới hai lần, tuy không quen biết nhưng mà điều này là tất cả tấm chân tình chứ không phải là sự dạy đời hay ngồi lên đầu, trèo lên đầu như người ấy nghĩ: Không có một lý tưởng nào được thực hiện mà không có sự hy sinh trong đó dù chẳng biết sẽ thành công mỹ mãn hay thất bại ê chề. Không có một công trình nào được thành công mà không trải qua gian nan và hao tổn kinh phí, nhân lực...! * * Trong trường hợp này ý cũng đang muốn nói đến sự hy sinh cá nhân bởi câu chuyện trong cuộc. Đơn giản ví như khi mình nghĩ rằng người mà mình tìm đang trốn ở nhà người nào đó rồi mình xông vào nhà người ta để gây sự và có mang theo hai cái áo đẹp, rồi khi mình bị chủ nhà đuổi vì không biết "nhập gia tùy tục" rồi mình bị rớt mất luôn hai cái áo đẹp. Xong mình không hề nhận ra mình vi phạm cái tục lệ của chủ nhà mà còn buộc tội chủ nhà đã vô cớ đuổi mình ra mà còn cướp đi hai cái áo đẹp của mình. Mình đã biết trước khi làm việc này sẽ có một kết quả như vậy mình vẫn bất chấp hậu quả để làm, thì mình không thể cố chấp và qui tội cho chủ nhà được. Cái này gọi là có gan làm thì có gan chịu. Muốn thực hiện được mục đích của mình thì phải có sự hy sinh ! Đơn giản vậy thôi ! Mà ý chính cũng muốn nói là khi làm việc lớn tất nhiên phải có hy sinh. Nhưng..: Muốn phục chúng phải dùng đức. Có tài mà không có đức thì cũng không được lòng ai hết. Nếu đã là con đường, là lý tưởng của bạn thì bạn nên nhớ một điều nhỏ này: Bạn làm thế nào để thành công lý tưởng của bạn mà ít gây tổn thương hay thiệt hại đến người chung quanh nhất đó mới là thượng sách ! Còn cho dù bạn thành công mỹ mãn mà gây tổn thương hay thiệt hại đến quá nhiều người chung quanh bạn thì trong mắt của "quần chúng" bạn chỉ là một kẻ sát nhân !!! Trong họ chỉ có sự sợ hãi mà không có sự nể phục ! Bạn hãy thử suy nghĩ và tưởng tượng lại xem "sợ hãi" và "nể phục" thật sự nó khác xa một trời một vực !!! Và người ấy đã đáp lại như thế này: "Bây giờ , chúng mày coi tao là có tài rồi hả?" "nếu bạn nghĩ tôi ngừng lại là cho tôi khôn ngoan???? nhưng nếu tôi nghe lời bạn nói thì tôi mới là người NGU" ái không bảo rằng người ấy ngừng lại lý tưởng hay con đường của người ấy. Điều mà ái muốn người ấy nhận ra là: ái chưa bao giờ nói người ấy là kẻ bất tài cả . ái chỉ muốn làm cho người ấy thức tỉnh lại nếu mình thật sự có tài thì mình nên đem cái tài của mình để phục vụ nhân loại đúng cách. Nhưng đã có tài còn phải có đức, nếu mà hãm hại, vu khống người vô tội thì là thất đức. Mà thất đức thì không ai "nể phục" bao giờ. Cho dù trong quá khứ mình đã bị hãm hại, vu khống đi chăng nữa điều này không có nghĩa là mình phải đi hãm hại lại, vu khống lại cho nó thỏa sự hận thù. Mà mức độ trả thù còn gấp đôi vì thông thường đâu có ai muốn chịu thiệt thòi...theo cái kiểu "tao đau một thì mày phải đau mười"! Những người luôn nghĩ như thế là một sai lầm và là một người dại !Ví dụ người ta đánh mình một bạt tay thì trả lại một bạt tay là thường. Còn đằng này mình nghĩ rằng phải giết họ mới hả giận rồi dẫn tới hành động giết họ để trả thù. Họ chết rồi thì mình ra sao ?? Có phải ngồi gỡ lịch không ??? Rồi gia đình họ lại thù oán và tìm mình trả thù tiếp....oán thù cứ thế chất chồng nhau...! Trong kinh Phật có dạy: "Lấy oán trả oán, oán hà