NửA Chừng Xuân

[MauuTimmToiiYeuu]

chương 11



Một nếp nhà ở chân đồi trong làng Trù Mật cách Phú Thọ độ hơn cây Sô.
Bên cạnh cửa sổ, một người đàn bà còn trẻ, còn đẹp ngồi mạng áo. Thỉnh thoang nàng lại ngừng tay, thò đâu ra ngoài nhìn một thằng bé con đương cầm cái bay đào đất.
- ái? Không được vầy đất nữa? Đi rửa tay đề ăn Cơm Chứ?.... Cậu giáo sắp về rồi. Ta bào không được, chốc tao mách cậu cho đấy.
Thăng bé Sợ hãi, Chạy lại gân, kêu Van:
- ái lạy mẹ, mẹ đừng mách cậu cho ái nhé?
- Ứ, thế đi rửa tay ngay.... Chậu nước mẹ lấy rồi đề ở thềm ấy.
Một lát Sau, Ai chạy Vào giơ hai tay khoe mẹ:
- Mẹ Ơi? Tay ái Sạch rồi, mẹ đừng mách cậu cho ái nhé?
Mai, vì người đàn bà ấy Chính là Mai, ôm lấy Con hôn, nói nung:
- Con tôi ngoan lắm?.... Ai có trêu mẹ không?
ái hai tay quàng lấy Cổ mẹ:
- Có chứ?
- Thế Ai có trêu CậU HUY không?
- Có chứ?
- Ngoan lắm? Thế ái có hôn mẹ một cái thật kêu nào.
ái kéo đầu mẹ xuống hôn chụt hai bên má, rồi nũng nịu:
- Mẹ cho phép ái đi đón cậu nhé?
- Không dược , lối áy dốc mà có xe ô tô hàng qua lại luôn, con dứng ơ? cổng dón cạu cũng dược.
- Me. bảo ông Hạnh dưa con di.... nhe me. nhé.
Mai nói dỗi:
- Ứ đấy? ông muốn đi đâu thì đi.
Thấy mẹ gắt, ái gục đầu vào lòng khóc:
- Mẹ không trêu Con rồi.
- Thê sao mẹ bào, con không nghe?
Ai cười lau nước mắt, thỏ thẻ:
- Vâng, thế con chỉ đứng cổng chờ cậu thôi nhé? Thế mẹ trêu Con, mẹ đừng giận con nữa nhé?
Mai không trà lời, ôm con hôn lấy hôn để.
Khi ái đã ra cổng rồi, Mai xếp kim chỉ vào thúng khâu, ngôi chờ em về.
Năm năm trời, Mai theo em lên Phú Thọ. Thời gian thấm thoát, đoái tưởng đến hồi ở Hà Nội, mọi việc như mới xay ra mấy tháng trước. Mai lẩm bẩm:
thê mà đã năm năm Từ ngày Mai và Huy lên Phú Thọ tới nay, Chưa một lần nào về Hà Nội, dẫu tới ky nghỉ hè cũng vậy. Bôn người cùng nhau hưởng hạnh phúc êm đềm ở một nơi ẩn dật.
Ngày này Sang ngày khác, tháng lại tháng, năm lại năm, cuộc đời không thay đôi Ngày hai buổi Huy trèo dốc dài lên tỉnh dạy học. Trong khi ấy thì Mai và ông Hạnh trông nom nhà cửa và sửa soạn nấu ăn.
Chủ nhật, hai chị em đưa Ai lên đôi hay Vào rừng, đem theo bánh mì và các món ăn, ở mãi đấy Cho tới gần Chiều mới về. Những hôm ấy, không lần nào Mai không nhờ đem theo các sách của em đương soạn để đọc, rồi hai chị em bàn nhau, hoặc thêm hoặc bớt một vài đoạn, hoặc chữa lại một vài chỗ.
Sự mong ước của Huy là dăm năm sau sẽ có cái vôn vài ba nghìn, và tìm nơi gần đồi, gần sông, mua ít ruộng, ít đất làm nhà cùng ở với chị. Vì thê ngoài giờ dạy học, HUY Còn việt Sách, việt truyện gần một nghìn bạc.
Mai thì ngoài việc mua đất làm nhà, Mai còn nghĩ đến việc cưới vợ cho em nữa. Nhưng hễ nghe Mai nhắc tới, Huy Chỉ một mực chối từ, nói mình hãy Còn nghèo và việc ấy Chưa vội.
Một đôi khi ngắm con. Mai cũng tưởng tới người xưa. Nhưng sự nhớ nhung chỉ có trong chốc lát. Cái hình anh nuôi ngồi vắt vẻo trên xe lãnh đạm nhìn Mai đã cắt đứt cam động, đã tiêu tán hệt âu yêm dịu dàng trong tâm hồn Mai.
- A? Cậu giáo đã về? Mẹ Ơi? Cậu giáo đã về.
Mai vui cười, ra cổng đón em, Ai phụng phịu chạy lại bên mẹ rơm rớm nước mắt:
- Mẹ Ơi? Cậu Huy gian Con. Hôm nay CậU không hôn con.
Mai đưa mắt nhìn em, nhận ra rằng Huy không được tươi tĩnh như mọi ngày.
Nàng Vội hỏi:
- Em sao thê?
Huy gượng cười:
- Không chị ạ.
Mai không tin hỏi luôn:
- Em có điều gì buồn?
- Không mà lại. Em có buồn đâu. Em mới về hơi mệt đấy thôi.
Muốn làm cho chị hết ngờ vực. Huy Cúi Xuống bế ái lên, vừa hôn vừa nói:
- Ai không ngoan rồi, chỉ làm cho mẹ buôn thôi.
Được cậu ẵm, ái vui mừng, rồi tẩn mẩn nó thò tay Vào túi áo HUY định lấy XU.
Bông nó giơ lên một tờ giấy Xanh, gọi Mai:
- Mẹ Ơi? Cậu có cái này đẹp quá, mẹ ạ.
Thoáng trông thấy màu giấy Và kiều Chữ trong thư, Mai mặt tái dần, phải đứng tựa vào tường như sợ ngã ngất.
Huy Vội đặt ái Xuống đất, giật bức thư bỏ vào túi, rồi chạy lại hỏi:
- Chi Sao thế?
Mai ấp úng:
- Em có điều gì giấu chị...
- Không.
- Thê thư của ai gửi cho em đấy?
HUY toan nói đó là một bức thư của bạn. Song hình như đọc được tư tưởng của em và muôn tránh cho em một sự nói dôi vô ích, Mai cười gượng:
- Anh ấy Vẫn dung thứ giấy Viết thư ngày Xưa nhỉ?
Huy nghe chị nói, giật mình. Huy không ngờ ái tình của chị đối với Lộc lại bền chặt đến thê, trung thành đến ăn sâu vào tâm tư, đến nỗi nhớ tới những sự cỏn con như màu giấy Viết thư dung sáu năm về trước. Huy bỗng đem lòng thương hại chị đã trong bao lâu vui gượng để che sự nhớ nhung, sông trong lãnh đạm của cuộc đời hiện tại để cô quên tình ân ái của quãng đường quá khứ, đầu buổi thanh xuân - Cậu ơi? Sao mẹ lại khóc kìa, cậu ạ?
Huy nghe lời cháu gọi như một câu trách mắng. Và nhìn hai giọt lệ trên gò má Mai, Huy Xiết bao hôi hận. Chàng khẽ bào chị:
- Chị nghĩ làm gì cho đau lòng. Con người như thê chà đáng chị nhớ thương.
Huy Vừa nói vừa toan Xé bức thư. Mai gạt:
- Em cứ đưa thư cho chị xem.
- Thôi chị ạ, xem làm gì?
Ai kéo áo Huy nằn nì:
- Cậu cho mẹ tờ giấy Xanh, đi cậu. Đề mẹ làm cho ái cái thuyền.
Mai không để y đến con, nói:
- Không hề gì mà? Em cứ đưa cho chị xem.
Huy Còn Có y do dự, thì Mai đã giật bức thư ở tay mở vội ra coi.
Thư vắn tắt có mười dòng:
Huyện Thạch Hà, ngày mùng... tháng ba...
'Em Huy, ~ltôi Xin cậu cho phép tôi được gọi cậu là em và xưng anh với cậu như ngày Xưa, như những ngày tháng Sung Sướng nhất trong đời ba chúng ta.
'Em ơi, anh là một người khôn nạn, một người có tật rất lớn đôi với vợ anh và đối với em.
'Xin em làm ơn kêu van chị cho anh, tha thứ cho anh, không thể tha thứ được, nhưng rủ lòng thương cho phép anh đến tạ tội và tỏ nỗi oan uổng của anh.
'Thế nào, xin cậu trà lời cho biết, tôi sẽ xin đến ngay.
Kính thư Nguyên văn Lộc Lời trong thư loanh quanh, lúng túng, khi xưng anh, em,khi xưng cậu, tôi, tỏ ra rằng khi việt thư, Lộc băn khoăn cam động lắm. Tay Mai cầm bức thư run lẩy bẩy, mặt Mai dần dần đỏ, rồi tái đi. Rồi cất giọng khàn khàn,ư ớt những nước mắ đương tắc ở họng. Mai bào Huy:
- Thôi em ạ. Đừng trả lời nữa.
- Vâng.

[MauuTimmToiiYeuu]