thời dứt Lấy đức trả oán, oán tự tiêu tan" Điều này khó làm lắm mặc dù ai cũng biết. Nhưng cái ý giản dị của hai câu này chính là nên học cách sống biết biết buông bỏ, biết chấp nhận, biết thứ tha. Có như vậy thì trong tâm mình mới được an vui. Mình có chắc gì minh chưa bao giờ hành xử sai trái trong cuộc sống không ?? Vậy mình có muốn người khác tha thứ cho lỗi lầm của mình không ?? Có đấy bạn ạ ! Bình tĩnh, sáng suốt để giải quyết vấn đề. Không nên làm liên lụy đến những người vô can và không đem thù hận để trút lên đầu người vô tội. Thật ra có lẽ ái chưa từng được biết qua hoàn cảnh của người ấy, nhưng mà người ấy không hề hiểu ra lý lẽ sâu sắc trong lời nhắn nhủ của ái mặc dù nó rất đơn giản. Nếu nói như người ấy thì tất cả những người làm việc lớn mà biết suy nghĩ thì người ta sẽ chấp nhận làm người "NGU" hết rồi còn gì !!! Và ái cũng nghĩ rằng họ thà chấp nhận làm người "NGU" để mà họ được lòng thiên hạ ! Và thật ra có khi hoàn cảnh của người ấy cũng chưa chắc gì thê thảm hơn những điều mà ái đã trải qua trong cuộc sống. Trong từng chặng đường đời mà ái đã trải qua từng bị lường gạt, từng bị hại đến mất hết tất cả, từng bị vu oan, từng bị sĩ nhục, từng sống trong sự đau khổ và đã thông suốt, cố gắng vượt qua, chấp nhận và đối diện với thực tế...! Vẫn cố gắng sống tốt hơn lạc quan hơn và quan trọng ái luôn nghĩ rằng trên thế giới này luôn còn có những người tốt đã và đang quan tâm đến mình, không phải ai cũng là người xấu. Không phải ai không cùng chung tư tưởng, không cùng chung ý nghĩ với mình, không nghe theo mình thì là người xấu. Bản thân của ái luôn có một tấm lòng và chính vì ơn trên đã cho ái trải qua những chặng đường này nên mới dễ dàng chia xẻ hay cảm thông cùng người khác. Và quan trọng là mình phải đặt mình vào vị trí của người khác để coi mình phải làm gì ??? Khi ái đã từng mention điều này là ái luôn có ngụ ý ở trong đó: Tôi đang cho bạn một cơ hội cũng như là cho chính mình cơ hội. Bạn có biết ý nghĩa của lời nói này là như thế nào không??? Có nghĩa là tôi cho tôi thêm một cơ hội để tin bạn. Và tôi cho bạn một cơ hội để giữ lời hứa của bạn ! Nhưng người ấy đã thản nhiên nói rằng: "Câu nói này chỉ giành cho những người đáng được mà thôi...." Bây giờ để tôi giải thích cho bạn đang là người khôn hay người dại nha. Bạn thật sự không muốn làm kẻ tiểu nhân bởi vì bạn không muốn nuốt lời nên mới thốt ra lời ấy, mà đằng sau lời ấy là lời lẽ thiếu ý thức xuất phát từ cái dại mà ra. Giả sử như bạn cho tôi là người xấu và không tin tưởng tôi vì tôi đã không đi chung con đường với bạn nên cái dại của bạn là ngay từ đầu đừng có thốt ra lời hứa ấy. Trong chúng ta ai cũng từng nghe qua câu: "Quân tử nhất ngôn là quân tử dại Quân tử nói đại là quân tử khôn" Nghe thì nghe rất nhiều nhưng mà chúng ta có thật sự hiểu được cái ý nghĩa bên trong của nó hay không??? Câu này không có ý chê bai quân tư biết giữ lời hứa là dại là ngu; và quân tử nói hai, ba lời hay thất hứa là khôn là đúng đâu ạ. Mà ngụ ý của câu này là: 1. Nếu mình hiểu được quân tử là người nói một là một, nói là phải giữ lời thì mình phải nên cẩn thận trước khi mình nói, mình hứa. Nếu ngay từ đầu mình bình tĩnh nhận xét, mình biết khôn hơn một chút thì mình sẽ không hứa ẩu, hứa bừa. Mà xem coi lời hứa đó mình có thật sự thực hiện được chăng ? Tự mình đưa mình vô cái tròng để rồi bị người khác đem nó ra mà bắt chẹt ! 