chương 12



Nhưng sáu năm, sáu năm ròng bặt vắng tin tức nay bỗng lại có bức thư của Lộc?
Chắc trong đời Lộc, đã xay ra sự gì phi thường.
Thực vậy.
Hôm Lộc nhận được bức thư gửi cho Mai trong đựng cái giấy bạc hai chục, thì chàng căm tức đến mất ăn mất ngủ. Chàng không ngờ một người chàng trêu thương Chiêu Chuộng, kính trọng đến thê mà lại nỡ lừa dôi chàng một cách khôn nạn, đê hèn đến thê.
Song chàng cũng chỉ mới ghen tuông, ngờ vực mà thôi. Đương tra xét dò la, thì thốt nhiên Mai và Huy bỏ nhà trôn đi. Mai đi đâu? Chàng tự hỏi rồi lại tự trà lời:
Còn đi đâu nữa? Đi với tình nhân, đi với người gửi cho hai chục bạc chứ còn đi đâu?
Trong lòng chàng bỗng nay ra sự thù ghét, thù ghét cà loài người. Loài người trời ơi? Cái người mà chàng tưởng chỉ có tình trêu trong sạch, ai ngờ lại tà dâm đến như thế Lộc giận quá, uất lên bực tức muôn khóc mà không khóc được. Chàng cũng chẳng nghĩ gì đi tìm kiêm.
Chàng cười chua chát nói một mình:
tìm?.... Khôn nạnh Chiều hôm ấy, Chàng Cáo ôm, xin phép nghỉ ở nhà. Bữa cơm chiều chàng không ăn. Rồi bay giờ tôi lại phô H. thăm mẹ.
Nhác thấy hai con mắt sâu hoắm, đen quẳng, hai má hốc hác, thì bà án chạnh lòng thương và hối hận rằng mình đã quá tàn nhẫn. Song nghĩ đến cái diệu kế vừa thi hành đã có kết quà ngay, thì không thể không mừng thầm trong dạ. Bà vờ hỏi Lộc:
- Con sao thê?
Lộc không nghe rõ.... Bà lại hỏi:
- Con ôm đấy à?
LộC ngồi phịch xuồng ghê bưng mặt khóc nức nở:
- Bẩm mẹ.... con....
Bà An lại gần an ủi:
- Con có điều gì cứ nói cho mẹ hay, Can Chi lại đề bụng Cho thêm khổ.
Rồi bà đề cho Lộc khóc, vì bà biết rằng khóc được như thế thì sự đau đớn sẽ theo dòng lệ mà tiêu tan đi. Một lát sau, bà vờ hỏi:
- Mẹ nghe nói độ này Con ham mê cờ bạc. Hay Con lại thua thay, rồi mang mắc nợ vào đấy?
LộC lau nước mắt rồi ngẫm nghĩ:
- Bẩm mẹ.... con có.... đánh bạc bao giờ đâu! Rồi Lộc đem đầu đuôi câu chuyện kê với mẹ câu chuyện mà bà An đã biết, từ bức thư đựng tờ giấy bạc hai chục cho đến khi Mai đi trốn. Bà án ngôi nghe con, chốc chốc lại thở dài. Cái thở dài của người mẹ thương con, hay Cái thở dài Của người đàn bà bị lương tâm cắn rứt? Bà để Lộc nói.... nói nữa.... thỉnh thoang chỉ thêm một câu! - Khôn nạn! Lộc đăm đăm nhìn mẹ, nói tiệp:
- Con xin mẹ tha tội cho con? Chỉ vì con không vâng lời mẹ....
Ba tháng sau, Lộc cưới vợ. Vì bổn phận mới, Lộc mỗi ngày quên tình ái xưa.
Chẳng bao lâu hình anh Mai đã xóa nhòa trong y nghĩ, cam thấy mình ghe tuông, mà sự khinh bỉ lãnh đạm đôi với kẻ đã lừa dôi mình, càng ăn sâu vào tâm hồn.
Ngày qua.... tháng qua.... năm qua.... thời giờ lạnh lùng qua. Và cũng thời giờ lạnh lùng qua những mẫu đời vô vị của Lộc. Vô vị và trông rỗng.
Mà Lộc vẫn trêu Vợ, trêu Vì bôn phận. Song ái tình của con người ta chỉ một lần có Ai tình thứ nhất, Mai đã mang đi, nó đã bị chôn sâu trong tim, trong linh hôn kẻ mà chàng không thề không trêu được nữa, mà khốn thay? Chàng Vẫn không thể trêu được.
ái tình Vì bổn phận ba năm đầu đã đem đến cho vợ chông Lộc hai thằng con.
Song có sinh mà không có dưỡng, chúng đều chết cà.
Cuộc đời nhạt nhẽo càng thêm nhạt nhẽo. Đối với bà An thì đó lại là một cuộc đời hệt hy Vọng. Tập quán bắt buộc bà luôn luôn nghĩ tới những y tưởng nôi dõi tong đường, đầy đàn Cháu Chắt. Thê mà hai đứa thừa trọng tôn của bà lại kê tiệp nhau mà chết. Đau đớn cho bà biết bao?
Bà sinh ra lo sợ, lo sợ tương lai.... Đã hai năm nay, Con dâu bà không thấy thai nghén nữa... Hai đứa cháu bà chết, sự đó xay ra, biết đâu lại không bởi lòng quà báo.... lòng oán giận của linh hồn.... Xưa nay bà thường nghe chuyện nhiều người rẫy Vợ, bỏ Con, rồi Sau không thể có con với người vợ khác được nữa. Bà cô tìm chứng cớ cho cái thuyêt ly ây, Và thây Có nhiêu người ở vào tình canh đó thật.
Nào có thê thôi đâu? Con dâu bà, bà tự kén chọn lấy, trước kia ngoan ngoãn nết na là thế, mà mất tháng nay Vì buôn bực, khổ sở, sinh ra gắt gỏng, hỗn xược với bà. Bà là người tôn trọng Khổng giáo và những điều ngũ luân ngũ thường, bà Chịu sao nổi sự bất hiếu, bất mục ấy Của con dâu? Đến nỗi nhiều khi bà nghĩ lẩn thẩn nói một mình:
- Chỉ thương hại con Mai.
Câu ấy đã một vài lần lọt vào tai Lộc, khiến chàng sinh nghi hoặc, ngờ rằng có sự bí mật gì mà mẹ giấu mình.
Chàng đương để y dò xét thì tình cờ một hôm về chơi Hà Nội (Lộc vừa được bổ tri huyện Thạch Hà) chàng đến xem những bức tranh các nhà danh họa bày bán ở trường My Thuật. Đứng trước bức tranh sơn một my nhân mơ mộng chàng ngây ngất như bị thôi miên. Chàng nghĩ thầm:
mai? Đích Mai rồi Cái nhan sắc tình tứ, dịu dàng, e lệ, âu yêm được nét bút nhà danh họa vờn chài càng thêm tình tứ, dịu dàng, e lệ, âu yêm, khiên Lộc lặng người đứng ngắm, mơ màng trong giấc mộng xưa.
Đống than hông phủ tro tàn bị cái que cời rẽ ra, lại bùng bùng bốc lửa nóng rực hơn xưa. Tình trêu thương đã hâu như Vùi Sâu, như nguội lạnh ở trong lòng, nay đứng trước anh người xưa, Lộc bỗng lại thấy nông nàn, ngùn ngụt....
Bao tình cam của năm, sáu năm về trước đã hầu như chết hẳn trong ky ứC, nay thốt nhiên ngổn ngang sông lại.
Lộc ngắm bức tranh rất lâu, mà chàng cũng chỉ ngắm có một bức tranh ấy....
Tiếng ai cười ở sau lưng, khiên chàng quay Vội lại. Một người ngà đầu chào hỏi.
- Thưa ông, bức tranh có được không?
- Thưa ông, đẹp lắm ?... Bức tranh này Của ông?
- Vâng, của tôi.
Lộc vụt nhớ hôm gặp Mai cũng vận bộ quần áo vẽ trong tranh nhà một người phô B.... đi ra. Chàng đăm đăm nhìn họa sĩ, hỏi:
- Ông ở phố B... thưa ông, có phải không?
- Vâng, tôi là Bạch Hài ở phố B....ông có thư thà mời lại chơi.
Lộc mỉm cười, khen:
- Chắc người làm kiều mẫu cho ông cũng đẹp lắm ?
Mắt Bạch Hài long lanh chớp sau cặp kính sáng trong:
- Đẹp lắm? Đẹp hơn người trong bức tranh nhiều?
Lộc hỏi lẩn thẩn:
- Chắc là người trêu Của ông?
Bạch Hài thở dài:
- Người trêu trong mộng ?
Lộc tỏ y kinh ngạc:
- Sao vậy, thưa ông?
- Vì cô Mai tôi vẽ đây là một người có trái tim sắt đá, không ai làm chuyên noi.
Lộc mỉm cười. Chàng mỉm cười vì câu nói của họa sĩ có vẻ cầu ky, bóng bẩy, hay Vì một lẽ khác, Vì lẽ khoái lạc? chàng Vui Vẻ hỏi họa sĩ:
- Thưa ông bức tranh này ông bán bao nhiêu tiền? Sao không thấy đê giá như ở CáC bức khác?
Câu trà lời lạnh lùng khô khan như nhát búa gõ xuống bàn:
- Tôi không bán! Thất vọng, Lộc hỏi gạn:
- Sao đã bày ở đây, ông lại không bán?
- Không, không thể bán được.
- Đáng tiếc ? Giá ông cho tôi bức tranh này, thì bao nhiêu tôi cũng mua.
- Không, thưa ông, ông trà bao nhiêu tôi cũng không bán.
Họa sĩ cô tìm được một câu y Vị:
- Ai lại bán một ky niệm êm đềm của đời mình bao giờ? Trừ khi ông là ông Lộc.
Mặt Lộc tái dần.... Bạch Hài đăm đăm nhìn chàng như đemhêt khoa tâm ly ra mà quan sát diện mạo. Thốt nhiên, họa sĩ hỏi Lộc:
- Vì cớ gì, ông lại cần mua bức tranh ấy?... Còn chán bức họa khác đẹp hơn, sao ông không mua?
- Hay Chính ông là ông Lộc?
Lộc cười gượng, chối:
- Không.
Rồi ngà đầu chào:
- Kính chào ông, chắc ông còn nhiều tranh ở nhà. Chiều nay ông có cho phép tôi lại xem không?
Bạch Hài vui mừng:
- Tôi lấy làm hân hạnh mời ông lại chơi.
Chàng giơ tay bắt tay LộC Và nói tiệp:
- Vậy Chiêu nay năm giờ tôi chờ ông đấy. Thê nào ông cũng lại nhé?
- Xin vâng.
Năm giờ kém một khắc, Lộc đã tới cổng nhà Bạch Hài kéo chuông. Một người đầy tớ gái Xinh Xăn, y phục gọn gàng dễ trông, ra mở cổng, Lộc hỏi:
- Có phải đây là nhà họa sĩ Bạch Hài không?
Lộc hỏi thế cho có câu hỏi, vì chàng thấy người đầy tớ gái Cứ trừng trừng nhìn mình mỉm cười, chứ cái cổng nhà Bạch Hài thì không bao giờ chàng quên được.
nó đã in hẳn vào tâm tư chàng cùng với cái hình anh của Mai lững thững từ trong nhà đi ra, năm năm về trước.
- Tôi hỏi có phải đây là nhà ông Bạch Hài không?
- Vâng, thưa ông hỏi gì? ông tôi đi vắng.
Lộc chau mày ngẫm nghĩ đã toan quay gót. Chàng tru trừ mở đông hô ra xem giờ và noi :
- Ông Bạch Hài hẹn tôi năm giờ hôm nay lại Chơi.
Người đây tớ gái, nét mặt vẫn tươi như bông hoa, hỏi lại:
- Thưa ông, thê đã đến năm giờ chưa?
- Còn mười phút nữa.
- Thê thì mời ông vào ngồi chờ ông tôi ở buồng khách. Chắc ông tôi cũng sắp ve....
Lộc theo vào phòng khách, một gian phòng nhỏ hẹp, bài trí theo kiểu Tàu.
Trên tường chính giữa, treo từ gần sát trần đến tận chạm mặt bệ lò sưởi, một bức tranh chấm phá bằng mực tầu, và bôi vài theo kiều Tầu. Mới thoạt trông, Lộc cho là một bức thuỷ họa cổ, bồi lại. Nhưng người my nữ ôm cây đàn ty bà, Cặp mắt đăm đăm, buồn rượi, chàng tò mò ngắm ky thì té ra đó là anh Mai vận y phục TàU.
Càng nhìn, Lộc càng bứt rứt khó chịu, trong lòng thấy áy náy, hôi hộp. Rồi bức tranh ấy, LộC ngắm tới những bức nhỏ vẽ phác nét chì và đóng khung gỗ treo khắp bôn phía tường toàn thấy Vẽ Mai trong các dáng điệu khác nhau, hoặc ngồi tư lự, hoặc đứng bên hồ, hoặc nghiêng mình trên ky dài, mỉm cười mơ mộng.
- Mời ông xơi nước ạ, ông tôi đã về.
Lộc quay lại, người đầy tớ gái đặt Xuống bàn cái khay:
trong đựng hai chén nước.
- Cám ơn..chị, ông Bạch Hài đã về đấy à?
- Vâng, Xin mời ông xơi nước, ông tôi sắp ra.... Kìa? ông tôi kìa.
Họa sĩ ở buông bên kia mở cửa bước ra, giơ tay bắt tay khách Và Xin lỗi. Đông hồ treo trên tường thong thà buông năm tiếng. Lộc ngước mắt nhìn mỉm cười:
- Thưa ông, ông có lỗi gì? Chính tôi mới có lỗi vì đã đến sớm quá. Ông hẹn năm giờ, mà năm giờ kém mười lăm tôi có ở đây.
- Mời ông xơi nước rồi ta lên phòng hội họa.
Thất LộC tò mò đưa mắt nhìn tranh, Bạch Hài vờ như không để y tới. Ky thực, Chàng đương ngấm ngầm quan sát diện mạo người ngồi trước mặt mà chàng đoán chắc là Lộc, đột ngột chàng hỏi:
- Thưa ông, ông trông có giông không?
Vô tình Lộc đáp:
- Thưa ông, giông lắm.
Thấy họa sĩ mỉm cười, Lộc nói chữa liền.
- Giông như hệt bức tranh ông bày ở trường My Thuật.
- Trừ bức tranh chấm phá ra, xin ông chọn lấy một bức. Ông ưng bức nào , tôi xin biếu.
Lộc lộ vẻ vui mừng:
- Xin cám ơn ông. Tôi toan hỏi mua một bức.
Bạch Hài tỏ y không bằng lòng:
- Tôi đã nói với ông rằng những bức tiêu tượng của cô Mai, không bao giờ tôi bán.
Rồi họa sĩ nói lang sang chuyện khác ngay, phàn nàn người Việt Nam không biết chuộng my thuật, không có con mắt my thuật. Bỏ hàng trăm ra mua bộ phòng khách lô lăng, hay Cái thông, cái bát cổ đời Khang Hy, Thành Hóa thì không tiệc, chứ giá có đứng trước một bức danh họa của chàng, và trông thấy Cái phiêu mã giá trăm rưởi, hia trăm đã kêu la rằng đắt. Chàng nói:
- Bao giờ cho mình dám trà một bức tranh tới hàng vạn bạc như người Aâu My?
LộC ngôi tiếp chuyện đưa đà đề chờ dịp gợi nói đến Mai. Nhưng nào họa sĩ có để cho chàng kịp hỏi. Hệt phàn nàn, họa sĩ lại bình phẩm tranh, bình phẩm người, nào người Aâu, người Tàu, người Việt Nam, người đời xưa, người đời nay. LộC Sốt ruột, đưa mắt nhìn đồng hồ. Kim đã chỉ gần sáu giờ. Chàng đứng dậy Cáo biệt.
Hoa sĩ vội mời:
- ấy? Ta còn lên gác xem phòng hội họa chứ, đấy mới có nhiều tranh đẹp....Và tôi còn kể chuyện cô Mai cho ông nghe kia mà?
Lộc thở mạnh, khoan khoái, mỉm cười. Chàng đến chơi chỉ cột có một việc:
nghe chuyện Mai.
Chủ đưa khách lên gác tới phòng hội họa. Nói phòng chứa tranh thì đúng, vì ở đấy đê ngổn ngang, treo la liệt không biết bao nhiêu là bức tranh nữa:
bức dựng ở tường, bức đặt trên giá, bức không khung, bôn cái đinh đóng sơ sài vào tường kẻ hoa màu xanh nhạt.
Họa sĩ trỏ một cái thế thấp, mời khách ngôi và nói:
- Đó, ông coi, một cô Mai đã làm kiểu vẽ cho biệt bao bức tranh của tôi.
Chàng thở dài nói tiệp:
- Sung sướng nhất trên đời là người được lấy Mai làm vợ.
Lộc cam động, hối hận:
- Thưa ông, thế mà người ấy đương Sung Sướng bỗng vì một sự xay ra đã phái chịu suốt đời khổ sở.
Bạch Hài ngơ ngác nhìn Lộc không hiểu. Lộc lại nói luôn:
- Vì, thưa ông, người chồng ấy Chính là tôi.
Bạch Hài luông cuộng:
- Thưa ông, tôi vô y, Xin ông tha lỗi cho.
- Thưa ông, ông dạy quá lời. Hôm nay đến thăm ông, tôi chỉ ước ao được ông cho nghe chuyện cô Mai.
- Thê ra chính ông là ông Lộc, là ông Tham Lộc đấy?
- Vâng.
- Vậy thì đê tôi nộp lại món tiền này.
Bạch Hải vừa nói vừa mơ? ví lấy đưa cho Lộc cái giấy bạc hai chục.
Lộc ngơ ngác hỏi:
- Tiền nào htế thưa ông \?
- Rối ông sẽ biết.
- Nhưng nêu ông không nói rõ sô tiền ở đâu ra thì không khi nào tôi dám nhận.
- Cũng được. tôi xin tuân y ông.
Bạch Hài chống tay Vào Cằm ngẫm nghĩ như đương góp nhặt chắp nối những mẩu chuyện sắp kể. Còn Lộc thì trong khi chờ đợi, chàng cô soát trong ky ứC Xem có cho ai vay Sô tiên hai chục ấy không. Chàng sực nhớ tới cái giấy bạc đựng trong phong bì của người ky tên Ng.Y. gửi cho Mai. Hay họa sĩ chính là Ng.Y?....
Nhưng nêu họa sĩ Ng.Y thời lẽ gì lại đưa trà Lộc hai chục bạc? Họa chăng chàng đòi lại hai chục bạc thì còn có ly. LộC đương băn khoăn tự hỏi và sông lại những quãng đời đã qua thì tiếng Bạch Hài làm chàng giật mình nhớ tới thời hiện tại.
- Năm năm về trước, một sự ngẫu nhiên khiến tôi gặp cô Mai. Xin lỗi ông, tôi quen mồm cứ gọi bà ấy là Cô Mai.
- Thưa ông, điều đó không hề gì.
- Buổi đầu, cô Mai đối với tôi cũng chỉ là một người đẹp, một người kiều mẫu hiếm có, ngày hai buổi cô đến đây ngôi theo các kiều chỗ tôi vẽ.... Thế thôi. Cô lại ít nói, hỏi câu nào trà lời câu ấy, không hay Chuyện trò vui vẻ như phần nhiều các Cô kiều mẫu. Cái dáng điệu buôn rầu của cô, tôi cho cô giấu một sự bí mật gì về tình ái ấy là tôi đem khoa tâm ly ra đoán thôi.
'Cái đẹp và cái buôn là hai thứ dễ cam lòng người, nhất là khi lại hợp với cái dịu dàng ngây thơ.... Đến nỗi hai tuần sau, đứng trước mặt Mai, tôi mất hết tính tự nhiên, từ ngôn ngữ cho chí cử chỉ. Xin ông tha thứ cho, nêu tôi đem sự thực ra kể chuyện hầu ông nghe Lộc vội đáp:
- Thưa ông, chính tôi xin ông kề hết sự thực cho tôi nghe, dù sự thực ấy Có Sông sượng đi nữa cũng mặc lòng.
- Thưa ông, tôi vẫn tự phụ là một nhà tâm ly học, thế mà đến tôi, tôi Cũng không hiểu tôi.... nghĩa là một tuần lễ sau cùng, tôi chẳng vẽ được một tí gì ra hôn....
Bạch Hài ngừng lại như ngượng với Lộc mà chàng đã biết là chồng của Mai.
Lộc liền nhắc:
- Thưa ông, thê rồi sao?
- Thế rồi một hôm bỗng cô Mai không đến nữa.... Cô ấy biết.... Cô ấy thông minh lắm.... tôi xin thú thực rằng cái đó cũng tại tôi, vì tôi dại dột gửi cho cô một bức thư....
Ba hôm tôi khổ sở....
Ngày thứ tư, không chịu nổi nhớ thương, tôi mò xuồng Thụy Khê , thì Chính hôm ấy tôi tỉnh giấc mộng.
Nằm trên võng, trong một gian nhà tiều tụy, Cô Mai đương hát ru con. Thấy tôi đến, cô đứng phắt dậy lạnh lùng nhìn.
Tôi hỏi:
Cô bê con ai?
Cô đáp rất khẽ:
- Con tôi.
Thưa ông, thực tôi không ngờ cô Mai lại là một người đã có chồng có con..~ Lộc cam động thở dài. Bạch Hài nghĩ một lát lại kể:
- Tôi hỏi cô Mai sao không đến đằng nhà, thì cô nói không cần tiền nữa, cô chỉ cột kiêm đủ trà nơi thôi. Tôi gắt:
- Cô tưởng dễ dàng như thê được ư?
Cô chỉ nghĩ đến trà nợ xong, còn bức tranh bỏ dỡ của tôi, cô tính sao?
Cô Mai có vẻ ngần ngại, nhưng hình như cũng hiểu ra. Bỗng đăm đăm nhìn đứa con bê trong lòng, nước mắt cô dàn dua hai bên mà. Tôi hôi hận xin lỗi và chào cô để đi. Nhưng cô lại bào tôi:
- Mời ông hãy ngồi cho, tôi thưa câu chuyện. Tôi cũng biệt bức tranh đó ông vẽ chưa xong, và tôi thốt nhiên bỏ không đến nữa như thê thật không phải với ông.
Nhưng chiều hôm ấy tôi gặp.... Chông tôi ở cổng nhà tôi thì tôi vụt nhớ tới bổn phận của tôi. Vẫn biệt bao giờ tôi cũng nghĩ tới bổn phận, nhưng tôi không muôn để ai ngờ được lòng đoan chính của tôi.
'Mai đem hết chuyện kề cho tôi nghe từ hôm cụ án đến nhà cô, khẩn khoan nói năng xin rời bỏ ông ra...
Mặt tái mét, Lộc ấp úng hỏi:
- Mẹ tôi.... đến?
- Vâng, cụ đến và vì cụ, Mai đã hy Sinh ái tình, hạnh phúc, lạc thú của gia đình Khôn nạn? Bụng mang, dạ chửa, em thời đau ôm, bơ vơ trên đường đời, không chỗ nương nhờ, không nơi trú ẩn.
Bạch Hài ngưng lại vì thất LộC hai tay ôm đầu, ngồi khóc như một đứa trẻ con.
- Xin lỗi ông, tôi làm phiền lòng ông....
- Lộc ngửng đầu, cặp mắt đỏ ngầu, cất tiếng nói như thét:
- Tôi là một thằng khôn nạn?
- Thê ra ông không biết gì hết ư?
- Nào tôi có biệt gì đâu?
- Tội nghiệp? Cô Mai ngờ ông bàn mưu với cụ án đề đuổi cô đi.
Lộc hoang hột rú:
- Thôi, khổ tôi rồi? Cái giấy bạc hai chục.... Tôi ngờ oan cho người ta.... Trời ơi, giờ tôi mới nghĩ ra.... Chính mẹ tôi gửi đến....
Bạch Hài không hiểu, bỡ ngỡ hỏi:
- Cái giấy bạc hai chục nào?.... Tờ giấy bạc này Chăng?
- Không? Không phải thê? Nhưng câu chuyện rồi ra sao, xin ông làm phúc kể nốt cho tôi nghe nhờ.
- Lúc quẫn bách may Cho Mai gặp được hai người cứu giúp, một người....
Lộc lắng hết tinh thần đề hết tên hai người sung sướng ấy, Bạch Hài nói luôn:
- Là bà bán hàng quà ở trường Bưởi và người nữa... một cô gái giang hồ.
Lộc nhắc lại:
- Gái giang hồ?
Bạch Hài mỉm cười:
- Vâng, gái giang hô. Chính cô gái giang hô ấy đã thân đi mời tình nhân làm thầy thuộc đến Chữa cho cậu Huy Và mấy tháng Sau đã trông nom săn sóc cho Mai mẹ tròn con vuông. Lại chính vì món tiền thuộc nên Mai đã chịu đến làm kiểu mẫu cho tôi đề kiếm tiền trà nợ. Kề tới đoạn này Cho tôi nghe, cô Mai cam động lắm, và cũng vì thê mà tôi được cái hân hạnh cô đến làm kiểu mẫu thêm cho mười hôm nữa. Cô ứa nước mắt bào tôi:
'- Chỉ vì hai chục bạc mà tôi đến mỗi ngày. Hai chục ấy thế nào cũng phái hoàn lại. Đó là món nợ thứ nhất trong đời tôi.
'Thực bấy giờ tôi Cũng không hiếu cô nợ ai, chỉ biết cô lại đến làm kiều mẫu cho tôi mười buổi nữa. Rồi hôm thứ mười, khi đã nhận tiền công, cô nhờ tôi đem sô tiền hai chục bạc này lại nộp cho ông, nói là hãy Xin trà ông cái món nợ thứ nhất 'Xin ông tha thứ cho tôi, số tiền ấy tôi không mang ngay đằng ông, là vì tôi sợ nhỡ ông hỏi chuyện tôi lại buột miệng nói ra, mà cô Mai thì bắt tôi phái giữ kín, không được để ông biệt, chỉ có một việc là đưa ra nộp ông sô tiền mà thôi.
'Và còn điều này tôi Xin thú thực ngày ây tuy bị Cô Mai cự tuyệt như Cô đã Cự tuyệt ông độc Minh, tôi vẫn hy Vọng rằng một ngày kia tôi sẽ cam động được lòng cô Vì thê tôi không muôn gặp ông là người-xin ông tha thứ cho - tôi vừa.... ghét, vừa sợ, nhất là sợ.... tôi chỉ sợ Ông thân lại đón cô Mai.... vì tôi biệt cô Mai vẫn thương trêu ông lắm.
'Bây giờ tôi đã kê đâu đuôi Câu Chuyện cho ông nghe thì hẳn ông không thể từ chối không nhận món tiền hai chục này được nữa Lộc lau nước mắt, cười gượng:
- Vâng, tôi xin vui lòng mà nhận. Tôi sẽ giữ làm ky niệm, vì nó sẽ nhắc tôi luôn luôn nhớ đến.... những sự đau đớn lặng lẽ của loài người. Sau hết, tôi xin hỏi ông một điều nữa:
Bây giờ Mai ở đâu?
Bạch Hài đáp:
- Tôi chỉ biệt bây giờ.... bà ây ở Với em làm giáo học, nhưng không rõ ở đâu.
Lộc ngà đầu chào, cáo biệt rồi giơ tay bặt tay Bạch Hài Và Cam ơn đi Cam ơn lại Chàng có vẻ vội vàng, ra cổng gọi xe bào kéo mau tới nhà Học chánh.
Mãi lúc xe đỗ, Lộc mới sực nhớ hôm đó chủ nhật, các công sở đều nghỉ việc.
Và lúc bấy giờ đã gần bay giờ Chiều thì dẫu là ngày thường Cũng Chẳng nơi công sở nào còn mở cửa. Lúc quá hấp tấp, nóng nẩy, Chàng quên bẵng rằng có là ngày Chủ nhạt mình mới về chơi được Hà Nội.
Lộc xuống xe, đứng thừ người, buôn rầu nhìn qua hai cánh cổng thưa then khép chặt dưới những cành cây leo hoa tím. Rồi chàng lại bước lên xe bào kéo.
Anh xe cắm đầu chạy, Chẳng biết khách đi đâu, mà Lộc cũng chẳng biết mình đi đâu Chiều hôm ấy, LộC không ăn cơm. Lần mò đi tìm các chỗ quen biết đề tìm tin tức của Huy.
Mãi Chín giờ tôi mới có người bạn mách nhà và viết thư giới thiệu một người làm thư ky ở nhà HọC Chánh.
Hỏi được chỗ ở của Huy, LộC như Cất hẳn gánh nặng bên lòng. Chàng thấy đỡ khô, lương tâm đỡ làm bứt rứt, rồi sự sung sướng lại man mác bên lòng. Có lẽ vì chàng đã biết rằng người xưa không đến nỗi bị lầm than, đầy đọa như chàng vẫn tưởng. Hay Vì tưởng niệm nhắc tâm trí ôn tới quãng đời âu yêm, dịu dàng khi xưa, chàng lại hy Vọng đến một tương lai tốt đẹp?
Bây giờ LộC mới thấy đói, Vê khách Sạn Uống cộc sữa, ăn cái bánh. Rồi chàng lên buông ngủ gọi bôi lấy giấy, bút mực, viết thư.... Song cam động quá, chàng viết chẳng ra văn. Viết xong lại xé đến ba bôn lượt.
Khi đã xé hết mấy tờ giấy, LộC ngôi hút thuốc lá, nhìn khói, nghĩ vơ vẫn....
Đêm khuya trên lặng, chuông đồng hồ nhà thờ lớn nghe rõ mồn một. Lẩn mẩn, Lộc đêm đủ mười hai tiếng dè dè như ướt đầy nước mắt. Lộc vặn tắt đèn lên giường năm.