2. Làm quân tử đúng chỗ nghĩa là tùy theo mình đang đối diện với ai. Nếu đối diện với kẻ tiểu nhân thì không cần giữ lời hứa ấy. Bởi đối với hạng tiểu nhân họ không bao giờ biết giữ hay xem trọng lời hứa của mình. Và tất nhiên là mình cũng không cần giữ lời hứa với họ. Họ nói một đường làm một nẻo. Thì cho dù mình đã lỡ hứa cũng có thể không làm nếu gặp phải tiểu nhân. Trong trường hợp này khư khư giữ lời hứa để bước vào cõi chết chính là dại, và không cần giữ lời hứa để giải nguy đó mới là khôn ! Nếu như bạn từ đầu muốn tỏ ra là quân tử rồi sau đó không muốn giữ lời mà cũng không nhận là thất hứa thì quá mâu thuẫn rồi ạ ! Vậy không biết bạn muốn làm cái gì ?? Quân tử khôn hay quân tử dại ???? Trong khi quân tử dại = giữ lời, quân tử khôn = thất hứa !?? Khi tôi nói là tôi cho tôi thêm một cơ hội để tin bạn cũng đồng nghĩa với việc tôi đã nghĩ đến và chấp nhận cái kết cuộc sẽ như thế nào nếu bạn không giữ lời hứa của bạn ! Và cho bạn cơ hội để giữ lời hứa để tôi còn biết rằng bạn có đáng tin cậy hay không ?? Bạn có phải là quân tử thật sự hay không ?? Chưa tính chuyện dại hay khôn trong này nhé ! Đại khái chúng ta cũng đã hiểu qua thế nào là người khôn, người dại như thế nào rồi. Vậy thì tại sao ông bà ta lại nói: "Nói với người khôn không lại, nói với người dại không cùng"??? Nói với người khôn không lại ý nói khi mình đang nói chuyện với người khôn hơn mình, vì mình đang ở một vị trí lép vế hơn nên mình không thể nói lại = nói thắng = nói hơn họ được. Vì người khôn hơn mình họ hiểu cao hơn, sâu hơn để mà tìm ra sự biện đáp hợp tình hợp lý hơn mình. Lý lẽ phân minh, nghĩa tình trọn vẹn. Nói không lại nên phải có một kết thúc. Nói với người dại không cùng nói nôm na cũng có nghĩa là không xong, mà không xong là dang dở. Chữ " không cùng" ở đây là không có sự kết thúc. Và chữ "không cùng" ở đây cũng có nghĩa là không cùng chung một ý tưởng, tư tưởng. Bởi khi mình nói chuyện với người dại hơn mình có giải thích, có phân tích, có khuyên nhủ đến đâu họ cũng không chịu nghe, họ cũng không hiểu được lý lẽ, họ không bình tĩnh để đối diện với vấn đề đã và đang xảy ra, hoặc đôi khi hiểu nhưng vẫn cố chấp ngang bướng. Bởi cái ý nghĩ của họ không thể hòa hợp với lý lẽ của mình nên có nói hoài cũng không có sự kết thúc. Muốn ứng xử được với cả người khôn và người dại thì trước tiên mình phải biết làm người dại. Tại sao??? Bởi vì ông bà ta thường nói "khôn cũng chết, dại cũng chết, mà biết thì sống". Nhưng tại sao ái lại nói là "biết làm người dại". Điều này có nghĩa là khi mình gặp người khôn thì mình phải hiểu mình còn dại hơn người ta. Phải biết được như vậy thì mình mới học khôn ra và không bị mất mặt. Khi mình khôn hơn người khác nhưng cũng phải tỏ ra mình dại một chút = không phải dại thiệt, mà là dại khôn. Tỏ ra mình dại để mà biết mình nên ứng xử với họ thế nào, để mình vừa có bình tĩnh, sáng suốt của người khôn và hiểu được tâm trạng của người dại. Mình biết là mình có thể khuyên nhủ, thuyết phục, giúp đỡ được họ không bằng cách này, thì bằng cách khác. Và "biết" làm người dại trong khi mình khôn để mà còn biết