[MauuTimmToiiYeuu]

chương 13



Sáng hôm sau, khi về tới huyện, Lộc đi thẳng vào nhà trong, tuy ở Công đường các thầy thơ lại đã đương lúi húi làm việc, và dân đã đứng đợi đông đen nghịt ở ngoài hiên.
Nét mặt bơ phờ, chàng vào buồng nằm nghỉ, vì đêm hôm trước, chàng thức suốt sáng không chợp mắt.
Thấy Chàng kêu ốm, vợ buôn rầu theo vào buông, hỏi thăm. Lộc biết vợ có tính hay lo Sợ nên Cười gượng nói:
- Không, tôi không sao đâu, chỉ nhức đầu qua loa thôi, thê nào lát nữa cũng khỏi Vợ vẫn không được trên lòng nói đi mời thầy lang thì Chàng gạt:
- ấy, đề Vậy thì tôi khỏi, Chớ mợ mà đi rước thầy lang Về thì bệnh lên rầm rầm ngay bây giờ.
Câu nói đùa khiên người vợ cười khanh khách rời vui vẻ hỏi:
- Cậu đi Hà Nội sao không mua lấy Vài Cân lên để mẹ xơi.
- ấy, tôi quên đấy mợ ạ.
Hai người lặng trên, hai tâm hồn cùng đương rung động bởi những y nghĩ ngâm ngâm.
Lộc lấy làm lạ rằng vợ bỗng lại có cái tính ôn tôn đáng quy như mấy năm mới cưới Phải, ba năm đầu, ái tình chân thật lặng lẽ của người vợ trẻ đã đem đền trong gia đình chàng nền hạnh phúc êm đềm đầm ấm. Bà án luôn mồm khen ngợi và kề lể với con những đức tính tột của nàng dâu. Muôn đẹp lòng mẹ, chàng đã đổi hẳn, lạnh lùng buồn tẻ, chứ không vui cười nhanh nhẹn như xưa.
Trong khi ấy, Vợ Chàng Vẫn hết SứC Chiều Chuộng đề cố độc chiếm ái tình mà kẻ khác đã cướp mất, hay đương Cùng mình ngấm ngầm san sẻ. Đoạn tình sử của Lộc, nàng đã rõ từ ngày Chưa cùng chàng nên chồng vợ.
Những hôm nàng thấy Chông ít nói, ít cười, lúc nào cũng có dáng tư lự là những hôm nàng mất ăn, mất ngủ, nhưng lại là những hôm nàng trở nên một người đàn bà hoàn toàn âu yêm, vui vẻ đam đang.
Biết Lộc kính trêu mẹ, nàng đề hết tâm trí vào sự phụng dưỡng mẹ chông, nhẹ nhàng từ lời nói cho đến dáng điệu, nhẫn nại đến nỗi đôi khi bà án quá nóng nay mắng nhiếc oan, nàng cũng chỉ ngọt ngào xin lỗi.
Lộc thấy Vậy, Càng ngày Càng thêm vị nề vợ. Có khi chàng đương buôn bực về một việc gì, thoáng thấy Vợ, Chàng phải Cô làm ra mặt vui tươi để vợ khỏi khổ Sở, khỏi ngờ vực rằng mình tưởng tới Mai.
Nhưng mọi sự đều có giới hạn. Nhất là sự miễn cưỡng tự ép mình làm việc gì để tới một mục đích khó khăn. Sau ba năm, chịu biết bao nhẫn nhục, lại đau đớn vì cái chết của hai đứa con, vợ Lộc hình như đổi hẳn tính nết. Mềm mại dịu dàng, nàng trở nên cau có, gắt gỏng; vâng lời kính cẩn, nàng đổi ra hỗn xược, vô lễ....
Như thê trong gần một năm nay rồi, Lộc cũng hơi lấy làm khó chịu nhưng chàng chỉ khuyên can, an ủi chứ không hề mắng, trách giận dữ bao giờ.
Nay bỗng thấy Vợ lại trở lại có tính nết ngôn ngữ, cử chỉ ngày Xưa thì chàng hỏi sao không cam động?
- Cậu ạ, mẹ đi lễ đền Vân đấy.
Sau một tiếng thở dài, chàng trà lời vắn tắt:
- Thê à?
Ngẫm nghĩ một lát, nàng lại nói:
- Đền Vân có tiếng anh linh lắm, cậu ạ.
- Thê à?
- Tôi xin theo hầu mẹ, nhưng mẹ không cho đi.
- Đi làm quái gì?
Câu trà lời cộc cằn của chông khiến vợ lấy làm lạ. Nàng gợi đến chuyện bà án cũng chỉ vì khác hẳn mọi lần, lúc chàng mới về, nàng không thấy Chàng hỏi tới mẹ, người mẹ mà chàng kính trêu, người mẹ có đủ oai quyên bắt con phải cùng nàng kết hôn. Thê mà nay đi Chơi Vê Chàng không hề hỏi qua một câu, không biết rằng mẹ vắng nhà nữa. Chắc đã xay ra sự gì đây? Người đàn bà, nhất là người trêu bao giờ cũng là một nhà tâm ly học trông rõ lòng người, như là trông vào trang giấy Có Chữ:
- CậU ơi, CậU lo nghĩ điều gì thê?
Lộc nhìn vợ đáp:
- Không, có điều gì đâu?
Muôn tránh sự ngờ vực của vợ, Lộc đứng dậy mặc quần áo ra công đường.
Ngôi bàn giấy, LộC Chống tay nghĩ ngợi. Dân cầm đơn vào kêu, chàng vẫy tay trỏ Sang buông thầy lục Sự. Rồi Chàng lây giây Việt Cho HUY bức thư, bức thư bị Mai xé vụn...
Hôm ấy mãi quá mười hai giờ, cà nhà mới ăn cơm sáng, vì còn chờ bà An đi lễ về Nhưng Lộc ăn trước để còn đi nghỉ trưa. Đó là một sự ít khi xay ra:
Mọi lần dầu trễ đến đâu, Lộc cũng chờ mẹ về, mới ăn cơm.
Lộc cô y tránh mặt mẹ, hình như không muôn cùng mẹ nói tới câu chuyện đau đớn có thể làm giam lòng kính trêu Của chàng đôi với mẹ, và làm hư tổn lòng tự ái của mẹ đôi với mình.
Nằm trong buồng, vờ ngủ nghe tiếng cười, câu nói của mẹ, chàng tưởng tượng có giấu bao sự lừa dôi ở trong. Chàng kinh hoang lấy tay bịt lại. LúC buông tay ra, tiếng nói nhu mì êm ái của vợ như an ủi lòng chàng được đôi chút. Nàng nói với mẹ chông:
- Bẩm mẹ, nhà con chỉ cam xoàng đấy thôi, không can gì?
Bà An đáp:
- Cũng nên cẩn thận, quẻ thẻ tôi xin cho cậu ấy không được tốt. Cung gia trạch và cung tật bệnh không được trên.
Cơm nước xong mọi người đều đi nghỉ. Cái huyện nhỏ ở giữa làng bị vùi sâu trong bầu không khí trên lặng, lạnh lùng. Thỉnh thoang chiếc xe lượn qua cổng, tiếng cút kít, một dịp kéo dài rồi xa xa như biên vào quãng sương mù, càng làm tăng vẻ tịch mịch của nơi thôn dã.
Có ai rón rén vào phòng. Lộc vờ nhắm mắt ngủ say.
Một bàn tay mát, đặt trên trán chàng, rối tiếng giày lại Se sẽ rón rén từ trong phòng bước ra ngoài. Lộc chẳng cần trông thấy Cũng biệt đó là Vợ Vào thăm bệnh mình.
Lộc lấy làm khó nghĩ.... Một người vợ vừa hiền hậu, vừa khôn khéo, chàng không thê không trọng được. Đã bao lần bà An khuyên chàng lấy Vợ lẽ, nhưng chàng chỉ có một lời từ chối:
bẩm thời này, lây Vợ lẽ, người ta cười cho Lộc nói thê, nhưng chính Lộc không nghĩ thê Lộc chỉ thương hại, vì nể người vợ đã thành thực trêu mến chàng. ái tình ấy, Chàng không thề đáp lại bằng một ái tình nồng nàn buổi đầu xuân. Nay ái tình Của chàng chỉ có thể đầm ấm mà thôi, chàng nỡ nào còn đem san sẻ với một người vợ lẽ.
Nhiều khi khuyên bào con không được bà án nói sẵng:
- Hay tôi gọi Con Mai về cho anh nhé?
Lộc chỉ đỏ bừng mặt mà không đáp, khiến bà An tưởng còn lưu luyên Mai lắm.
Thực ra Lộc cho Mai là một người bỏ đi, nhất là từ hôm gặp nàng ở cổng nhà họa sĩ Bạch Hài. Song chàng cũng tự an ủi rằng cuộc đời đày đọa chính nàng đã chuộc lấy, nào chàng có chút trách nhiệm gì....
- Trời ơi ?
Tiếng kêu rú lên của Lộc khiên vợ Ở phòng ngoài chạy Vội Vào. Nhưng thây Chàng Vân nằm trên, càng cho là chồng nói mê, nên lại bước ra ngay.
LộC kêu lên như thê, là vì lúc đó trí chàng ôn lại quãng đã qua; Mai rời bỏ nhà chàng trôn đi. Lương tâm chàng cắn rứt. Chàng hôi hận lấy làm thẹn, lấy làm buồn vì những cử chỉ tàn ác của mẹ.... Một người bụng mang dạ chửa Mấy lời Của họa sĩ Bạch Hài còn văng vẳng bên tai chàng.... Lộc mỉm cười nghĩ thầm:
'Cũng còn may Cho ta, cho mẹ ta mà Mai chống lại được sự cám dỗ, mà Mai chịu nổi sức đè nén của sự nghèo hèn, đói rét.... Nêu không thì cái trách nhiệm nặng nề... nay ai mang cho ?
Nhưng biết rằng Mai vẫn giữ được tiết sạch giá trong giữa lúc lầm than, đói khát cũng chẳng hay gì Cho LộC. Lòng chàng chỉ thêm phiền mà mình không thể trêu đường hoàng được nữa thì phỏng có ích gì?
'Thà rằng nó bậy bạ, khôn nạn, đê hèn? ~ Tính ích ky tự nhiên của loài người đã dấn vào tâm trí chàng giữa lúc phân vân những y nghĩ vô ly ây.
Phái? Thà rằng có một quãng chông gai ngáng hẳn con đường ân ái của hai người? Chứ quay Vê đường cũ thì khó khăn lắm, thì không thể được nữa. Vì vợ chàng kia, một người đàn bà đã phó thác tính mệnh và linh hồn trong tay Chàng.
~lthà rằng nó bậy bạ, khôn nạn, đê hèn Vợ chàng không có chỗ nào khiến chàng có thề ghét được. Tuy một đôi khi nàng cãi lại mẹ chàng, song cũng nên nhận xét rằng có một gia đình nào con dâu không bao giờ vô phép với mẹ chồng? Chàng thở dài lẩm bẩm~với lại cũng tại mẹ ta nữa kia.
Từ khi cưới đến nay, lần này là lần thứ nhất, LộC nghĩ tới lỗi của mẹ đối với vợ Chàng tưởng tượng mẹ chàng ra một người đàn bà cay nghiệt, cứng cỏi trong khuôn phép lễ nghi, không bao giờ cam động khi đứng trước những sự đáng thương tâm nhưng ở ngoài vòng luân ly Cô.
~lcái đó Chỉ Vì giáo dục, Vì tập quán, Chứ nào phái lỗi của mẹ ta? ~ Không gì đáng cam động, đáng đau lòng cho ta bằng khi ta tìm hết các lẽ đề tự làm thầy Cãi Cho người mà ta phái kính mến. Một đằng thì lương tâm nó dõng dạc buộc tội, nào nó có xét đến tình mẫu tử? Một đằng thì lời nói văn hoa bóng bẩy Cô tìm những sự kiện có thể làm nhẹ bớt tội lỗi của mẹ. Lộc thở dài:
'Phái, bao nhiêu sự lầm lỡ của mẹ ta nguyên do chỉ ở chỗ quá suy tôn cổ tục, quá thiên trọng tập quán. Mẹ ta đuổi Mai cũng chỉ vì thê, chứ khi nào mẹ ta tàn ác được đến thêm Một hôi trống hầu? Lộc như ở cõi mộng quay Về nơi hiện tại. Trở dậy rửa mặt, mặc áo, chàng ra công đường. Chàng muôn làm việc thực nhiều, để bắt tâm trí phái luôn luôn nghĩ tới việc công, mà rời bỏ việc tư ra.
Tan hầu đã lâu, nha lại đã ra về cà. Lộc vẫn còn lúi húi ngôi ở bàn giấy. Chàng tân mẩn giở cái hồ sơ ra xem lại một lượt, tuy Việc Chăng đó Chi quan hệ.
- Ông Huyện?
Nghe tiếng gọi, chàng giật mình quay lại.
Bà An đứng ngay bên cạnh.
- Bẩm mẹ.... bào con điều gì?
Bà An thở dài, nói:
- Tôi buôn lắm, cậu ạ. Hôm nay tôi đi lễ Xin cho cậu phái quẻ thẻ xấu quá.
Lộc đáp:
- Bẩm mẹ, đã chắc đâu là đúng.
- Đền Vân thiêng lắm kia cậu ạ. Thẻ xin ở đấy bao giờ cũng nghiêm. Chứ quẻ thẻ này thì mẹ lo cho đường tử tức của con lắm.
Lộc đương giận mẹ, thê mà nghe giọng mẹ run run cũng phái đem lòng thương Chàng toan tìm lời an ủi, thì bà An lại nói thêm:
- Mẹ đi xem bói, thầy bói Cũng bào Vì Có kẻ thù oán, nên Cậu khó lòng mà có được Lộc mỉm cười:
- Con chà có ai thù oán hết?
Bà An đăm đăm nhìn con khẽ nói:
-Thê mẹ con con Mai?
Lộc đứng lặng hồi lâu, không đáp, như bị nghẹn lời. Chàng đã cô tránh không đáp, như chuyện Mai với mẹ, ai ngờ lại chính mẹ gợi ra khiên chàng ngây ngất cà người. Lạnh lùng chàng đáp :
- Đôi với người ta con chà làm gì nên tội mà người ta thù oán con.
Mẹ nhìn con có vẽ nghĩ ngợi, lo sợ. Con nhìn mẹ ra chiều ân hận vì lời nói trách móc của mình. Bỗng Lộc ngôi phịch xuống ghế, bưng mặt khóc. Bà án cũng kéo ghê ngồi bên cạnh con, rồi hỏi.
- Con có chuyện gì, cứ nói cho mẹ biết can chi mà phiền muộn, sinh ốm người.
Lộc lau nước mắt, rồi như ông quan tòa, cất giọng nghiêm nghị hỏi mẹ:
- Thưa mẹ, nêu con người ta chết thì mẹ có hôi hận gì không?
Bà án nhìn con, cặp mắt răn reo sáng quắt. Bà thừa biết con đã rõ hết đầu đuôi câu chuyện ngày Xưa. Bà An lại cũng biết rằng mẹ con Mai còn sống. Bà bào Lộc:
- Chắc con oán mẹ lắm?
Không trà lời, Lộc lạnh lùng nói:
- Ở vào địa vị Mai khi bị mẹ đuổi ra khỏi nhà con, mà không có nghị lực, không thực có ái tình đôi với người trêu thì Chắc đã bị Sa xuống nơi vực sâu hoang thẳm rồi....
- Thì cậu biết đâu rằng nó giữ được một lòng một dạvới cậu?
- Bẩm con biết. Con biết nhiều hơn nữa. Con biết rằng nhiều người giàu sang gấp mấy lân Con muôn lấy người ta làm vợ, mà người ta chỉ có một lời từ chối và cam chịu ở canh nghèo nàn đói rét. Trong khi ấy thì Con vui thú Canh gia đình đầm ấm với vợ mới.... mẹ cưới cho.
Lộc cam động quá phái ngừng lời. Bà án lãnh đạm nhìn con không nói.
- Con còn biết nhiều điều nữa. Chẳng hạn con biết rằng bây giờ người ta ở cùng với em, cùng con người ta, tiết vẫn sạch, giá vẫn trong và không hề oán trách mẹ con ta đã làm cho người ta...
Bà An không chờ con nói hết câu, vội hỏi:
- Bây giờ nó ở đâu? Nó sinh được một thằng con trai, phái không?