khi nào dừng lại, kết thúc cho xong vì nếu như mình nghĩ rằng sẽ không tài nào thuyết phục được họ ! Không cần lăng nhăng dây dưa để đưa đến kết quả tồi tệ hơn vì sự thật vẫn không thể thay đổi, và con người họ thì vẫn cố chấp. Thì hãy để cho họ tự nhận ra điều đó trong tương lai. Bởi có ai té nhiều lần mà không biết đau ?? Trừ khi họ không còn cảm giác !!! Vì vậy khi nói tới dại, tới khôn không chỉ dừng lại ở mức độ là "nói với người khôn, hay nói với người dại" mà ông bà ta cũng có những câu ca dao tục ngữ khác rất chính xác, rất rõ ràng và luôn đúng theo từng thời đại. Có những người lúc đầu chỉ là "lỡ dại", một lần, rồi hai lần, rồi ba lần. Lẽ ra phải học khôn ra. Nhưng vẫn tiếp tục dại như vậy...riết rồi thành "người ngu" mà ông bà ta có câu: "Rồng vàng tắm nước ao tù Người khôn ở với người ngu bực mình" Hay dành cho người chủ và đầy tớ: "Thà làm đầy tớ của người khôn, còn hơn làm thầy của kẻ dại" Còn khi nói đến cuộc sống vợ chồng, đôi lứa có hạnh phúc êm ấm hay không thì: "Vợ khôn chồng đặng mang hài Nhầm con vợ dại có ngày mang nhơ" "Con vợ khôn lấy thằng chồng dại Như bông hoa lài cặm bãi phân trâu" Bởi vậy trong cuộc sống hằng ngày chúng ta ai đã từng khôn ra mà chưa trải qua lần dại dột ??? Chúng ta phải bình tĩnh sáng suốt nhận ra có những điều đã xảy ra đã là một định cuộc mà trong sự việc ấy mình không cách nào thay đổi được nó. Có những điều mình đã nói ra không thể nào "nhổ nước miếng nói lại được". Có những điều mình đã làm dù có hối tiếc vẫn không thể nào "gương vỡ lại lành" hay "ly nước đổ rồi chẳng thể hốt lại cho đầy"....v...v...! Khi sự việc đã lỡ xảy ra rồi nếu mà mình có thể sửa được định cuộc thì không cần phải nói. Nhưng khi mà mình không thể thay đổi được điều đó thì mình phải biết bởi do cái dại, cái khôn từ bản thân của mình mà ra. Hãy cố gắng chấp nhận, vươn lên từ bài học ấy. Hãy chấp nhận bài học ấy để mà học khôn ra từ lần mình đã dại. Hãy nhớ rằng cái gì cũng có cái qui luật: từ qui luật tự nhiên sinh lão bệnh tử, đến qui luật được ứng dụng ở từng nơi, từng thời điểm. Cái dại của một người là không hề tìm hiểu qui luật ấy trước mà vẫn cứ muốn làm cho thỏa lòng dại dột của mình. Cái khôn của một người là bình tĩnh sáng suốt trong mọi sự để tìm hiểu nguyên nhân, qui luật ấy để dung hòa được cuộc sống của mình và tránh được nhiều phiền phức ! Có lúc mình phải chấp nhận điều ấy dù mình không hề muốn, không hề phục. Nhưng vì mình khôn mình biết nếu mình còn đi xa hơn nữa thì không có đem lại sự công bằng cho mình mà còn bị thiệt thòi hơn ! Có thể là vì mình "thấp cổ, bé miệng", người ta có power hơn, hay luật pháp giấy tờ trắng đen rõ ràng mình biết bị gạt, bị hại mà mình không thể làm gì khác hơn ai biểu mình "lỡ dại" ký tên vào làm chi ??? Vậy thì trong những trường hợp ấy nếu mình đã từng dại dột mà chuốc họa vào thân thì nên chấp nhận cái sự thật ấy và chấp nhận để vượt qua nó mà sống tốt hơn. Cái này gọi là "biết thì sống". Vì trong cuộc sống không phải lúc nào cũng phẳng lặng và con đường chúng ta đi không phải lúc nào cũng êm ả mà đầy chông gai và thử thách ! Biết dại, biết khôn đúng thời điểm để có thể sống an vui hơn, ý nghĩa hơn bên cạnh người thân, gia đình và bạn bè ! Đừng để cái dại của mình nó cứ làm