- Vâng, chính thê.
- Nhưng bây giờ nó ở đâu ?
- Mẹ hỏi làm gì , con vừa viết thư xin lỗi người ta, nhưng vị tất người không thèm phúc đáp.
- Nhưng khổ lắm. Tao hỏi mày bây giờ nó ở đâu?
- Bẩm mẹ, người ta ở Phú Thọ với cậu Huy, Với ông Huy làm giáo học ở đấy.
- Được? Rồi tao lên Phú Thọ.
Lộc vội gạt:
- Chết? Sao mẹ lại lên đấy? Mẹ lên làm gì?
- Lên bắt con mày Vê.
Lộc cười nhạt:
- Ai người để cho mẹ bắt về ?
- Con mày Sao tao lại không bắt được?
- Nhưng con lấy người ta đã khai giá thú đâu, khi người ta sinh nở, con có nhận con con đâu?
- Được, tao sẽ có cách.
Dứt lời, bà An lững thững xuống nhà.
cháu ái ái chơi ô tô ở chung quanh nhà. Trí tưởng tượng của trẻ con rất dễ dàng mà rất có tài khiến một vật hay một việc trở nên sự thực như y muốn. Ai chỉ một mình lượn vòng tròn trong miếng đất, mà mắt nó trông thấy biết bao thứ vô thanh. Mồm nó kêu luôn:
~Bí bo? Bí bõ là một cái kèn ô tô rất tột, hai tay nó khũtth ra làm như hệt người tài xế lái ô tô, chân nó giậm xuống đất bành bạch đề bắt chước tiếng bánh xe lăn trên đường đá. Thỉnh thoang nó dừng lại quay ra hỏi một cái thân cây bên hàng giậu:
- Có lên xe không?
Nó lại trà lời ngay một câu hỏi tưởng tượng:
- Đây đi Phủ Đoan Sáu hào.... Không được? Giá nhất định hào, khôn bớt một xu, không đi thì thôi.
Rồi nó cắm đầu chạy.
- Bác tài ơi, cho tôi lên với.
Ai đứng lại quay cô nhìn Sang hai bên, hỏi:
- Ai gọi xe đấy?
có tiếng trà lời ở cổng:
- Tôi! - Mấy người.
Sau một dịp cười, bà án - vì người ấy chính là bà án, - đáp:
- Có hai người thôi.
- Vào mà đi ?
- Nhưng cửa đóng khóa vào sao được?
- Vậy đứng ngoài đợi một tí để em gọi ông Hạnh cho nhé.
ái lại mồm kêu bí bo, chân giặm bành bạch lượn về lối sau. Một lát nó cùng ông Hạnh đi ra. Ông lão bộc nhác trông thấy bà khách có một người đàn ông vận áo lương theo hầu, thì đoán chắc là quy khách, liên cung kính chắp tay chào:
- Lạy bà ạ? Thưa bà hỏi gì à?
- Không dám. Ông giáo có nhà không, ông?
- Thưa bà, cậu giáo tôi đã đi dạy học, cũng Săp Vê đây. Vì tàu đã ngược thì cũng đến quá mười giờ rưỡi rồi.
- Lúc bấy giờ chiếc ô tô hàng chạy qua cổng.
ông Hạnh liền trỏ vào bà án:
- Đấy, xe Tuyên đấy? Gắn mười một giờ.
Rồi ông ta vừa mở khóa vừa nói:
- Thưa bà, vì cà nhà đi vắng tôi lại bận dọn cơm ở dưới bếp, nên phái đóng khóa cổng, sợ em Ai ra đường.
Bà An có vẻ thất vọng, ngơ ngác hỏi người lão bộc:
- Vậy cô... Vậy bà chị... Ông giáo cũng đi vắng à?
- Thưa bà, cô Mai?
Bà án chưa kịp trà lời, ông Hạnh đã tỏ y buôn rầu và nói luôn:
- Thưa bà, kể thì là bà Tham cơ đấy, nhưng cô tôi không cho gọi là bà Tham, bắt cứ phái đọc tên tục ra như thê.
Bà An làm bộ không hiệu:
- Thế à? Vậy cô.... Vậy bà ấy đi Vắng ư?
- Nhưng mời bà cứ vào chơi. Chừng bà nuốn mua sắm hẳn hoi, cô tôi cũng sắp về.
ông Hạnh đưa khách vào và anh người nhà vào sàn rồi lại toan khóa cổng, thì bà An vội gạt đi:
- Thôi được, ông đề tôi coi cháu cho, chà cần phải đóng cổng.
- Thưa bà chà dám.... Nhưng mời bà vào chơi trong nhà. Thưa bà, bà hỏi cậu giáo tôi có việc gì thê? Hay bà đến mua sơn?
Bà án đương ngẫm nghĩ tìm câu trà lời, thì ái lượn ở phía sau ra, vẫn cái mồm ~bí bo ? Bí bo ? ~. Thấy bà An đứng cười, nó vội kêu:
- Kìa? Xe ô tô bóp còi mà không tránh?
Bà án cúi xuống toan bế ái lên, nhưng ái giật mạnh tay ra:
- Ô kìa? Sao lại ôm ô tô?
Bà An cười:
- Ô tô ngoan nào, tôi hôn cái nào?
Ai vỗ tay cười hét lên:
- Ô tô lại ô tô ngoan? Mà ai lại hôn ô tô bao giờ?
Dứt lời, nó lại chạy lượn về sàn sau. Bà An quay ra vờ hỏi người lão bộc:
- Con ông giáo đấy à?
- Thưa không. Cháu Ai là con....
ông ta như nghẹn lời không nói được dứt câu. Bà án tiếp luôn:
- Con bà Tham, phải không?
- Vâng, con bà Tham.
- Nó ngoan lắm nhỉ. Cháu lên mấy thê ông?
- Thưa bà, cháu lên sáu.
Bà An đứng ngẩn người ra, nghĩ ngợi. Bà hôi tưởng lại năm năm trước, hôm bà đến nhà con.... Bà chỉ còn nhớ mang máng diện mạo, cử chỉ, ngôn ngữ của Mai mà thôi. Nhưng mà biệt ra Mai đẹp, đẹp dịu dàng phúc hậu. Bà lẩm bẩm nói một mình:
- Giông quá, khuôn mặt giông như đúc ?
ông lão Hạnh hỏi:
- Thưa bà, bà biệt cô tôi?
Bà án giật mình, quay lại trà lời mấy câu ấp úng. Song cũng như lần trước, tiếng còi ô tô của Ai đến giúp bà ra khỏi sự khó khăn. Ông lão Hạnh thấy Ai có dáng mệt, vừa chạy Vừa thở thì giữ lại:
- Thôi, không được chạy nữa. Nghỉ còn ăn cơm chứ.
- Ông Hạnh đề ái chạy nốt cho đến Tuyên Quang đã chứ.
Bà án cười, cũng cúi xuống giữ ái lại:
- Thôi đến Tuyên Quang rồi, cho ô tô nghỉ thôi, chẳng có mệt.
ái phụng phịu không bằng lòng. Ông Hạnh ghé tai nói thầm:
- ái đưa bà vào chơi trong nhà đi.... :Dng ngoan, không có chốc cậu về, tôi mách cho đấy.
Nghe nói mách cậu, ái sợ hãi nhớn nhác nhìn ra cổng. Rồi hình như nhớ tới giờ cậu sắp về nó ngoan ngoãn dắt bà khách lên thềm vào nhà. Bà án đăm đăm nhìn Ai nghĩi cú§m:
trời ơi? cặp mắt nhanh nhẹn với cái trán cao rộng, sao mà giông cậu nó thê ? Lại cái mồm nữa ? ~.
Lúc bấy giờ bà án tìm ra nhiều cái giống lắm. Nói cho đúng ái cũng giống Lộc thật. Song cái y tưởng dự định trong tâm trí ngay từ lúc ở huyện Thạch Hà bước ra đi khiến bà trông Ai càng hệt con bà. Thốt nhiên bà hỏi:
- Mợ cháu đi chơi đâu?
Ai cười như chế nhạo bà khách:
- Không có mợ.... Chỉ có cậu thôi.... với lại có mẹ thôi.
- Ừ, thế mẹ ái đâu?
- Mẹ Ai đi chợ.
Bà án trông thằng bé con xinh xắn đáng trêu quá, ôm ghì vào lòng hôn lấy, hôn đê. Ai đẩy ra không được, kêu to:
- Ông Hạnh ơi ?
- Cái gì thế? cái gì mà hét ầm lên thế? Nghe tiếng cậu hỏi, vì Huy Vừa Về. ái lấy tay chùi má, vừa mếu vừa nói:
- Cậu ơi, cậu? cái bà này bà ấy làm đau ái đấy.
Bà án thấy HuY, đứng dậy gật đầu chào, HuY chắp tay đáp lễ, rồi hỏi:
- Thưa cụ, cụ tha thứ cho, chúng tôi không được hân hạnh nhớ cụ. Xin cụ chỉ giáo cho chúng tôi được biệt.
Bà An trù trừ rồi hỏi lại:
- Ông có nhận được bức thư của cậu.... huyện Lộc nó không?
- Thưa cụ, có.
- Vậy.... tôi là mẹ.... Cậu huyện Lộc....
- Thưa cụ, chúng tôi vô tình không biết, xin cụ đại xá cho. Thì ra, thưa cụ, cụ là cụ án, thân mẫu anh.... thân mẫu quan huyện tôi đó.... Rước cụ ngôi chơi.
Rồi Huy quan lại bào Ai:
- Em xuống bào ông Hạnh đun cho cậu ấm nước nhé.
ái vâng lời, ngoan ngoãn xuống nhà. Bà án ngôi ngẫm nghĩ, muốn hỏi chuyện Mai, nhưng chẳng biệt xưng hô thê nào. Gọi là bà Tham hay bà Huyện thì ngượng mồm, và sợ Huy cười, mà gọi là cô thì cũng bất tiện. Chẳng có chuyện gì nói, Huy Vịn ghế im lặng đứng nhìn. Bỗng bà Ai tìm được một cách xưng hô mà bà cho là rất ổn liền cất tiếng hỏi:
- Thưa ông, lệnh tỉ đi chơi vắng?
- Thưa cụ, chị cháu cũng sắp về. Chị cháu sang bên làng cao Du mua mấy lường sơn.
- Buôn sơn kia đấy à?
HuY mỉm cười:
- Thưa cụ, làm giáo học lương bổng ít ỏi lắm, chị cháu phái buôn bán cho được dư dật đồng tiền. Và như thê cũng có việc đỡ buồn.
- Cũng phái. Tôi nghe buôn sơn lãi lắm thì phải.
- Thưa cụ, thỉnh thoang mới được một năm lãi, còn thì làng nhàng thôi. Huy lại nói luôn:
- Thưa cụ, cha? mấy khi cu. quá bô. lên chơi, xin mời cu. xơi với chi. em cháu một bửa cơm xoàng.
- Cám ơn ông, nhưng tôi đã ăn cơm trên xe lửa rồi.
- Thưa cụ, nhưng chắc ăn cơm sớm thì bây giờ đói rồi.
- Qủathực tôi no lắm.
Bà An làm ra thân mật nói tiếp:
- Chỗ ông với anh Lộc thì ông cho ăn can chi mà phái từ chối.... Nếu đói thì tôi ăn ngay chứ.
HuY nghe bà án gợi đến chuyện cũ, tình xưa biết chắc rằng bà lên Phú Thọ có mục đích ích lợi. Nghĩ tới chị, nghĩ tới quãng đời đầy đọa, khổ sở, Huy căm tức, muôn nói mấy câu cho hà dạ, Song đôi với một bà khách đến chơi nhà, chàng cho rằng xử như thế rất bất lịch sự. Và dẫu sao chị em chàng cũng vẫn là người chịu ơn Lộc, điều ấy không bao giờ chàng quên.
Hai người ngồi đôi diện nhau, đăm đăm nghĩ ngợi như đương tìm một câu chuyện thù ứng thì Ai rón rén đứng sau lưng cậu kéo áo nói:
- Cậu ơi cháu đói rồi.
câu nói đánh vần mà ái cho là một câu nói lóng, khiến khách và chủ phái bật cười Bà An hỏi huy.
- Cháu đã đi Học.
- Thưa cụ, vâng, cháu đã học hết vần quốc ngữ.
- Cháu ngoan lắm.... Ai đến đây tôi nào.
Nhưng Ái nhớ tới cư? chi? của bà khách ban nảy, nên không dám lại gần, lo lắng đứng nấp ơ? sau lưng cậu.
- Kìa bà gọi Ái ! Bà An nghe Huy kêu mình là ~bà~ thì hiệu theo nghĩa bà với cháu. Bà sung sướng quá, hây hây đỏ hai má răn, híp cặp mắt nheo cười ứa lệ. Huy thây cháu Vân ngần ngừ không dám đến, liền dắt tay đưa lại bên bà An:
Ai sợ cậu phái đứng im, nhưng trong lòng áy náy không trên. Bà An xoa đầu hỏi:
- Ai có trêu mẹ không?
- Có - Ai có trêu cậu không?
Ai ngước mắt nhìn Huy, mỉm cười đáp :
- Có - Thế Ai có trêu tôi không?
Ai không trà lời. Bà An lại hỏi:
- Ai không trêu tôi à?
Ái lắc đầu , Huy ngượng, nhưng lấy làm sung sướng rằng cháu đã tra? thù cho chị. Chàng vờ mắng:
- Hổn nhé!.
Ái phụng [hịu, nước mắt chạy quanh. Bỗng nó giật tay bà Án, chạy vội ra và lô. ve? vui mừng:
- A! Me. đã về.
Nghe tiếng thằng bé, bà Án bối rối lo sợ, nghĩ tới khoa ngôn luận, tài ngoại giao sắp phải cùng Mai thi thố.
Nhìn Mai, tay dắt con, ở ngoài ung dung đi vào, bà luống cuống trong vài giây, ngập ngừng chưa biệt bắt đầu câu chuyện ra sao. Bỗng nhờ có thói quen về sự thù tiếp, bà cất tiếng hỏi một cách rất tự nhiên:
- Kìa, chào mợ? Mợ đi chơi về?
Mai chắp tay đáp lễ, rồi ngây người đứng im. Bà án cười, vui vẻ hỏi:
- Mợ quên tôi rồi! Mai cũng cười, cười chua chát trà lời:
- Bẩm cụ, bao giờ con quên được cụ.... con chỉ hơi lấy làm lạ một ty thôi.
Bà án hiếu rằng bên địch đã khai thế công mà mình thì chưa sẵn sàng đề tiếp ứng, liền dùng kê hoãn binh:
- Nhưng đi ăn cơm đã chứ? có phải không ái? Vì ái ớ....o....i sắc rối kia mà.
Ai quà thực đói lắm, nghe bà khách nói trúng y nghĩ của mình thì mỉm cười ngước nhìn, tỏ y cám ơn, còn Mai thì nàng đưa mắt hỏi y kiên em xem có nên mời khách ăn cơm không. Bà An như hiệu cách bàn định lặng lẽ của hai người, giục luôn:
- Mợ với cậu giáo xơi cơm cho cháu ăn xong bữa đi? Tôi ăn cơm trên xe hỏa roi.
Mai nói:
- Chà mấy khi cụ lên chơi, thề nào cũng xin cụ chiếu cố xơi với chị em cháu một bữa cơm xoàng.
- Tôi cam ơn mợ. Nhưng quà thực tôi no lắm, tôi không làm khách đâu.
Huy bào chị:
- Ay em đã hết sức mời cụ nhưng cụ một mực từ chối.
Mai mỉm cười:
- Hay cụ chê nhà chúng cháu nghèo, cụ khinh chúng cháu là con nhà hà tiện.
Lần thứ hai, Mai khiêu chiến, lần thứ hai, bà án tạm lui:
- Thôi, chỗ quen biết chẳng nên khách sáo. Đi ăn cơm rối ra đây nói câu chuyện.
Mai kính cẩn chắp tay chào:
- Vâng, mời cụ ngồi chơi, chúng cháu xin vô phép cơm cụ.
Mai, Huy cúi đầu chào một lần nữa rồi dắt ái vào trong nhà. ái hỏi Mai:
- Mẹ Ơi? Sao bà ấy gọi mẹ bằng mợ?
câu hỏi bất thình lình của thằng bé khiến Mai buôn rầu. Còn bà án thoáng nghe thấy cũng lây làm ngượng ngùng.
Ngôi một mình trong phòng khách, tìm sẵn hết các y tưởng đề chốc nữa có thề đôi phó với Mai, bà nghĩ thầm:
'Ta lên đây, mục đích là đề bắt thằng cháu về.... Trời ơi? Thằng bé mới kháu khỉnh làm sao ?... Nhưng muôn bắt cháu về thì chỉ có hai cách... Phái cần phái khôn khéo lắm mới được? ~ - Mời cụ xơi nước ạ?