phiền mình dai dẳng trong cuộc sống ! Mà muốn được như vậy thì mình phải luôn cố gắng khắc phục nó và luôn biết lắng nghe học hỏi từ cả người dại lẫn người khôn ! Tất cả những gì ái viết ở trên không phải "tự nhiên" mà có. Mà nó phụ thuộc vào 4 yếu tố chính: - Bởi vì ái có một tấm lòng: lắng nghe, học hỏi, thông cảm, chia sẻ với những người cần đến sự quan tâm của mình và đem những gì mình đã nghe, đã học đó để cố gắng áp dụng và chia - xẻ lại với người khác. - Khả năng hành văn hay diễn đạt. Điều này ái phải cảm ơn "ơn trên" đã ban cho ái khả năng này. - Học được từ kinh nghiệm xương máu của mình và từ những người chung quanh. - Có người đã đặt ra câu hỏi để ái có thể chia xẻ đề tài . Ví dụ: Tự nhiên đói bụng quá, tự nhiên khát nước dễ sợ, tự nhiên cô cho tôi điểm thấp, tự nhiên tôi thèm...ăn cháo cá. Tự nhiên mẹ đánh tôi. Trên nguyên tắc căn bản làm gì có chuyện tự nhiên.....cho dù cái miệng hay nói ra kèm theo hai chữ tự nhiên. Tôi cần phải ăn bởi vì tôi đói bụng. Tôi đang khát bởi vì tôi thiếu nước, tôi ăn mặn quá. Tôi bị điểm thấp bởi vì tôi không học thuộc bài, bởi vì tôi cúp cua. À...tôi thèm cháo cá bởi vì tôi đã từng biết thưởng thức nó và đã lâu rồi tôi chưa được ăn lại món cháo cá. Tôi bị mẹ đánh có phải tự nhiên không ta??? Không phải là tự nhiên đâu. Hỏi rõ ràng thì mới biết bởi tôi mở miệng chửi thề, nói tục mẹ rày hoài không nghe nên đánh cho đau để mà phải nhớ !!! Cho nên tất cả không phải "tự nhiên" mà có. Đôi khi nó có nguyên nhân, cơ duyên, lý do gì đó ở bên trong mà mình chưa nghiền ngẫm ra thôi. Không biết người ấy có hiểu ý mình đang nói gì không ?! Cho nên thông thường mình nên nhận xét và nhìn sự việc một cách khách quan và bình tĩnh để dễ dàng cư xử cho hợp tình, hợp lý ! Thật ra đối với ái nói lý lẽ mục đích là để giúp cho người đang bị rối rắm, đang bị phiền não, đang bị tuyệt vọng hiểu ra rằng vẫn còn có một con đường để đi, một lối thoát để sống tốt đẹp hơn. Chứ nói lý lẽ không có nghĩa là ái muốn tranh hơn thua, thắng bại trên sự đau khổ của người khác hay để thỏa lòng ích kỷ của mình bao giờ ! Cầu chúc tất cả mọi người luôn được thân tâm an lạc ! AT 11:00 AM July 16, 2013
__________________
![]() Thương yêu trải hoa từ bi nở rộ Khắp gian trần mừng rỡ giữa hoan ca Yêu thật nhiều yêu say đắm thiết tha Yêu nhân loại thiện lành ...tâm bác ái ! ![]() |
|
#49
|
||||
|
||||
|
Awesome ! Sis Ái chia xẻ thật là hay, dài nhưng đọc không ngán, em thích phong cách trình bày của sis Ái, rõ ràng, dễ hiểu và gần gủi chân tình. Em thiệt là phục sis Ái
thank you sis Ái so much ! muahzzzzzzzzzzzzzzzzz
__________________
|
|
#50
|
||||
|
||||
|
Trích:
muahzzzzzzĐa số mấy bài viết của ái dài lòng thòng áh Lỳ ơi. Vì khi nói tóm tắt ngắn gọn quá mà không nói ra hết được những ý của mình muốn nói thì làm cho người đọc cũng không hiểu luôn. Nói càng rõ ràng, càng gần gũi thì người đọc càng dễ hiểu hơn áh cưng :) Đọc lại thấy một vài chỗ câu văn còn sai sót nhưng mà là những chi tiết nhỏ nên.....làm biếng sửa để luôn ![]()
__________________
![]() Thương yêu trải hoa từ bi nở rộ Khắp gian trần mừng rỡ giữa hoan ca Yêu thật nhiều yêu say đắm thiết tha Yêu nhân loại thiện lành ...tâm bác ái ! ![]() |
![]() |
| Ðiều Chỉnh | |
| Xếp Bài | |
|
|