Bà án quay lại. Ông lão Hạnh ở sau lưng chắp tay đứng hầu. Bà chắc là Mai đã dặn ông ta nói như thê, vì lúc bà mới tới, ông lão chỉ kêu bà là bà thôi. Nhưng Mai cẩn thận dặn người lão bộc như thê là điềm hay, hay điểm dở. Mai muôn mua chuộc lòng bà hay đó chỉ là một câu riêu cợt? Bà tự hỏi, trong lòng phân vân, nửa mừng nữa lo....
Bỗng một nụ cười nở trên cặp môi khô khan của bà, bà vừa nhác trông thấy ở trên tường ngay Sát chỗ bà ngôi, treo xòe hình quạt, những anh của Ai từ năm Ai lên một cho tới năm Ai lên sáu tuổi. Mỗi cái chụp một kiêu, hoặc ngôi, hoặc đứng, hoặc đi, cái nào cũng rõ ràng phân hắc bạch và tô điểm đẹp thêm ra bởi một ông thợ Ở nơi tỉnh lỵ nhỏ.... Tình trêu lại ngùn ngụt trong lòng bà An:
- Cụ xem anh cháu có giông không?
Bà An quay lại, Mai đã đứng sau lưng.
- Mơ. ăn :Dng thế ! Thật thà đấy chứ? Hay là nhà có khách lại ăn vội ăn vàng\?
Bà Án tro? ghế bảo Mai:
- Mợ ngồi tôi nói câu chuyện.
Mai vẫn đứng:
- Được ạ, cụ mặc con.
- Ngôi xuống chứ đứng thế mỏi, vì câu chuyện tôi sắp nói tới đây hơi dài.
Mai kéo ghê ngồi:
- Bẩm cụ, chuyện gì thê? cụ làm cho con lo quá?
Bà án quay lại, thấy tên người nhà mình đứng hầu liền vẫy tay khẽ bào:
- Cho mày Xuống nhà.
Tên kia vâng lời đi ngay. Mai trên lặng ngôi chờ. Còn bà án thì ngẫm nghĩ tìm câu để mở chuyện. Bỗng bà ngửng phắt đầu lên, trên nét mặt tỏ rõ sự quà quyêt.
Bà thong thà hỏi Mai:
- Mợ có biệt tôi đến đây làm gì không?
Mai chưa kịp trà lời thì bà An lại nói luôn:
- Hom nay tôi thân hành lên đây là Vì bôn phận cũng có, nhưng điều thứ nhất là vì là vì thôi có mình mợ với tôi đây, can gì phái úp phái mở.... Tôi lên đây là Vì Sự hôi hạn bắt Buộc phái Xin lỗi mợ.
Mai vội vàng đáp:
- ấy chết? cụ dạy quá lời, con đâu dám.
- Không, mợ cứ đề tôi nói dứt câu đã. Phái kề ra tôi già nua tuổi tác thế này mà hạ mình, xin lỗi mợ thì cũng hơi quá thật. Song thiết tưởng, bất cứ bề trên đối
Với bề dưới, hay bề dưới đối Với bề trên, ai ai cũng nhận biết lỗi mình. Tôi, thì tôi biết lỗi ngay, tôi hôi hạn ngay hôm sau.... khi cô.... khi mợ.... bỏ nhà ra đi.
- Được, cụ lớn cứ gọi con là cô cũng được.
Bà án bắt đầu kề một chuyện đã xếp sẵn từ trước.... Bà nói bà không ngờ đâu lại xay ra như thê khiên dòng dã sáu năm, ngày đêm đã bị lương tâm cắn rứt. Ngay tôi hôm mai từ biệt con bà một cách kín đáo, lặng lẽ, bà hôi hận quá vì thất Lộc đau đớn, khổ Sở, nên bà đã đi tìm Mai khắp các nơi không thấy. Bà tưởng thê nào Mai cũng trở về, ngờ đâu Mại lại quyêt liệt như thê.
Rồi bà khen ngợi Mai, lấy làm khâm phục lòng hy Sinh của Mai, lòng nhẫn nại của Mai, lòng trinh triệt cao thượng của Mai:
bao lâu sông trong canh lầm than mà vẫn giữ được trong như ngọc, trắng như ngà. Bà ví Mai với cây Sen mọc trong bùn mà không nhiễm mùi bùn.
Mai trên lặng ngôi nghe không hề ngắt câu, không hề đáp một lời. Bà An ngừng lại để dò y Mai, nhưng sắc mặt Mai vẫn không thay đôi. Bà nói tiệp:
- Nay tôi muốn chuộc lại những điều lẫm lỗi của tôi, mà ở đời chỉ có mình mợ mới có thể giúp tôi được việc ấy.
Mai thành thực, kính cẩn trà lời:
- Bẩm cụ, cụ dạy thê chứ con đâu dám.
- Không, tôi nói thức đấy. Mợ không nên đề tôi hối hận suốt đời, vì một điều lẫm lỗi trong giây phút....
Mai làm bộ nhưng không hiểu:
- Nhưng, thưa cụ, có điều gì cụ cứ cho biết, nếu có thề giúp được thì thực con không dám từ chối.
Bà án do dự một chút rồi quà quyết bào Mai:
- Mợ ạ, một ngày cũng là nghĩa. Huống hồ đã ăn ở với nhau có con, có cái.
Mợ cũng chẳng nên giận cậu ấy, chăng nên oán tôi nữa.
Mai ngơ ngác hỏi:
- Ô hay? Sao cụ biết con oán giận? Mà con có quyền được oán giận ai đâu?
- Vậy có bao giờ mợ nghĩ tới sự tái hợp không?
Mai hai má đỏ bừng, đầu nóng như sốt, ngôi im không đáp. Bà án lại hỏi:
- Mợ nên nghĩ đến cậu ấy, trong sáu năm nay không một chút nào là không nhớ, không thương mợ.
Mai giận đến cực điềm rồi, không nhịn được nữa:
Tôi xin cụ đừng gọi tôi là mợ. Tôi không phải, to6i không còn là con dâu cụ, mà cũng hông bao giờ cụ thèm nhận tôi là con dâu cụ, cụ nhớ điều ấy cho. Vậy cụ cứ dùng chữ cô cũng đủ lắm rồi.
Bà Án ngượng ngịu lúng túng, không tìm được ca6u gì để đối phó, đành nhắc lại câu đã nói:
- Mợ chớ nên thế , một ngày củng nghĩa.
Mai mắt đỏ ngầu hỏi lại:
- Chớ sao ho6m cụ đuổi tôi, cụ không nhớ đến câu ấy?
Bà Án mỉm cười:
- Có cô không nhớ đấy chư? Còn tôi trước sau tôi vẫn muốn cô với Lộc lấy nhau. Chẳng se vào thì chớ , ai nỡ chia rẽ duyên người bao giờ , không bằng lòng là tự cô đấy thôi.
Mai cười mo6.t cách rất chua chát:
- Phải ! Bà lớn khuyên tôi lấy lẽ cậu Lộc, lấy lẽ con bà.
- LẤy lẽ củng ba bảy đườnglấy lẽ. Lấy lẽ làm nàng hầu hầu củng có, lấy lẽ làm chị , làm em với vợ củng có.
Mai không nói, hai mắt căm tức nhìn thẳng ra sân. Bà Án tiếp luôn:
- Vậy nếu bây giờ tôi rước cô về làm chị làm em với mợ huyện, nói thì cô nghĩ sao?
- Thưa cụ, sáu năm về trước hình như tôi đã trình cụ biết rằng nhà to6i không có mà lấy lẽ. Đối với kẻ khác (Mai đăm đăm nhìn bà Án) đối với kẻ kia rồi lên làm cô huyện rồi cô Phú, cô Thượng , nay mai là một vinh dự. Nhưng tôi, tôi cho làm cô thượng không bằng, không sung sướng bằng làm chị xã, chị bếp chị bồi , mà được vợ một chồng yêu mến nhau, khi vui có nhau... khi buồn có nhau, khi hoạn nạn có nhau... Cô Huyện , Cụ lớn không nên đem cái mồi cô HUyện ra nhử tôi cô Huyện.
Bà Án thong thả ung dung trả lời:
- Sao lại cô Huyện, bà Huyện chứ?
Mai cười mũi:
- Phải bà Huyện hai.
- Chứ sao. Các đấng đế vương ngày xưa có đông cung và Tây cung Hoàng hậu, thì sao? Nói hơn nữa, Dương quí Phi có là Hoàng HẬu đâu?, có là bà vua chính thức đâu?
- Vâng tôi biết, các bà vỡ lẽ bao giờ củng chỉ có hai đường: một là họ bị áp chế, hai là lấn áp cả quyền vợ cả, lúc đó thì họ trở nên hạng đắc Kỷ , Bao Tự.
Mai cười nói tiếp:
- Đó, cụ coi, cụ nhớ sử, dễ tôi không nhớ sử. Song có điều này tôi Xin thưa ngay hâu cụ? cụ đừng Vào con đường ấy đê dụ tôi, con đường vinh hoa, phú quy....
Bà An nghiêm sắc mặt dõng dạc nói:
- Thế thì cô lầm. Tôi chỉ đi vào đường bổn phận. Tôi có lỗi, tôi cam chịu lỗi, nhưng tôi phải ăn năn sửa lỗi. Bởi vậy, tôi không muốn vì tôi mà cô mang tiếng....
mang tiếng là một người không chồng... không chồng... mà... mà có con...
Mai cũng dõng dạc đáp lại:
- Xin cam ơn cụ. Nhưng nếu chỉ vì tôi mà cụ muốn sửa lỗi thì tôi sẵn lòng - xin cụ miễn thấp - tôi sẵn lòng tha thứ cho cụ, tha thứ cho cụ đày đọa tôi, đã....
trong bao lâu....
Mai chỉ cô làm ra cam đam được như thê. Trí Mai ôn lại cuộc đời quá khứ, thì thốt nhiên, lòng Mai tủi cực thổn thức. Mai cam thấy nghị lục tiêu tán không còn để tranh luận được nữa. Như một cái xác không hồn, Mai gục đầu xuống ta vịn ghê nức nở khóc, khóc không ra tiếng.
- Ô hay? Bà lão này, Sao bà lại chòng mẹ cho mẹ khóc?
Mai ngửng đầu lên thấy em dắt con đứng bên cạnh. Gượng cười, nàng ẵm ái vào lòng hôn hít. Bà An buôn rầu bào Huy:
- Ông giáo, ông nghĩ tôi nói có phải không? ông ngôi xuống đây, tôi thưa câu chuyện. Ai chà có lúc lầm lẫn, huống chi tôi tuổi tác thì lại càng hay lâm lẫn lắm.
Bây giờ tôi nghĩ lại, tôi biệt tôi lầm, tôi hôi hận, tôi thân hành lên tận đây đê đón mợ và cháu về, ông là người học rộng, biệt nhiều, nên khuyên mợ cháu một câu.
Huy lạnh lùng đáp :
- Thưa cụ, việc đó là việc riêng của chị cháu. Tùy y chị cháu cư Xử. Cháu không có quyên lạm bàn tới, tuy đôi Với chị cũng như đôi Với quan huyện Lộc, cháu vẫn là người chịu ơn.
Mai như nói một mình:
- Mẹ con tôi tưởng được trên thân ở nơi hẻo lánh này, ai ngờ cụ chưa tha, cụ còn theo đuổi cho bằng được để cụ hành hạ.
Bà án thở dai, cất giọng phàn nàn, cố là ra thành thực:
- Khổ cho tôi chưa? Người ta không hiểu tôi. Ở nhà thì con tôi không hiểu tôi.
con tôi cũng vậy, mà cô cũng vậy, các người cho tôi là một hung thần giời sai xuống để phá cuộc hạnh phúc của các người.
Bà An đưa khăn lên lau nước mắt:
- Nhưng nào tôi có ác nghiệt gì, tôi chỉ là một người bao giờ cũng nghĩ tới hạnh phúc của con, cháu, nghĩa là nghĩ tới bổn phận của một người mẹ, của mộ Huy đứng lạng nhìn bà An, lấy làm thương hại. Chàng thong thà nói:
- Cụ cho phép cho cháu tỏ bày cùng cụ Vài điều. Cụ là người rất tốt, bao giờ cũng nghĩ tới bổn phận. Cháu biệt lắm. Không bao giờ cháu ngờ vực cụ, cụ dung thứ cho mấy lời Sông sượng của cháu, cụ tức là cái biểu hiện, tức là một người đại diện cho nền luân ly cũ. Mà tâm trí chúng cháu đã trót nhiễm từng tư tưởng mới.
Hiểu nhau khó lắm, thưa cụ. Cụ với bọn hậu sinh chúng cháu như hai con sông cùng như một nguồn, cùng chay ra bề, nhưng mỗi đằng chay theo một phiéa dốc bên sườn núi, gặp nhau sao được. Vậy chị em chúng cháu không dám tranh luận với cụ nữa, chỉ xin cụ ban cho một cái ơn tôi hậu, cũng như khi xưa chị cháu vì cụ mà hy Sinh hệt hạnh phúc, lạc thú gia đình.... cái ân tôi hậu ấy, là cụ Và ông Huyện quên hẳn chúng cháu đi, đừng bận lòng nghĩ tới chúng cháu nữa.
Bà An vội ngắt.
- Cô Mai đã vậy. Nhưng còn cháu tôi?.... Khi nào tôi nỡ để cháu tôi.... cháu tôi nó mang tên họ chồng tôi, tên họ con tôi....
Mai cười gằn:
- Cái đó cụ không lo.
Rồi nàng cúi xuống hỏi con:
- Tên con là gì?
ái nũng nịu, âu yếm, ôm lấy cổ Mai:
- Tên con là Ai.
- Vậy Ai họ gì?
Ai chăng tru trừ, trà lời luôn:
- Ai họ Dương.
Bà An kinh hoang:
- Cô dạy nó thê à? cô dám dạy cháu tôi những điêu trái luân thường, đạo ly như thê ư?
Mai mỉm cười:
- Thưa cụ, cụ lầm, nó là con tôi. Tôi muốn dạy nó điều gì mặc tôi. Cũng như cụ đã dạy con cụ quyến rũ người ta, rồi khi người ta thai nghén, lại ruộng rẫy người ta ra.
Bà An đứng phắt dậy, tức gian quát tháo:
- Cô không được hỗn. Cô không được phép khinh tôi?
Mai vẫn ôn tôn:
- Thưa cụ, ở đây là nhà tôi, chớ không phải là dinh quan tri huyện, xin cụ nhớ cho.
Bà án lại ngôi xuống ghế, nghĩa là tự đề rơi xuống ghế. Mất hết cam đam và biết rằng khó lòng cãi ly Với Mai được nữa, bà quay ra giọng van lơn:
- Cô Mai ơi, cô nên thương tôi già trêu.... cho tôi được cùng cháu tôi Sum họp....
Mai ái ngại nhìn bà An không nỡ dày Vò quá nữa. Nàng ôn tôn thưa lại:
- Bẩm cụ, cụ thiêu gì cháu, nào con bà Huyện, nào con các cô, cháu nội, cháu ngoại đủ cà. Thèm một cháu Ai có làm gì mà bắt mẹ con phải xa nhau.
Bà An gắt:
- Thì tôi có muốn chia rẽ mẹ con cô đâu, trước sau tôi vẫn xin đón cô về ở với chồng cô kia mà....
Lòng căm tức, Mai cố nén, chỉ chực bùng bốc lên. Về phần bà án thì bà hết sức giấu nhược điểm của mình, là bà chưa có cháu nội, chưa có người nôi dõi tông đường. Lòng ích ky của bà vẫn ngờ rằng nếu Mai biết sự thực là nàng sẽ bắt bí.
Bỗng chợt nghĩ ra một điều, bà án tươi cười bào Mai:
- Nêu tôi đền ơn cô một nghìn bạc thì cô nghĩ sao?
Mai không hiểu:
- Thưa cụ, ơn gì ạ?
- Ơn cô nuôi nấng cháu tôi.
Mai cười nhạt:
- Thưa cụ, cụ cho tôi là một người vú em nuôi cháu cho cụ phải không?
Bà An như mê mẩn, không nghĩ tới câu hỏi của Mai.
- Vậy hai nhìn nhé?
Mai đứng phắt dậy, dắt con đi ra cửa phòng quay lại nói:
- Cháu xin phép cụ, cháu phải đi đằng này có chút Việc cân?
Rồi nàng bào Huy:
- Cậu ở nhà hâu chuyện bà nhé.
Bà án và Huy còn ngơ ngác nhìn theo thì thoăn thoắt, Mai đã cùng ái bước lên con đường giốc.

[MauuTimmToiiYeuu]

chương 14



- Sao hôm nay chủ nhật lại không đi chơi đồi hở cậu?
Huy đương ngôi đọc một quyền tiều thuyết ở hiên, nghe tiếng ái hỏi, liền gập sách lại ôm cháu vào lòng, khẽ bào:
- Vì hôm nay rét lắm nên chúng ta ở nhà.
Ai phụng phịu tỏ y không bằng lòng:
- Không phải thê đâu, mọi lần rét hơn thê này, cũng đi chơi thì Sao?
Thấy ái thông minh, có trí xét đoán, Huy Vui cười cúi Xuống hôn cháu lên hai má rồi hỏi:
- Vậy ái có biết Vì Sao không đi được không?
Ai buôn rầu:
- Chỉ tại hôm nọ cái bà gì bà ấy đền chơi, bà ấy chòng mẹ, nên mẹ giận, mẹ Ở nhà có phải thê không, cậu?
Một dịp cười khanh khách trà lời câu hỏi. Hai cậu cháu nhìn ra:
Mai ở sân bước lên thềm, hai tay ôm ái vào lòng vừa hôn, vừa nói:
- Con tôi ngoan quá, thương tôi quá? Nhưng tôi có buồn đâu? có ai giận đâu?
Ai hôn trà lại Mai rồi nũng nịu ghé vào tai nói thầm:
- Thê đi chơi đồi, mẹ nhé?
Mai lại cười:
- Thôi, mẹ xin khất con đền chủ nhật sau.
Thấy ái cứ nhì nhằng làm rầy chị, HuY nghiêm túc sắc mặt bào cháu:
- Ai đứng xuống đi chơi? Không được quấy.
Ngoan ngoãn Ai vâng lời, lang ra sàn.
Hai chị em trên lặng ngồi nhìn vơ vẫn.
Rồi Huy uề oải mở tiều thuyết ra xem. Bỗng nghe tiếng thở dài của Mai, Huy quan lại buôn rầu bào chị:
- Chị quên câu chuyện ấy đi thì hơn.
Thì Mai có nhớ đâu tới câu chuyện ba hôm trước? Suốt những ngày, nàng như người mất hôn, là chỉ vì lần hội kiến thứ hai với bà An đã nhắc nàng tưởng tới bao sự cam động quãng đời qua.
Người mà nàng thường thề với nàng rằng không thề nào còn trêu được nữa.
Nàng có ngờ đâu đã chiêm đoạt nàng đến nỗi sau gần sáu năm nay những cam giác vui buồn, bỗng vì một câu chuyện không đâu lại làm rung động được lòng nàng.... Rồi nàng cam thấy Sự Sông lạnh lẽo, tẻ ngắt, tuy bên mình nàng luôn luôn có con và em, những người mà nàng thương trêu trong cùng tận linh hồn. Huy cật tiếng hỏi :
- Cái đời êm đềm hiện tại của chúng ta há không phải một đời ly tưởng sao?
Mai vẫn không trà lời, mắt mơ mộng nhìn lên ngọn đôi. Huy nói luôn:
- Ta còn thiếu một thứ gì?.... Giàu có ta không mong, quan sang ta không tưởng.... Bên mình chị, lúc nào cũng chỉ có những người trêu mến, trêu mến thành thực Em vào c on chị.
Nước mắt chạy quanh, Mai ngập ngừng đáp lại em:
- Khốn, nhưng mỗi lúc chị ngắm con.... chị lại....
Mai im bặt, cam đổng thổn thức, Huy nhìn chị thương hại, buột miệng nói tiếp :
- Chị lại nhớ tới anh, phái không?
Mai bẽn lẽn, hai má đỏ ửng, chữa thẹn:
- Không? Không bao giờ nữa, em ạ?.... Hết? thực rối! có người giật chuông. Huy đứng dậy ra mở cổng.... Mai nhìn ra, thấy người lynh trạm đưa cho em một bức thư. Mai bỗng hoang hốt, trong lòng bối rối những tính tình tương phan:
vừa giận, vừa lo, vừa ghét, vừa mừng. Huy dí mắt vào nhìn chữ đề ngoài phong bì, như cô đoán xem thư của ai.
chàng lặng thinh đưa bức thư cho Mai. Mai xua tay em:
- Thôi em đọc, chị không muôn có sự gì dính dáng đến mẹ con họ nữa.
- Thì chị thử đọc xem? Đã biệt là thư của ai?
Mai lãnh đạm:
- Còn của ai nữa?.... Nhưng dẫu của ai, em cũng xem hộ chị.
Rồi nàng ngồi, tò mò nhìn em xé chiếc phong bì vàng.
- Thư của chị Diên, chị ạ.
Mai vui mừng:
- Thê à? Vậy em đọc.
Huy ngần ngại hỏi:
- Có tiện không? Thôi đây, chị Xem lấy.
Mai cười:
- Em bầy Vẽ lắm. Chị em mình còn bao giờ có đến gì giấu nhau.
Nhưng nàng cũng đỡ lấy bức thư lẩm nhẩm đọc:
'Lạng Sơn, ngày.... tháng........
chị Mai và cậu Huy thân trêu?
chị em xin kính chúc chị và cậu cùng hỏi thăm cháu Ai bình trên mạnh giỏi.
Sau này, em xin chị tha thứ cho em. Bức thư chị gửi cho em tháng trước để mừng em Trọng, em đã nhận được. Song em không trà lời ngay chị Vì là một cớ nói ra, đau lòng, nên muôn giấu chị đó thôi. Và em Trọng cũng khuyên em đừng ngỏ cho chị biệt.
Nhưng nay em hối hận lắm, em thấy em xấu xa, nhơ nhuốc, có thề làm tổn hại đến hạnh phúc của kẻ khác, nên muốn hỏi y kiến chị, em muốn chị khuyên em nên tự xử trí ra sao.
Hôi năm ngoái em có viết thư cho chị đề bái tin em Trọng trúng tuyền số đầu ky thi tham tá phổ thông. Cũng tưởng cố đậu lên chức tham tá đề lương bổng được rộng rãi, ăn tiêu được dư dật, chứ đôi với em Trọng thì chức tham với chức thư ky có khác gì nhau. ấy em nó vẫn nói thế mà quà thực có thế.
Ai ngờ vì cái chức quan tham ấy mà quan bô báo tin muôn gà con cho Trọng.
Trọng bằng lòng ngay. Chắc chị đã mỉm cười, mỉm cười chê nhạo, khinh bỉ em Trọng đã hăm hở lăn lưng vào nơi phú quy.
Thực ra, anh chị đã gặp nhau nhiều lần, và tuy không hề tỏ với nhau nữa lời mà trong lòng đã cùng nhau thầm hẹn.
Mai đọc tới đó, buông bức thư xuống thở dài, và nàng nhớ tới lần gặp gỡ của nàng trên xe hỏa.
Huy hỏi chị:
- Chị đọc Xong rồi. Trong thư nói những gì thê.
- Chưa xong em ạ.
Mai lại thì thầm, đọc tiệp:
ấy, chỉ Vì thế, nên em Trọng mừng rỡ nhờ một ông phán già làm mối hộ, và quan bô, bà bô nhận lời gà ngay.
Nhưng hai tháng trước đây, một buổi chiều, quan cho người ra tìm. Trọng vào dinh. Rồi khi Trọng vừa tới, ngài ra sân đón tiếp và ghé tai nói thầm:
- Có đứa mách bà rằng chị cậu không được tử tế, đứng đắn.
Quan bô nói tiệp:
- Cái đó cũng không hề chi. Nhưng khi bà nó hỏi thì cứ chối phắt đi là xong.
Nhưng chị ạ. Trọng nó điên rồ quá, không những đứng trước mặt bà bô nó không chối rằng em là một cô gái giang hồ, là em một con ớ , nó lại còn kể lể, lôi thôi hệt cái đời xấu xa, hèn hạ của chị nó ra.... Thê thì chị tính có khổ cho em không.
Khi về nhà, nó thuật lại cho em nghe mà em vừa tức vừa giận, vừa xấu hổ, xấu hổ vì đã phá hoại tương lai của em Trọng. Em bào thế, thì nó quà quyết Vắn tát một câu:
- Đôi Với em, chị chỉ là một người chị trêu mền chứ không là gì khác nữa.
Rồi nó thề với em rằng suốt đời nó không lấy ai hết.
chị tính thê thì có khổ cho em không? Em có ngờ đâu cái quãng đời đã qua của em lại có thể có trách nhiệm nặng nề với tương lai của kẻ khác đến như thê.
Vậy bây giờ chị bào em nên tự xử ra sao? Tuy chị kém em những mười tuổi, song chị học rộng biệt nhiều hơn, chị thức đáng là chị em, chị khuyên em nên thê nào?
Em định một là đi tu, hai là trốn biệt vào Nam Ky chẳng hạn, đề khỏi phiền đến em Trọng, để khỏi làm ngăn trở con đường tương lai hạnh phúc của nó.
Em mong thư chị.
Diên Tái bút:
Em Trọng nhắc tới chị và cậu Huy luôn. Đến lễ sinh nhật, thế nào chúng em cũng sang chơi bên ấy.
Bà cán hiện ở chơi đây, bà ây nhớ chị lăm.
Hôn cháu Ai thực kêu hộ em nhé.
Mai đưa vạt áo lên lau nước mắt, rồi buôn rầu trao bức thư cho Huy:
- Em đọc.
Nàng ngồi suy nghĩ chờ Huy Xem Xong thư. Nghe Huy thở dài ngửng đầu lên, nàng họ i :
- Thế nào? ý kiến em như thế nào?
Huy cười chua chát rồi nói một mình:
- Người mình không bao giờ có giá trị riêng hết. Ta chỉ là con ông nọ, cháu bà kia. Vô phúc cho ta, nêu ta có một người anh, người chị không ra gì?
Mai cười nói tiệp:
- Cứ gì anh. Đến nhà có đứa đầy tớ gái phải lòng giai, họ cũng dị nghị.... họ cũng cho là mình phạm tới luân ly nữa là?
- Bao giờ cho họ hiểu tới tự do, tới danh dự cá nhân?
Mai mỉm cười bào em:
- Nhưng mà, em ạ, bức thư của chị Diên đã làm cho chị tỉnh ngộ.... Bây giờ thị chị thực đã dứt được tình trêu, Vì chị trông thấy, chị nhạn biết chắc chắn rằng ái tình của Lộc nếu Lộc quà vẫn trêu chị như lời bà án nói, còn phải thuộc quyền một người thứ ba, một người thứ tư nữa thì dẫu sao cũng không nên tưởng tới, chỉ nên coi như nó đã chết hẳn rồi, chết hẳn rồi trong trái tim đau đớn.... giữa lúc đầu xanh... nửa chừng xuân...
Mai bỗng ngừng lại, cất tiếng cười, cười khanh khách, cười rũ rượi, cười chay nước mắt, khiến Huy ngôi ngắm chị lấy làm lo lắng thương hại, và ái cũng hoang hột ở sân sau lưng chạy lại hỏi:
- Cái gì thê mẹ? Mẹ cười cái gì thê?
Mai cúi xuồng ôm con vào lòng, rồi vừa hôn vừa nói:
- Bây giờ tôi mới tỉnh giấc mộng ngày Xuân. Tôi cứ tưởng ở đời chỉ có ái tình? Bên mình tôi, bao người trêu tôi, con tôi, em tôi, bạn tôi? Thê mà, trời ơi?
Tôi chỉ tưởng tới người.... một người khôn nạn.
Mai không giữ nổi cam động, ngồi bưng mặt rưng rưng khóc.
Đứng trước một canh đau lòng, Huy lây làm ái ngại cho chị. Huy không ngờ tấm ái tình của chị mình với Lộc vẫn nông nàn đến thế. Huy căn cứ ở những y tưởng thương mền.... đôi với người xưa. Thong thà dịu dàng. Huy bào chị:
- Chị ạ, ta nên nghe theo cháu ái, lên đôi chơi đi. Chị coi, trời mát thế kia, ta không nên bỏ, hoài một ngày chủ nhật.
Ái cười\?
- Rét đấy cậu ạ, cha? mát đâu.
- Câu nói của con khiến Mai phải bật cười, nàng đứng dậy lấy áo mạc cho Ái, rồi vui tươi hỏi con:
- Phải đấy em ạ, ta đi chơi đôi.
Ra tới ngoài đường, canh đồi xanh trong không khí sáng sủa một ngày mùa đông khô ráo, êm đềm khiên Mai lại vui vẻ, hầu như quên hẳn nỗi nhớ thương.
Một giờ sau, trong khi Mai đương ngồi sưởi ở dưới ánh nắng dịu, đọc lại bộ tiêu thuyêt của em và trong khi Ai đương chạy quanh tìm quà sim, Huy trỏ tay Xuồng chân đồi khẽ bào chị:
- Ai như anh Lộc ấy kia.
Mai hoang hột bỏ rơi quyên sách, trông theo, rồi muôn giấu cam động, nàng ôm Ai vào lòng thì thầm nói chuyện.
Đứng dưới ngước nhìn lên đỉnh đôi, nên mấy cây trầu cành lá xác xơ. Lộc thoáng thấy bóng ba người. Chàng đoán chắc đó là Mai, Huy Và Ai.
Ban nãy, khi Lộc mới tới nhà Huy, ông Hạnh ra mở cổng nói rằng cà nhà vừa đi vắng thì chàng lấy làm thất vọng, tưởng chừng như khát khao được gặp mặt người xưa. Nhưng bây giờ, theo lời dặn của người lão bộc, và tìm được đến chỗ Mai, Lộc bỗng thấy lòng sốt sắng, lòng quà quyêt của mình tiêu tan hệt.
chàng dừng bước đứng lại thở, làm như chưa nhìn thấu Mai, rối ung dung lấy thuốc lá đánh diêm hút. Bao nhiêu cử chỉ cốt đề lui giờ hội kiến mà Lộc biết sẽ rất khó khăn Thong thà Lộc theo con đường nhỏ, đi trong cỏ vàng cao và sắc, mọc chen :Dc với những cây Sim dại hoa tím và cây mẫu đơn hoa đỏ. Giữa canh đời rậm rạp hoang vu và mọi rợ, chàng lại cam thấy can đam, bạo dạn. Ngửng đầu lên, chàng mạnh mẽ bước thẳng tới chỗ Mai ngồi.
Mai, má nóng bừng, làm bộ lạnh lùng, nhìn nơi chân trời trước mặt.
Mai vờ không nghe rõ tiếng con hỏi, cặp mắt mơ mộng nhìn xa.
Huy ngắm hai người lấy làm thương hại. Rón rén lại gần, chàng vỗ vai Lộc, cười nói rất tự nhiên:
- Anh Lộc, lên bao giờ thê?
Lộc quan lại bẽn lẽn, ấp úng mấy câu Và giơ tay bắt tay. Làm ra vẻ thân mật, Huy hỏi luôn:
- Anh vẫn được mạnh đấy chứ? Lâu nay nhớ anh quá.
Lộc khẽ trà lời:
- Cam ơn cậu.
- Trông anh xanh lắm.
Lộc đưa mắt nhìn trộm Mai:
- Tôi khổ sở lắm, cậu ạ.... khỏe mạnh sao được?
Mai đứng dậy dắt con lang sang phía dốc bên kia đồi. Lộc nhìn theo, thở dài bào Huy:
- Chị gian tôi lắm, phái không cậu Huy?
HuY nghe câu hỏi, lòng thương hại bỗng đổi ra lòng căm tức, cười nhạt không đáp Lộc như hiểu thấu tính tình của Huy, nói luôn:
- Phái, cậu khinh tôi là phái? Tôi thật là một thằng khôn nạn? ? Nay tôi lên đây không có mục đích gì khác là để trần tình cùng chị...
Tiếng cười gằn của Huy khiến Lộc ngừng lại, và hình như có chiều sợ hãi, lo lắng. Huy động lòng trắc ẩn. Yên lặng vài giây, Lộc lại nói:
- Vâng, cậu ngờ tôi.... mà ai cũng phái ngờ tôi.... Và tôi đã tự nhận rằng tôi là một thằng khôn nạn. Song cậu nghĩ đến nỗi thông khổ của tôi trong ròng rã sáu năm.... thì cậu cũng nên thương tôi.... mà để tôi giãi bày tâm sự cùng chị.... Mục đích tôi lên đây hôm nay chỉ có thê thôi.
- Cậu giáo ?
ái vừa gọi vừa kéo áo cậu. Lộc ngôi xuống ôm áo vào lòng hỏi Huy:
- Bác tài ái đây, phải không?
Rồi chàng hôn hít con. Thật ra mới gặp ái, chàng đã biết là con mình rồi, và chàng chỉ muốn ẵm ngay lấy. Song thất ái ngôi trong lòng Mai chàng rụt rè chưa dáng đường đột, sỗ sàng... Cuộng quyt, chàng chăng biết hỏi con điều gì, chỉ luôn mồm kêu:
- Trời ơi ?
Đó hình như chỉ là một câu vô nghĩa nhưng thực chứa bao tình trêu thương, nỗi nhớ tiếc cái thời ky ân ái dịu dàng. Ai giạt tay ra rồi bào Huy:
- Cậu ơi, mẹ bào Ai đến giục cậu đi về.
Lộc nhìn con, thở dài ngẫm nghĩ hàm răng trên cắn lên môi dưới. Trong lòng thổn thức, chàng cô giấu sự cam động, sự cam động như sắp sửa theo hai hàng lệ tuôn ra. Bỗng chàng quà quyêt chạy thăng Sang phía dốc bên kia đôi. Ai sợ hãi toan chạy theo sang đê bênh vực, bào hộ mẹ mà Ai cho rằng sắp bị người lạ kia hà hiếp, Huy nhanh tay giữ cháu lại:
- Ngôi đây chơi Với cậu.
- Thê cậu không sợ cái người kia người ta bắt nạt mẹ à?
Huy mỉm cười:
- Không cháu ạ, người ấy trêu mẹ, trêu mẹ như cháu trêu mẹ.
Ai không tin nhưng nghe cậu nói thế cũng trên lòng.
Sang tới phía bên kia, Lộc thấy Mai ngồi bưng mặt khóc nức nở ở dưới gộc cây dọc. Chàng trên lặng đứng nhìn Mai, rồi thong thà cúi xuống ghé tận tai thì thầm:
- Em tha thứ cho anh.
Mai nghe rõ tiếng Lộc, nhưng không dám ngửng nhìn, nửa vì xa nhau đã hơn sáu năm, nàng tự thấy hôi hộp, bẽn lẽn, run sợ, nửa vì sự xúc cam quá mạnh, làm tiêu tan lòng quyêt đoán, khiên tim nàng như ngừng đập, tư tưởng nàng như mất hết, và nàng như xác không hồn. Aâu yêm, dịu dàng Lộc cầm lấy tay Mai, bàn tay ngà ngọc, suốt sáu năm nay chàng hăng tưởng nhớ.
Tựa đứa trẻ ngoan ngoãn, nàng để tay trong tay Lộc.
Bỗng dưng luông điện giật, nàng đứng phắt dậy, mở bừng mắt, đăm đăm nhìn Lộc, Lộc sợ hãi, mặt tái mét.
Luồng gió lạnh thoang qua. Hai người rùng rợn thoáng nhìn nhau. Mai khẽ bào Lộc:
- Ông về đi ? ông về ngay đi ?
Lộc cúi đâu không nói. Ngắm qua dáng điệu khuất phục, vẻ mặt hốc hác, và thân thể gầy trêu của Lộc, Mai đem lòng thương hại, êm đềm khẽ hỏi:
- Ông còn lên đây làm gì?
Lộc vẫn cúi đầu, run run đáp lại:
- Anh lên thăm em.... mà có lẽ thăm em lần cuối cùng.
Giọng nói của Lộc rất thành thực, âu yếm, song hai chữ cuối cùng khiến Mai đoái tưởng tới mấy năm qua, đoái tưởng tới những ngày Xanh tàn tạ, mà tiệc cái hạnh phúc vì đâu bị tiêu diệt giữa chừng xuân. Sự căm tức thốt nhiên đầy rẫy ùa vào tâm hồn. Lạnh lùng nàng cười nhạt bào Lộc:
- Cuối cùng? cái lần cuối cùng đã qua hơn sáu năm rối? Ngày nay đối Với tôi, ông chỉ là một người...
Mai cố làm ra vẻ bình tĩnh, nhưng trí nghĩ vẫn không được nhiên đến nỗi đương giở câu mà không tìm ra lời nói cho trọn. Lộc tiệp luôn:
- Anh chỉ là một con người khôn nạn, đê hèn, ti tiện.... còn gì nữa?
Mai thổn thức, nức lên một tiếng bưng mặt khóc. Ngồi bên cạnh Mai, cầm tay nàng, Lộc xin lỗi. Lộc tìm hệt các chữ dịu dàng êm ái để xin Mai quên những điều thống khổ bởi chàng gây nên. Rối Lộc kề lề, Lộc ôn lại hết những sự xay ra, đã khiến chàng dám ngờ oan một người vợ đoan chính.
Lộc nói, nói rất lâu. Mai im lặng ngồi nghe, óc Mau rung động, tim Mai hồi hộp. Mai thấy đỡ khôi, lòng dịu dịu dần. Chàng nói tiệp:
- Anh xin thề với em rằng, anh xin viện những sự thiêng liêng nhất trên đời anh thề với em rằng, đôi với anh, chỉ mình em là vợ, là người vợ mà anh đã, mà anh vẫn, mà anh sẽ mãi mãi đem hệt tâm trí, đem hệt linh hồn ra anh trêu mến.
Như người điên, Mai cười sằng sặc, tiếng cười nức nở như tiếng khóc. Cái cười sung sướng hay cái cười ngờ vực?
Lộc nói luôn:
- Em không tin anh. Phái. Em không tin anh là phái lắm. Anh không đủ để em tin.
Nghiêm sắc mặt, Mai đáp:
- Thôi, ông ạ, dẫu sao....
Lộc vội ngắt lời:
- Em Mai ơi, anh xin em ban cho anh một cái ân tôi hậu:
Em đừng gọi anh bằng ông như thê. Đó là phát súng cuối cùng mà kẻ ngắc ngoải ân mày kẻ hành hình.
Mai cười gằn:
- Trong hai ta, ai là kẻ hành hình? Mà ai là kẻ bị hành hình:
Thưa ông.... Thưa anh....
- Em nhắc tới chi những sự đau lòng. Chẳng qua sô phận đôi ta....
Mai nói luôn:
- Chỉ có thê.
Lộc như tỉnh ngộ:
- Phái không em nhỉ? chẳng lẽ lại chỉ có thê?
Mai lau nước mắt, ôn tồn đáp lại:
- Không, anh nói rất đúng:
chỉ có thê. Đôi ta nêu còn tình ái, cũng chỉ là tình ái tuyệt Vọng mà thôi. Từ nay, từ Sáu năm nay, chúng ta nêu có còn nhau thời cũng chỉ là để chuộc những tội lỗi của ta. Zz Lộc ngắt lời:
- Ta có tội gì? Ta chỉ trêu nhau.
- Em thì em cho là có. Vì trêu nhau là có tội rồi.
Mai dõng dạc, nghiêm khắc nói tiệp:
- Nay ta chỉ còn một cách là anh đi đường anh, tôi đi đường tôi. Ta không nên làm phiền lòng nhau, không nên quấy rồi hạnh phúc riêng của nhau nữa. Đó là sự hy Sinh cuối cùng của đôi ta.
Lộc như điên, như cuồng, nói rất nhanh:
- Không, em không cần hy Sinh. Chỉ anh được phép hy Sinh mà thôi, hy Sinh đê báo đáp lại tâm lòng trêu thương của em:
anh sẽ bỏ hệt, bỏ quan, bỏ vợ, bỏ hệt để cùng em đi biệt một nơi, gây lại hạnh phúc. Anh đã sửa soạn đâu đấy cà rồi, tiền nong sẵng sàng anh đã đem đi.... để cà ở trong va li gửi ở khách sạn kia.... Anh chưa dám ngỏ lời với em đó thôi.
Mai ngẫm nghĩ:
Tung trời, đôi chim nhạn liền cánh bay Vê nẻo Xa. Mai thở dài:
- Không được. Vợ anh có tội gì anh anh nỡ bỏ?
Lộc vội đáp:
- Chỉ mình em là vợ anh.
Mai buồn rầu:
- Em sẵn lòng tin anh. Song người vợ kia dầu sao cũng là người vợ chính thức của anh, người vợ mẹ anh cưới cho anh. Trách nhiệm nặng nề của anh đôi với em, đôi với vợ, người vợ đã phó thác vào anh, anh phái một mình mang lấy.
Lộc ngắt:
- Thê còn em? Em không phó thác vào anh hay Sao?
Mai mỉm cười:
- Không, em khác. Ở đời có phải ai ai cũng có thề hy Sinh được đâu?
Lời nói của Mai có vẻ tự cao, có giọng khinh bỉ, khiên Lộc ngơ ngác nhìn, lấy làm xấu hổ. Mai tiệp luôn:
- Thôi, câu chuyện của đôi ta đã quá dài. Ngày hôm nay, anh đến thăm em, thực suốt đời em ghi nhớ, vì ngày hôm nay đã giúp em hy Sinh được một Sự to tật nhất trên đời. Ngày Xưa vì thân mẫu anh, em đã hy Sinh gia đình hạnh phúc, ngày nay Vì anh, vì trách nhiệm của anh, vì thanh danh của anh, em hy Sinh được một Sự tro trùm vũ trụ:
Sự ấy là ái tình. Anh ra ga mau cho kịp chuyên xe hỏa bôn giờ và em nhờ anh chuyên lời tạ tội của em lên cụ An. Hôm nọ, em lỡ lời xin cụ tha thứ cho.
Mai nói rất ôn tồn.
Lộc đáp:
- Em đuổi anh?
Mai mỉm cười:
- Vâng. Em quà quyết lắm rồi. Nếu anh còn trêu em thì anh nên nghe lời em, anh về ngay cho.... Thê là hơn cà.
Buôn rầu, Lộc đứng dậy toan quay đi:
- Em có cho phép anh hôn em một lần cuối cùng không?
Mai trù trừ:
- Xin vâng.
cái hôn nồng nàn như trao cà linh hồn cho người trêu không làm Mai cam động. Nàng vẫn lạnh lùng, vẫn than nhiên như không.
Khóc rưng rưng, Lộc lững thững bước xuồng chân đồi.
Mai nhìn theo, mỉm cười, cái mỉm cười thương hại. Rồi thong thà nàng đi lại chỗ em và con.
Bỗng Lộc chạy Vội đến, ôm gì lấy ái Vừa hôn lấy hôn đề, vừa nói:
- Khốn nạn, anh mất trí nghĩ đến nỗi suyt nữa anh quên con và em anh.
chàng giơ tay bắt tay HuY Và nói luôn:
- Nhất là có hai việc mẹ dặn, anh đều quên nói cà hai. Việc thứ nhất là đón em. Việc thứ hai là xin em cho Ai về ở với bà.
Mai nghe không hề đổi sắc mặt, dịu dàng trà lời:
- Em cũng thuận cho con anh về ở với anh và cụ án. Song, nếu anh quà quyết chia rẽ mẹ con em thì chắc em khó lòng mà sông được.
Lộc vội nói:
- Thê nào anh có định tâm chia rẽ? Anh chỉ nhắc lại lời mẹ anh xin với em.
Mai rất ôn tồn:
- Em cam đoan với anh rằng ngày Sau thế nào em cũng cho nó về ở với anh.
Em nói câu này Xin anh đừng giận, em chỉ sợ con em, nó nhiễm cái giáo dục nghiêm khắc... tàn nhẫn của cụ An...
Mai mỉm cười nói tiệp :
- Vậy anh về thưa với cụ án hộ rằng bao giờ ái cũng là cháu cụ, và em sẽ đổi họ nó ra họ Nguyên, để chiều lòng cụ.
Lộc không hiểu, ngơ ngác nhìn Mai, Mai giục:
- Thôi, thế là mọi việc đều xong xuôi cà. Vậy anh ra ga cho, kẻo nhỡ chuyến xe hỏa bôn giờ.
Lộc như người không hồn, buồn rầu xuống đồi.
Mai đứng trông theo. Một lát khi Lộc đã đi khuất quãng đường vòng, nàng chép miệng:
- Thôi? chúng ta đi về.
Ba người lững thững trở về nhà. Mai nhìn em, nhìn con, rồi đưa mắt ngắm canh đồi trùng trùng điệp điệp bao bọc những thung lũng lúa xanh, thấy trong lòng dìu dịu, êm à như mặt hồ im sóng sau cơn gió mạnh:
hạnh phúc vẫn vơ như phang phất quanh mình, như man mác trong bầu trời dưới ánh nắng vàng tươi một ngày mùa đông tốt đẹp.

[MauuTimmToiiYeuu]

chương 15



chiều hôm ấy, ăn cơm xong thì trời đã tối. Nghe tiếng gió vù vù thổi, Mai hỏi Ai:
- Con có lạnh không?
- Có mẹ ạ.
- Vậy con không nhớ lạnh thì phải làm gì ư?
ái vội vàng xuống bếp ôm lên một ôm củi. Bên cạnh lò sưởi, Huy đương ngôi làm việc ở bàn giấy, nghe tiếng kịch kịch, cúi xuống bào Ai:
- Làm gì thê, cháu?
- Ai đốt lò sưởi cho cậu.
Huy ẵm ái vào lòng, nói:
- Cháu tôi ngoan quá. Nhưng sao cháu ướt cà thê này?
- Giời mưa đấy cậu ạ.
- Tội nghiệp? Mưa mà cháu tôi cũng chịu khó lặn lội xuồng bếp.
Rồi Huy quay lại bào ông Hạnh:
- Thôi ông ạ, không rét đâu, đốt lò làm gì cho tôn củi.
Ai đáp:
- Mẹ bào đốt đấy, cậu ạ.
Mai ngôi khâu ở bên giường, buôn rầu bào em:
- Sao em lại thế? chị chà bằng lòng tí nào. Ông đốc đã dặn cẩn thận rằng hễ đêm nào lạnh thì phải đốt lò sưởi. Em không nhớ năm kia vì em làm việc đêm bị cam lạnh mà bệnh đau ngực của em lại phát ra đấy ư? còn suốt mùa rét năm ngoái thì có việc gì đâu?
Thấy chị Săn Sóc chăm nom mình như một người mẹ nâng niu âu yêm con, Huy cam động không nói được nên lời. Mai tiệp luôn:
- Bất quá mỗi tháng đốt mất độ một đông bạc củi thôi chứ mấy? ở đây củi rẻ lắm kia, em ạ. Chà hơn vì hà tiện mà sinh ôm, sinh đau thì tiền lại có thể tôn gấp mấy mươi lần.
ông Hạnh đương lúi húi nhóm lò, quay lại bào Mai:
- Cô chỉ nói dại.
cái tính thực thà hay kiêng những lời nói rong của ông lão bộc khiến Huy bật cười. Chẳng hiểu vì sao cậu lại cười.
Ái đứng dậy hỏi:
- Cậu cười gì thế cậu\?
Huy xoa đầu Ái nói:
- Cậu cười Ai đấy.
- Nhưng Sao cậu lại cười Ai.
Mai ngừng khâu nhìn về phía bàn giấy bào ái:
- Vì Ai không đi kiếm củi về cho cậu sưởi.
- Thế mai ái đi kiếm củi, nhé? ở trên đôi sau nhà có vô số cành khô cơ mẹ ạ.
- Nhưng Ai có gánh được không?
- Được chứ ?
Lúc đó trong lò đã bén củi, đương bùng bùng cháy, tiếng nỗ lách tách, lẹt đẹt, Ai vỗ tay reo :
- Nó kêu như pháo ấy, cậu ơi ! - Ừ, pháo của cậu đấy.
Một tiếng nổ mạnh làm bắn than hông ra ngoài, Huy bào ái:
- Lại cà pháo ông lệnh nữa đấy. Tết năm nay đỡ tôn tiền mua pháp nhĩ, cháu nhỉ! Ai nũng nịu:
- Không đâu, cậu ạ, cháu thích pháo thật cơ. Pháo thật đỏ đẹp hơn chứ.... Huy trỏ than hông bào cháu:
- Thê pháo của cậu không đỏ là gì? Mà lại ấm nữa kia.
Ai cười quan lại gọi Mai:
- Mẹ Ơi, mẹ?
Mai vẫn khâu, hỏi lại:
- Cái gì thê, con?
- Cậu bào pháo của cậu ấm mẹ ạ.
- Thê à?.... Nhưng con để cậu làm việc chứ.
ái ngoan ngoãn tụt xuống đất. Rồi sau khi đứng nghĩ ngợi vài phút, ái đến bàn ăn khệ nệ bê lại bên lò sưởi một cái ghê mây. HuY như hiệu cháu định làm gì, ngồi trên ngắm nghía, trong làng cam động. Còn Mai thấy con lôi lệt Sệt cái ghê thì ngửng đầu lên mắng:
- Ai nghịch quá? có đê cho cậu làm việc không?
Ai vờ không nghe rõ tiếng mẹ, cố sức ôm cao cái ghế cho chân nó khỏi chạm đất Rồi khi đã đặt cái ghế bên lò sưởi, ái rón rén lại gần Mai thỏ thẻ:
- Mẹ lại ngồi ghê kia mà khâu cho ấm.
Huy cật tiếng cười sung sướng. Còn Mai thì cam động quá ôm lấy con mà hôn, nước mắt ướt cà hai bên má. Rồi nàng đứng dậy theo con lại ngồi bên bàn giấy của Huy.
Một lát Sau ba người cặm cụi làm việc đến nỗi không lưu y đến tiếng chuông ở ngoài công.
ông Hạnh chạy ra hỏi:
- Ai?
Người đứng ngoài ghé vào cổng nói khẽ:
- Se sẽ chứ ông.
- Nhưng ai đấy mới được chứ?
- Tôi, tôi là ông huyện Lộc, đến đây lúc ban chiều ấy mà.
- à ông tham.... Ông huyện?
Vội vàng, ông Hạnh mở khóa. Lộc lại nói:
- Se sẽ chứ.
cánh cổng hé từ từ. Lộc bước vào thì thầm hỏi ông Hạnh:
- Ở trong nhà chưa có ai biết có người đến đấy chứ?
- Bầm, hình như chưa.
- Vậy ông đừng có nói ai đến chơi nhé, cứ đề cổng đấy, một tí nữa tôi lại ra ngay.
ông Hạnh không hiệu còn đang ngơ ngác nhìn, thì Lộc đã nhẹ nhàng rón rén bước lên thềm, và đứng dán mắt nơi khe cửa nhìn vào trong nhà.
Một bức tranh gia đình đầm ấm bỗng vẽ ra trước mắt chàng:
Trong lò sưởi, ngọn lửa hồng và rung động, xây lưng lại lò Sưởi, HuY ngồi bàn giấy hí hoáy Việt, thỉnh thoang lại ngừng bút ngẫm nghĩ. Đầu bàn phía trong, Mai ngồi khâu, màu trắng của mấy Vuông vài mới long lanh phan chiêu ánh vàng dịu của cây đèn dầu có chụp giấu màu xanh. Đầu bàn đối diện, Ai đứng ngay lưng ra ngoài và đương đánh vần đọc truyện Tấm cám.
Lộc nhịn thở, trên lặng như một pho tượng. Vì, trong lòng lo lắng, chàng tưởng như Mai và Huy có thê nghe rõ được những tiếng động se sẽ của chàng.
Bỗng chàng giật mình, Mai vừa ngửng đầu lên đăm đăm nhìn ra chỗ chàng đứng.
chàng toan bỏ chạy thì nghe thấy Mai bào con:
- Ai? Lấy Vở ra Việt đi. Mai hãy tập đọc.
Ai đương muốn khoe tài với cậu, thấy mẹ không cho phép đọc nữa thì không bằng lòng, phụng phịu nhìn Mai. Rồi nó lại cúi xuồng đánh vần luôn:
- Ô kìa? Đã bào thôi đê cậu làm việc mà?
Huy thương hại cho cháu đọc.
- Chị cứ để vậy cho cháu đọc.
- Ngày mai cậu đi dạy học thì tha hồ mà đọc.
Huy cười bào Ai:
- Thôi cháu nên nghe lời mẹ, :Dng ngoan? Đây, cậu cho quyên sổ Và cái bút chì, muôn vẽ gì thì vẽ.
Một lát sau ái hớn hở mang những công trình của mình lại khoe cậu. Huy Vừa nhác trông thấy đã cất tiếng cười rộ :
- Trời ơi? cháu tôi thực là một nhà hội họa có tài. Nhưng Ai vẽ ai thế?
Ai tự phụ trà lời:
- Cháu vẽ cậu đấy.
HuY lại cười :
- Cháu Vẽ đẹp quá? Mà Sao tóc cậu lại đứng dựng lên thê này.
Mở Sang trang sau, Huy trỏ vào một cái hình vuông bôn góc có bôn nét gạch quay ra bốn phía và hỏi Ai:
- Cái gì thê này, cháu?
- Cái bàn đây.
HuY Vừa cười Vừa đưa quyên sổ cho Mai coi:
- Chị này. ái Vẽ cái bàn trông thấy đủ cá bốn chân.
Mai nhìn tranh củ con cũng không sao nhịn cười được. Ai cho là mẹ và cậu không phục tài mình liền tìm ra một cách để tỏ rằng mình vẽ không sai. Nó chạy chung quanh bàn, cất tiếng đêm thực to sô chân rồi bào Huy:
- Chà bôn chân là gì, đấy nhé.
Mai cầm quyền sổ mở lật lại trang trên. Nhìn hình Huy Với cái đầu tròn như quà bóng và hai bàn tay to nghêu ngao những ngón dài, nàng cười như nắc nẻ bào Huy :
- Ai vẽ em giống như hệt. Mà đẹp trai quá.
ái tưởng Mai khen thực, lấy làm đắc chí hỏi:
- Mẹ đưa sách cho con, để con vẽ cà anh của con nữa.
- Nhưng anh thợ vẽ hãy Xuống nhà bào ông Hạnh lấy thêm củi lên đã, trong lò than đã gần tàn mà mẹ với cậu rét lắm.
ái vâng lời xuống nhà bếp. Song tìm ông Hạnh không thấy đâu, nó lại lên nhà.
Mai hỏi:
- Thê nào? Sao con lại lên tay không?
- Ai không thấy ông Hạnh đâu cà.
Trong khi ấy, người lão bộc vẫn đừng chờ Lộc ra đề đóng cổng. Nghe tiếng ái gọi, ông ta liền vội vàng đóng sập cánh cửa lại và lách tách gài then, rồi chạy Vào.
Mai hỏi:
- Đêm tôi ông còn mở cổng đi đâu thê?
Ông lão ấp úng:
- Không.
Nhưng ông ta tính tình chất phác, không biết nói dôi nên cử chỉ và ngôn ngữ không được tự nhiên.
- Có điều gì mà ông phải giấu giếm thế?
ông lão càng lúng túng, đứng nghĩ ngợi một lát rồi nói:
- Không, tôi có đi đâu làm gì.... Tôi mở cổng cho ông....
Mai hỏi:
- Ông nào?
- Ông... Ông tham... Ông huyện.
Huy đương việt nghe nói đến ông huyện liền ngửng lên hỏi:
- Ông huyện Lộc phải không?
Người lão bộc chưa kịp trà lời, Huy đã đứng dậy ra mở cửa. Bấy giờ Lộc đã tới công ngoài. Huy thoáng trông thấy chạy theo ra gọi:
- Anh Lộc ?
Se sẽ Lộc đáp:
- Thôi, cậu để tôi về.
Huy nắm tay Lộc nói:
- Về? Bây giờ còn về đâu?.... Trời ơi? Quần áo ướt cà, mà tay lạnh như đông thê này...
Vừa nói Huy Vừa kéo bừa Lộc vào trong nhà, Mai đứng dậy, ngây người đăm đăm nhìn Lộc. Nhưng chỉ trong giây phút, nàng lại giữ được vẻ tự nhiên, và lại gần hỏi:
- Anh chưa về?
- Chưa.... Ban nãy tôi ra ga nhỡ xe hỏa.
Huy Vội hỏi:
- Thê anh ở đâu? Sao không về nhà ăn cơm?
Lộc không đáp, Huy lại nói luôn:
- Anh cởi áo ngoài lại ngôi gần lửa, sưởi cho ấm.
Theo lời, Lộc thong thà cởi áo tơi vắt lên lưng tựa ghế, rồi đến bên lò sưởi giơ hai bài tay hơ lên hơi nóng. Huy đỡ khăn của Lộc treo lên mắc áo.
- Trời mưa to nhỉ. Đầu tóc anh ướt cà.
- Không, chỉ mưa bụi đấy thôi, nhưng Vì tôi đi Xa quá.
Rồi Lộc thuật cho Huy biết rằng khi chàng vừa ra ga thì xe lửa huyt còi chạy.
chàng buôn rầu trở về khách sạn Quan Thành ngủ một giấc dài cho mãi đến hơn sáu giờ mới thức dậy ăn cơm. ăn xong, chang đi lang thang, chơi phô....
Huy ngắt lời:
- Mưa thê mà anh cũng đi chơi phô?
Không ngờ có câu hỏi đột ngột ấy, Lộc hơi lúng tung chẳng biết trà lời ra sao, thì Huy đã nói tiệp luôn:
- Mà sao anh lại không đem ô?
- ấy tôi quên.
- Anh quên, rồi chẳng biết đi đâu anh xuống dốc phố, lên dốc nhà xác, qua trường học, qua tòa sứ, qua dinh quan tuần, lại xuống một cái dốc.... rồi đến đây.
câu khôi hài của Huy khiên Lộc bẽn lẽn, và Mai đương ngồi khâu phái bật lên tiếng cười, trong lòng vui sướng. Nàng nhận thấy rằng Lộc nhỡ xe là vì Lộc trêu nàng. Lộc đi hàng giờ trong mưa gió là vì Lộc bồng bột trêu nàng. Hai cặp mắt thoáng gặp nhau:
Hai người cùng cúi mặt.
ái dụi mắt, đến kéo Mai uề oải nói:
- Mẹ Ơi? Ai đi ngủ.
Lộc cúi xuống ẵm con:
- Ai ra đây Với... tôi nào ?
Thất Lộc ấp úng không dám xưng ~cậũ xưng ~chã với con, thốt nhiên Huy đem lòng thương hại. Chàng bào Lộc:
- Anh đưa cháu cho tôi.
Ai đương ngáp và nhăn nhó, nghe cậu nói vội vụt từ tay Lộc Xuống đất, vui mừng theo Huy Vào buông bên.
Mai tưởng em đưa con ngủ rồi lại ra ngay.
Nhưng Mai chờ mãi, Mai sinh ngượng đứng dậy toan lang đi nơi khác. Lộc khẽ gọi:
- Mai ?
Yên lặng thong thà, Mai lại gần. Lộc trỏ cái ghê đặt cạnh lò sưởi, Mai ngồi.
chàng cũng ngồi xuống cái ghê bên. Chẳng biết nói gì, hai người cùng ngắm lửa cháy, cùng bâng khuâng mơ mộng.... Một tiếng nổ của cành củi non. Lộc giật mình. Mai thở dài buồn rầu hỏi:
- Sao anh lại chưa về?
- Tôi nhỡ xe hỏa.
Mai cặp mắt lờ đờ nhìn ngọn lửa cháy lom ròm Săp tắt:
- Anh chà nên thê.
Lộc không trà lời, đam đăm nghĩ ngợi tâm trí như ở đâu đâu, nhưng đương mơ màng tớ một cuộc đời ly tưởng mà bức tranh êm đềm ban nãy đã phác họa ra trước mắt, bức tranh một gia đình êm ấm quây quân bê lò Sưởi, dưới ánh đèn dầu.
- Anh nghĩ gì thê?
Lộc thở dài không đáp.
Mai cúi xuống xệp lại củi trong lò, rồi uể oải nhặt nắm phong bì rách ở trong bồ giấy Vụn, nàng vò nhàu, ném vào lửa để gây cho cháy to lên. Tức thì ngọn lữa hồng lại phùn phụt bốc, và những cành non đầy nhựa lại lách tách nổ liên thanh.
- Chắc em giận anh lắm.
- Thì ban nãy em thưa đủ mọi lẽ với anh sao anh còn chưa hiểu?
Buồn rầu, Lộc đáp:
- Thực ra anh không muốn hiểu một tí nào? Ban chiều không biết anh điên cuồng đến đâu mà những lời em nói với anh, anh lại cho là có ly mà chịu nghe theo. Anh thiết tưởng ngoài ái tình của đôi ta ra thì chẳng còn một cái gì đáng kể hệt. Chiều nay anh đã làm theo y em, chỉ vì phiền muộn quá, anh mất hết nghị lực, mất hết lòng quà quyêt. Nhưng khi ra tới ga, anh nghĩ lại ngay, anh cam thấy một cách rõ rệt rằng không thể nào anh sông xa em được, không thể nào....
Lộc nói, nói liên miên, như say mê, như đắm đuôi với tình thương trêu nồng nàn. Nhưng nhác thấy nét mặt than nhiên của Mai, chàng bỗng ngừng lại. Rồi chàng thì thẩm hỏi:
- Em giận anh dện ghét được anh ư?
- Anh mà không hiểu em thì thực anh làm khổ tâm cho em lắm.... Nếu em ghét được anh ?
Lộc lắng tai chờ Mai nói dứt câu. Giọng não nùng, Mai nhắc lại! - Nêu em ghét được anh ?
- Nêu không ghét anh thì sao em lại không bằng lòng cùng anh sum họp?
Như không nghe rõ câu hỏi của Lộc, Mai nói luôn:
- Nêu em ghét được anh thì em đã chẳng đau đớn khổ sở.
Rồi Mai kể cho Lộc nghe hệt mọi việc đã xay ra dòng dã trong sáu năm trời từ khi hai người xa cách. Giọng Mai bình tĩnh ôn tồn, có khi cô làm ra tự nhiên, để thuật lại từng mẩu đời ky Vãng. Nhưng tới nhiêu đoạn, Mai cam động quá phái ngừng lại, hoặc vờ cúi xuống các gắp than cời củi, hoặc đưa ngầm vạt áo quan ra phía sau lau nước mắt. Còn Lộc thì trong lòng tê tái, chàng cũng không khóc được mà cũng không nói được câu gì. Cổ chàng khô ráo mà tim chàng như ngừng đập.
Tựa người không hôn, chàng ngôi nghe Mai nói, giọng nói đều đều, se sẽ. Thỉnh thoang chàng hôi hận quá, chàng buông tiếng thở dài não ruột. Gặp đoạn Mai kể lể lòng thương mến đôi với kẻ xa xôi, thì chàng lại càng hôi hận. Nhưng đây Sự hôi hạn đi liên với cam giác sung sướng, êm đềm. Một làn chàng như điên cuồng, rùng mình, hai tay nắm chặt lấy bàn tay Mai. Và thì thầm chàng nói:
- Em tha lỗi cho anh, em thương hại anh, anh khổ sở lắm.
Mai ngừng kề, Lộc trên lặng vơ vẫn nhìn, không dám hỏi. Trong lò sưởi, củi cháy đã hết nhưng than hông bốc hơi càng nóng rát hơn lửa củi, Lộc lùi ghế lại chỗi Mai, nói:
- Nóng quá! Mai đáp:
- Bao giờ than sắp tàn cũng trội lên như thê.
Lộc cúi xuống nhấc mấy thanh củi, mà ban nãy ông Hạnh đã xếp sẵn ở bên.
chàng bỏ vào lò sưởi mà nói rằng:
- Vậy ta nuôi cho ngọn lửa khỏi tắt, chẳng chốc nữa lạnh.
Rồi Lộc và Mai ngồi trên lặng. Hai câu nói của hai người là tự nhiên vô tình thốt ra. Nhưng ngọn lữa gợi ra trong tâm trí hai người biệt bao nghĩa chẳng ngờ.
có tiếng gà gáy ở Sau nhà. Mai bào Lộc:
- Qúa nữa đêm rồi. Thôi anh đi ngủ cho khỏi mệt đề mai về chuyến xe sớm.
Lộc nông nàn nhìn Mai, Mai đứng dậy toan Vào buông Huy đề ẵm ái sang giường mình, lấy chỗ cho Lộc nằm, thì Lộc giơ tay bào ngồi xuống.
- Em nên nghĩ lại, em nên thương anh.
Mai ngắt lời :
- Em đã nghĩ ky rồi. Không thể nào chúng ta còn sum họp một nhà được nữa.
Sau tiếng thở dài, Lộc hỏi một cách chán ngán:
- Không thể nào?
- Vâng, không thể nào. Bây giờ không còn lúc chúng ta than thở, khóc lóc với nhau được. Chúng ta chỉ nên bình tĩnh mà suy Xét. Em xin hỏi anh câu này:
Em có thể làm vợ anh được nữa không?... Đấy anh coi anh cũng không trà lời được câu hỏi bất thần ấy.... phái, ta nên cứ thú thực với nhau rằng ta không thể ăn ở với nhau được nữa.
Lộc chợt nghĩ tới việc đương dự định.
chàng nói rất nhanh:
- Ta đi, đi thực xa, bất cứ nơi nào, đi lập lại gia đình, gây lại hạnh phúc.
- Không được. Nhưng anh hãy đê em bàn hệt mọi lẽ. Em đã nói chúng ta nên bình tĩnh mà suy Xét, không nên sôi nổi vô ích. Vậy bây giờ có ba điều này, em đã nghĩ ngay từ chiêu. Một là em, có thể lấy lẽ anh được không?
- Nhưng...
- Anh đề em nói hết đã. Em xin thưa rằng:
không thề được, đã có lúc em nghĩ:
'Quy hô hai ta trêu nhà là đủ, có hê gì cà Với lẽ~l' Nhưng không thể thê được. Em trêu anh mà cứ nơm nớp sợ hãi người vợ cà, mà lúc nào em cũng tưởng tới sự chia đôi ái tình với người ta thì sự ấy càng đau khổ bằng mấy mươi sự cách biệt nhau.
Lại điều này nữa. Khi anh bỏ em....
- Trời ơi ?
- Khi anh bỏ em để cưới vợ thì em cho là người ta cướp chồng em. Nay lại trái ngược, nay đã thay hẳn bực, đôi hẳn ngôi. Nêu em bằng lòng lấy lẽ anh tức là em cướp chồng của người ta vì cứ tin lời anh, và em cũng chắc như vậy, thì anh sẽ ruồng rẫy Vợ anh mà âu yêm riêng em...
- Mai ? Em...
- Anh đề em nói đã. Em không muốn thế. Đó là điều thứ nhất. Điều thứ hai là anh chẳng cần phân cà lẽ gì, anh chỉ biệt có anh có em. Chúng ta biệt lập hẳn một gia đình ở đây, một gia đình thứ hai của anh.
Lộc vui vẻ nói tiệp:
- Gia đình chân thật của anh.
Mai cười gằn:
- Còn gia đình kia là gia đình gia đình già dôi chăng? Không, không thể được.
Vì ở lẩn lút như thê ta sẽ không thể nào hưởng được hạnh phúc. Muôn hưởng hạnh phúc, ta phải đường hoàng trêu nhau. vậy thì Sum họp làm gì? Sum họp mà không được sung sướng lúc nào cũng thấy đời mình không chính thức thì sum họp mà làm gì? Thà cách biệt hẳn nhau, thà ở xa hẳn nhau có hơn không? ở xa nhau mà hằng tưởng tới nhau, mà vẫn trêu nhau mà có lẽ càng trêu nhau....
cô làm ra lạnh lùng, Lộc hỏi:
- Còn điều thứ ba?
- Là cùng nhau đi trôn.
Lộc sung sướng, nồng nàn nhìn Mai. Nhưng Mai nói luôn:
- Chính em vụt có y tưởng ấy ngay khi được biệt anh trêu em như xưa.
- Em nói hơn xưa mới đúng.
- Vâng, em tin bụng anh lắm. Em cũng vậy, chẳng bao giờ em trêu anh bằng hôm nay... Mà Xin thú thực với anh rằng suốt năm năm giời chẳng một ngày nào em không nhớ tới anh, nhớ tới cái thời ky...
Mai ngừng lại, và Lộc lắng hết tinh thần đề nghe Mai nói dứt câu. Nhưng Mai thở dài tiệp luôn:
- Thôi anh ạ. Nhắc chi tới những chuyện ái ân thưở trước.... Ta nên nghĩ đến chuyện bây giờ thì hơn. Ngày Xưa khác ngày nay khác. Ngày nay anh có gia đình của anh mà anh phái trêu, phái Săn Sóc tới. Còn em, em cũng có một gia đình của em mà em có thể coi là sự an ủi cho một đời thất vọng.
Lộc tay đương cầm cái gắp than cời đống than cho hơi nóng bốc ra, vì củi cháy đã tàn mà đêm thì khuya và lạnh. Nghe Mai nói lời đó, chàng ngửng lên đáp:
- Sao lại thất vọng?.... Nhưng em chưa nói hết điều thứ ba. Anh vẫn còn nghe văng vẳng bên tai câu cùng nhau đi trôn của em.
Mai thở dài :
- Không được. Anh chẳng nên có những y nghĩ ấy.... Anh thử tưởng tượng Xem một tuần lễ sau, câu chuyện đi trôn chúng ta sẽ ầm y đến thê nào. Còn gì là danh dự của anh, còn gì là....
Lộc chắc lưỡi:
- Anh cần gì danh dự?
- Vâng anh không cần danh dự. Nhưng anh đi trôn với em để làm gì ? có phải để gây lại hạnh phúc cho đôi ta không? Vậy hạnh phúc ấy anh liệu có còn được hưởng nữa không?
Lộc toan ngắt lời, thì Mai đã vội nói luôn:
- Dù chúng ta ẩn núp ở một nơi hẻo lánh, dù chúng ta tìm tới một nơi rừng rú mọi rợ, hay Xa tắp đâu đâu ở tận thê giới khác, dù chúng ta sông như tự chôn vùi đời chúng ta vào một nơi sâu thẳm không ai dò biệt tin tức, phỏng lương tâm chúng ta có được trên, có để cho chúng ta an nhàn mà hưởng sung sướng chăng?
Hãy nói anh đã. Một ngày kia, nhớ tới cụ An, nhớ tới vợ anh, con anh mà cho dẫu anh không trêu nữa, anh khỏi sao không hôi hận, đau đớn, khổ sở.... Mà em, lúc bấy giờ em nhận thấy rằng chính em đã làm cho anh phái hôi hận, đau đớn khổ sở gấp mấy?
Lộc hai tay ôm đầu đăm đăm ngẫm nghĩ.
Trong lò trên đống tro tàn màu trắng xanh, mấy mẩu củi cháy dở đã tắt hẳn.
Mai lại nói:
- Đấy anh coi, ta mới tưởng tới mà cuộc đời tương lai ta muôn cùng nhau gây dựng đã hiện ra khắt khe, ghê gớm biệt bao. Huống nữa là ta sông thực trong cuộc đời ấy.
Lộc thở dài cúi mặt như Sợ không dám nhìn Mai:
Những lời lẽ phân trần quá hợp ly của Mai khiên chàng ngờ rằng Mai không còn trêu chàng nữa. Cái giọng bình tĩnh dễ dàng của Mai chàng cho cho là không phải giọng ái tình. Chàng có hiểu đâu rằng thống khổ trong mấy năm trời đã làm cho Mai trở nên kiên nhẫn và biết phục tòng số mệnh. Chàng có hiếu đâu rằng những lời đắn đo trước sau của Mai, Mai đã từng bao phen tự thì thầm trong những đêm dài đằng đẵng. Những y tưởng kia, Mai đã suy đi Xét lại hàng nghìn hàng vạn lần thì làm gì nay Mai không diễn đạt được chu đáo. Mai nhớ những đêm giá rét một mình ngồi bên đông than hồng sau khi Huy đi ngủ. Nhưng nào Lộc có hiểu tình canh một người thiêu phụ xa chồng. Chàng chỉ thấy đêm khuya lạnh lẽo và cam thấy Vì thiêu tình trêu của Mai mà lòng chành lạnh lẽo hơn tiệt trời đông. Tương lai chàng tưởng tượng hình dung ra một con đường vạch giữa bãi cát trắng, mông mênh trơ trụi và đưa chàng đến một nơi vô định mịt mù. Sẽ sẽ chàng bào Mai:
- Em ly Sự quá?
Mai cười đáp lại:
- Không, em không ly Sự đâu. Em chỉ bàn hệt điều phái, điều trái với anh thì thôi chúng ta không nên sợ lẽ phải, anh ạ. Anh thử nghĩ lại mà xem. Ngày nay mới có hai người chịu đau khổ, là anh và em. Nêu ta đi trôn thì ta cũng chẳng bớt khổ, có lẽ ta còn khổ hơn, mà ta làm cho biệt bao nhiêu người vì ta bị khổ lây:
đăng anh thì cụ An, vợ anh, con anh, bạn bè anh, đằng em thì em Huy. Vậy Sao tao không vì người khác mà hy Sinh ái tình cùng hạnh phúc của ta. Ta hy Sinh hạnh phúc mà ta mới tưởng sẽ được hưởng thì ta càng nên hy Sinh lăm.... Em không biết anh nghĩ sao, chứ em, hễ em thấy anh sung sướng thì em cũng sung sướng nhất là từ nay trở đi, vì nay em không ngờ vực bụng anh chút nào nữa. Vậy anh nên vui vẻ mà gánh vác trách nhiệm của anh, anh làm hệt bổn phận của anh đôi với gia đình và xã hội. Trong khi ấy, ở một nơi xa xăm, một người anh trêu Và trêu anh sẽ luôn luôn tưởng nhớ tới anh và ngày đêm mong mỏi cho anh sung sướng.
Như đã bày tỏ hệt các lẽ, Mai chờ câu trà lời của Lộc. Nhưng Lộc không đáp chỉ đăm đăm nhìn lò đầy tro tàn mà ngẫm nghĩ đến những lời Mai nói.
Bỗng Mai rùng mình, thấy hai bàn chân tê buốt. Nàng bào Lộc:
- Chắc anh rét lắm.
Lộc chưa kịp trà lời, nàng đứng dậy xuống nhà. Một lát sau, nàng mang lên một ôm củi, rồi lúi húi nhóm lửa. Lò nóng nên lửa bén rất mau. Chẳng bao lâu củi đã lách tách nổ. Có tiếng gà gáy. Mai hỏi Lộc:
- Anh không buồn ngủ?
- Không.
Gà gáy Sáng rồi đấy.
Lộc Vân trên lặng nhìn lò sưởi... Mai đăm đăm suy Xét. Rồi hình như Sực nghĩ ra nàng bào Lộc:
- Ờ này? Sao hai ta lẩn thẩn lại cứ quanh quẩn mãi trong vòng ái ân, trong sự sum họp nhỉ. Ta không trêu nhau ở ngoài sự sum họp được ư?
Lộc mắt lim dim cô tìm chân ly trong những y tưởng phức tạp của Mai.
Trong đầu Lộc bỗng hiện ra hình anh một chàng thanh niên cứng cáp quà quyêt theo đuổi việc xã hội, những việc mà tất phải đem hệt nghị lực và tâm trí ra mới làm nỗi. Trong khi ấy, một nơi hẻo lánh, một thiêu phụ trêu chàng đương nhớ tưởng tới chàng, đương mong mỏi ở sự hành động của chàng, đương đêm từng bước chàng đặt trên đường đời.
Rồi Lộc nói:
- Cái y tưởng cao thượng ấy Sẽ làm cho anh phấn khởi. Phải, thở than, buồn bực có ích chi? cái đời tẻ ngắt của anh mà anh cho là hệt hy Vọng, anh sẽ cam đoan với em rằng vì em nó sẽ thành một đời đầy đủ.
Thất Lộc mặt đỏ bừng và mắt long lanh, Mai lo lắng:
- Anh không nên nghĩ xa xôi quá. Anh sung sướng là em sung sướng rồi.
Lộc như mê man:
- Nhưng em ạ, sao anh không nghĩ tới xã hội, đem hệt nghị lực, tài trí ra làm việc cho đời. Rồi thỉnh thoang hưởng một vài giờ thư nhà mà tưởng nhớ tới em, mà trêu dâu cái hình anh dịu dàng của em, cái linh hồn cao thượng của em. Trời ơi? Anh sung sướng quá, anh trong thấy rõ rệt con đường tương lai sáng sủa của anh rồi. Đời anh từ nay thê nào rồi cũng đổi khác hẳn. Đời anh từ nay Sẽ không riêng của anh nữa. Anh sẽ vì người khác, anh sẽ bỏ cái đời an nhàn phú quy mà dấn thân vào một cuộc đời gió bụi. Anh đã trông thấy hiện ra trước mắt những sự cay cực lâm than đương đợi anh. Nhưng anh không ngại, vì có em.
Lộc ngộc mặt nhìn Mai:
- Em sẽ là người an ủi và khuyến khích anh.
Mai mỉm cười.
Trong lò sưởi ngọn lửa đỏ tươi vui vùn vụt bốc lên. Bụi than văng lấm tấm như hoa, tiếng củi cháy lách tách reo vui. Hạnh phúc như bao bọc, như âu trêu hai tâm hồn khoáng đoạt, đã siêu thoát ra ngoài vòng tư tưởng nặng nề, u ám.
Ngoài đường có tiếng người đi chợ sớm.
Mai trông qua khe cửa ra sân trước bào Lộc.
- Kìa? Giời sáng rồi anh ạ.
Lộc ôn tồn nói:
- Thôi, anh đi, anh vui vẻ mà đi. Chúng ta sẽ xa nhau, mỗi người sống riêng một cuộc đời. Đời em, anh chắc sẽ được trên lặng. Còn đời anh, anh nói sắp sửa đổi khác hẳn, anh chưa biệt rồi nó ra sao. Anh chỉ biệt anh sẽ mãi mãi được sung sướng, vì anh tin rằng ngày ngày, tháng tháng lúc nào em cũng âu yêm nghĩ đến anh, như thê cũng đủ an ủi anh rồi.... Em ở xa anh, nhưng tâm trí hai ta lúc nào cũng gần nhau, thì trọn đời hai ta vẫn gần nhau.
Tia vàng ánh sáng mặt trời xiên qua khe cửa, Lộc tưởng tượng ngoài kia canh vật đương tưng bừng đón chào một ngày quang đãng...





Hết